Masik Durgashtami : मासिक दुर्गाष्टमीलाही विशेष महत्त्व आहे, अशी आहे देवीची पूजा आणि कथा

मासिक दुर्गाष्टमीच्या दिवशी देवीची पूजा केली जाते आणि या दिवशी देवीचा विशेष मंत्रही जपला जातो. या उपासनेने जीवनातील दुःख कमी होतात.

हैदराबाद: साधारणपणे नवरात्रीत येणार्‍या अष्टमीला लोक महाअष्टमी म्हणून पूजतात, परंतु याशिवाय अनेक भाविक प्रत्येक महिन्याच्या अष्टमी तिथीला विशेष दिवस मानून पूजा आणि उपवास करतात. दर महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील अष्टमी तिथीला मासिक अष्टमी साजरी केली जाते. अष्टमीच्या दिवशी माँ दुर्गेची पूजा केल्याने जीवनातील संकटे कमी होतात आणि त्याचबरोबर येणाऱ्या संकटांपासून माँ सर्वांचे रक्षण करते, अशी श्रद्धा आहे. हिंदू धर्माच्या कॅलेंडरमध्ये पाहिले तर प्रत्येक महिन्यात दोन अष्टमी तिथी असतात. एक कृष्ण पक्षात आणि दुसरा शुक्ल पक्षात येतो. शुक्ल पक्षातील अष्टमी तिथीला मासिक दुर्गाष्टमी व्रत केले जाते. या व्रताला दुर्गा देवीचे मासिक व्रत असेही संबोधले जाते. मासिक अष्टमीच्या शुक्ल पक्षातील अष्टमीला दुर्गादेवीचे व्रत आणि उपासना केली जाते.

मासिक दुर्गाष्टमीच्या दिवशी या मंत्राचा जप केला जातो.

ओम सर्वमंगल मांगल्ये शिव सर्वार्थ साधिके ।

शरण्ये त्र्यंबके गौरी नारायणी नमोस्तुते ।

मासिक दुर्गाष्टमीला अशी पूजा करा छमासिक दुर्गाष्टमीला पूजा करण्यापूर्वी चांगली तयारी करा आणि मग अशा प्रकारे पूजा करा...

• मासिक दुर्गाष्टमीच्या दिवशी सकाळी लवकर उठून पवित्र नद्यांच्या पाण्याने किंवा सूर्योदयापूर्वी घरी स्नान करावे.
• पूजेच्या ठिकाणी गंगेचे पाणी टाकून ते स्थान शुद्ध करावे.
• पूजेदरम्यान माँ दुर्गेच्या मूर्तीला किंवा चित्राला गंगेच्या पाण्याने अभिषेक करा.
• पूजेच्या ठिकाणी कलशाची स्थापना करून त्यावर दिवा लावावा.
• अक्षत, सिंदूर आणि लाल फुलांसह लाल वस्त्र किंवा चुनरी मातेला अर्पण करा.
• हरभऱ्यासोबतच हलवा-पुरी, खीर, पुवे, फळे आणि मिठाईही देवीला अर्पण करावी.
• शेवटी, दुर्गा चालीसा पाठ करा आणि नंतर मातेची आरती करा आणि लोकांना प्रसाद वाटप करा.

मासिक दुर्गाष्टमी 2022 कथा :पौराणिक मान्यतेनुसार, प्राचीन काळी असुर दंभला महिषासुर नावाचा पुत्र प्राप्त झाला होता. ज्यांच्यामध्ये लहानपणापासूनच अमर होण्याची तीव्र इच्छा होती. ही इच्छा पूर्ण करण्यासाठी त्यांनी अमर होण्याचे वरदान मिळवण्यासाठी ब्रह्माजींची कठोर तपश्चर्या सुरू केली. महिषासुराच्या या कठोर तपश्चर्येने ब्रह्माजीही प्रसन्न झाले आणि त्यांनी महिषासुराला हवे तसे केले. ब्रह्माजी आनंदित झाले आणि त्यांना इच्छित वर मागण्यास सांगितले. अशा स्थितीत महिषासुर ज्याला फक्त अमर व्हायचे होते. ब्रह्माजींकडून वरदान मागून त्यांना स्वतःला अमर करण्यास भाग पाडले. परंतु, ब्रह्माजींनी महिषासुराला अमरत्वाचे वरदान देण्याचे प्रकरण पुढे ढकलले, जन्मानंतर मृत्यू आणि मृत्यूनंतर जन्म निश्चित आहे. त्यामुळे अमरत्व नावाची गोष्ट अस्तित्वात नाही. त्यानंतर ब्रह्माजींचे म्हणणे ऐकून महिषासुराने त्यांच्याकडून आणखी एक वरदान घेण्याची इच्छा व्यक्त केली आणि सांगितले की ठीक आहे स्वामी, जर मृत्यू निश्चित असेल तर मला असे वरदान द्या की माझा मृत्यू एखाद्या स्त्रीच्या हातून व्हावा. याशिवाय दुसरा कोणताही राक्षस, मनुष्य किंवा देवता मला मारण्यास सक्षम नसावे.

इंद्रदेवाचा पराभव : त्यानंतर ब्रह्माजींनी महिषासुराला आणखी एक वरदान दिले. ब्रह्मदेवाकडून वरदान मिळताच महिषासुर अभिमानाने आंधळा झाला आणि त्यामुळे त्याच्यावर अन्यायही वाढला. मृत्यूच्या भीतीतून मुक्त होऊन त्याने आपल्या सैन्यासह पृथ्वीवर हल्ला केला. त्यामुळे पृथ्वी चारी बाजूंनी थरथरू लागली. त्याच्या सामर्थ्यापुढे सर्व प्राणीमात्रांना नतमस्तक व्हावे लागले. त्यानंतर पृथ्वी आणि पाताळाला वश केल्यानंतर गर्विष्ठ महिषासुराने इंद्रलोकावरही आक्रमण केले. ज्यामध्ये त्याने इंद्रदेवाचा पराभव केला आणि स्वर्गही काबीज केला. महिषासुराने व्यथित होऊन सर्व देवी-देवता मदत मागण्यासाठी त्रिदेवांकडे पोहोचले. यावर विष्णूजींनी देवी शक्तीचा निर्णय घेण्याचा सल्ला दिला. त्यानंतर सर्व देवतांनी मिळून देवी शक्तीला मदतीसाठी हाक मारली आणि ही हाक ऐकून सर्व देवतांच्या शरीरातून बाहेर पडलेल्या प्रकाशाने अतिशय सुंदर सौंदर्य निर्माण केले. माता आदिशक्तीचा उदय त्याच तेजातून झाला, ज्याच्या रूपाने आणि तेजाने सर्व देवांनाही आश्चर्य वाटले.

महिषासुराला युद्धासाठी आव्हान: हिमवनाने त्रिदेवांच्या साहाय्याने निर्माण केलेल्या दुर्गा देवीला सिंहावर स्वार होण्यासाठी दिले आणि त्याचप्रमाणे तिथे उपस्थित असलेल्या सर्व देवांनी आपली प्रत्येक शस्त्रे मातेच्या स्वाधीन केली आणि अशा प्रकारे स्वर्गातील देवी दुर्गा या समस्येसाठी तयार झाली. असे मानले जाते की देवीचे अतिशय सुंदर रूप पाहून महिषासुराला तिच्याकडे खूप आकर्षण वाटू लागले आणि त्याने आपल्या एका दूताद्वारे देवीला लग्नाचा प्रस्तावही आणला. गर्विष्ठ महिषासुराच्या या क्षुल्लक कृत्याने देवी भगवती खूप क्रोधित झाली. त्यानंतर आईने महिषासुराला युद्धासाठी आव्हान दिले. दुर्गा मातेची युद्धाची हाक ऐकून आंधळा महिषासुर ब्रह्माजीकडून मिळालेल्या वरदानाच्या गर्विष्ठतेने तिच्याशी युद्ध करण्यास तयार झाला. या युद्धात दुर्गा मातेने महिषासुराच्या संपूर्ण सैन्याचा एकेक करून नायनाट केला. यादरम्यान, हे युद्ध संपूर्ण नऊ दिवस चालले, असे मानले जाते, त्यादरम्यान असुरांचा सम्राट महिषासुराने अनेक वेळा देवीला विविध रूपे धारण करून फसवण्याचा प्रयत्न केला. परंतु, त्याचे सर्व प्रयत्न शेवटी अयशस्वी झाले. देवी भगवतीने आपल्या चक्राने या युद्धात महिषासुराचा शिरच्छेद करून त्याचा वध केला. शेवटी, अशा प्रकारे महिषासुराचा मृत्यू देवी भगवतीच्या हातून शक्य झाला. माता भगवतीने ज्या दिवशी महिषासुराच्या पापांपासून स्वर्ग, पृथ्वी आणि पाताळ मुक्त केले त्या दिवसापासून दुर्गा अष्टमीचा उत्सव सुरू झाला, असे मानले जाते.

हेही वाचा :