Union Budget 2022 : जाणून घ्या, केंद्रीय अर्थसंकल्पातील अत्यंत महत्त्वाच्या घोषणा

संपूर्ण देशाचे केंद्रीय ( Union Budget 2022 ) अर्थसंकल्पाकडे लक्ष लागले होते. केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी आरोग्य, पायाभूत सुविधा, नदीजोड, शिक्षण अशा विविध बाबींसाठी अर्थसंकल्पात महत्त्वाच्या ( Key highlights of Union Budget ) घोषणा केल्या आहेत.

नवी दिल्ली-केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन ( Finance Minister Nirmala Sitharaman ) केंद्रीय अर्थसंकल्प 2022 ( Union Budget 2022 ) सादर केला आहे. यावेळी त्यांनी केलेल्या महत्त्वाच्या घोषणा केल्या आहेत.

1. नागरिकांच्या सोयीसाठी, 2022-23 मध्ये चिप बसवलेले आणि आधुनिक तंत्रज्ञानाने युक्त ई पासपोर्ट ( E Passport ) जारी करण्यात येणार आहे.
2. सहकारी संस्थांना पर्यायी किमान कर कमी करून 15 टक्के करण्यात ( Reduce tax for cooperative societies ) आला आहे. हा कर पूर्वी 18 टक्के होता.
3. 10 कोटी रूपयांपर्यंतचे उत्पन्न असणाऱ्या सहकारी संस्थांचा अधिभार 12 % वरून कमी करून 7% करण्यात आला आहे
4. 2022मध्ये 1.5 लाख टपाल कार्यालयांपैकी 100% कार्यालये कोअर बँकिंग प्रणालींतर्गत येणार ( Core banking in post banking ) आहेत.
5. आर्थिक समावेशनासाठी नमोबाईल बँकिंग, एटीएम, टपाल कार्यालय खाती आणि बँक खात्यांदरम्यान रक्कम ऑनलाईन ट्रान्स्फरसाठी हाताळणी सुविधा देणार आहेत.
6. देशाच्या स्वातंत्र्याची 75 वर्षे साजरी करण्यासाठी शेड्युल वाणिज्यिक बँका देशाच्या 75 जिल्ह्यात 75 डिजिटल बँकिंग युनिट्स स्थापन करण्यात येणार आहेत.
7. ब्लॉकचेन तंत्रज्ञानाचा वापर करून डिजिटल रुपी सुरू करण्यात येणार आहे. डिजीटल चलनामुळे अधिक स्वस्त आणि कार्यक्षम चलन व्यवस्थापन प्रणाली निर्माण होईल.
8. दमणगंगा-पिंजाळ,पार- तापी-नर्मदा, गोदावरी-कृष्णा, कृष्णा-पेन्नार आणि पेन्नार-कावेरी या 5 नदीजोड प्रकल्पांच्या डीपीआरचा मसुदा अंतिम करण्यात आला आहे. संबंधित राज्यांमधील लाभार्थ्यांमध्ये सहमती झाली की केंद्राकडून पाठबळ पुरवले जाणार आहे.
9. पहिली ते बारावीपर्यंतच्या वर्गांना प्रादेशिक भाषांमध्ये पूरक शिक्षण देणे सर्व राज्यांना शक्य व्हावे यासाठी पीएम-ई विद्याच्या वन क्लास वन टीव्ही चॅनेल कार्यक्रमाची व्याप्ती 12 वरून 200 टीव्ही चॅनेल पर्यंत वाढविण्यात येणार आहे. डिजीटल विद्यापीठ सुरू करण्यात येणार आहे.
10. पूर्व किनारपट्टीवर ₹ 44,605 कोटी खर्चाच्या केन-बेतवा लिंकिंग प्रकल्पाची अंमलबजावणी करण्यात येईल. 9 लाख हेक्टर क्षेत्रावर सिंचन सुविधा, 62 लाख लोकांना पिण्याचे पाणी, 103 मेगावॉट जलविद्युतनिर्मिती आणि 27 मेगावॉट सौरउर्जानिर्मिती ही प्रकल्पाची उद्दिष्टे असल्याचे अर्थमंत्र्यांनी सांगितले.
11. एमएसएमईंना अतिरिक्त कर्ज उपलब्ध करून देणारी आकस्मिक कर्ज हमी योजनेला मार्च 2023 पर्यंत मुदतवाढ देण्यात आली आहे.
12. पुढील 3 वर्षात 400 नवीन पिढीच्यावंदे भारत ट्रेन चालवल्या जातील. या कालावधीत 100 प्रधान मंत्री गतिशक्ती कार्गो टर्मिनल देखील विकसित केले जाईल. मेट्रो प्रणाली विकसित करण्यासाठी नाविन्यपूर्ण मार्गांचा अवलंब केला जाईल.
13. कोणत्याही डिजीटल मालमत्ता ( असेट) हस्तांतरण करताना त्यावर 30 टक्के कर लागू होणार आहे
14. केंद्र सरकार आणि राज्य सरकारच्या कर्मचाऱ्यांना टॅक्स डिडक्शनची मर्यादा 10 टक्क्यांवरून 14 टक्के करण्यात आली आहे. त्यामुळे सरकारी कर्मचाऱ्यांना सामाजिक सुरक्षा योजनेचा फायदा होईल
15. कॉर्पोरेट सरचार्ज हा 12 टक्क्यांवरून 7 टक्के करण्यात आला आहे.
16. प्राप्तिकरदात्याला चूक झाली तरी तर ती माहिती दोन वर्षांमध्ये दुरुस्त करता येणार आहे. यापूर्वी प्राप्तिकरदात्यावर प्राप्तिकर विभागाकडून कारवाई करण्यात येत होती.
17. आत्मनिर्भर भारत योजनेकरिता देशांतर्गत 68 टक्के संरक्षण उद्योगांकडून खरेदी करण्यात येणार आहे. त्यामुळे आयातीचा खर्च कमी होणार आहे. हे प्रमाण गतवर्षीच्या 58 टक्के आहे.
18. मानसिक आरोग्यासाठी देशात 23 मानसिक समस्या समुपदेशन केंद्र उभारण्यात येणार आहे.
19. पायाभूत सुविधांसाठी 20000 हजार कोटी रुपयांची तरतूद करण्यात आली आहे. रेल्वे-रस्ते- जल वाहतुकीसाठी मोठी गुंतवणूक करण्यात येणार आहे. ईशान्य भारतातील राज्यांसाठी 15000 कोटी रुपयांची तरतूद केली आहे. याशिवाय नवे चार लॉजिस्टिक पार्क निर्माण केली जातील, अशी घोषणा अर्थमंत्र्यांनी केली.

संबंधित बातमी वाचा-Infrastructure Highlights Budget 2022 : केंद्रीय अर्थसंकल्पातील पायाभूत क्षेत्रासाठीच्या महत्त्वपूर्ण घोषणा

संबंधित बातमी वाचा-NO Tax Slab Change in 2022 Budget : अर्थसंकल्पात प्राप्तिकररचना जैसे थे; 2020 च्या अर्थसंकल्पाप्रमाणेच असणार 'ही' कररचना

संबंधित बातमी वाचा-Union Budget 2022 Blue Print : कररचनेत कोणताही बदल नाही, क्रिप्टो चलन येणार; वाचा, तुमच्या पदरात काय?