जुनागड ( गुजरात ) : जुनागडचे जिल्हाधिकारी रचित राज ( IAS Rachit Raj ) यांनी राज्यातील आणि देशातील पहिल्या मानवी ग्रंथालयाचे ( Indias first human library ) उद्घाटन केले. डेन्मार्कसारख्या देशात मानवी ग्रंथालय व्यवस्था ( Denmark Library ) आहे. या ह्युमन लायब्ररीमध्ये पुस्तके ( Library Without Books ) नाहीत. देशात पहिल्यांदाच जुनागडच्या जिल्हाधिकारी ( Junagadh Collector ) कार्यालयात हे ग्रंथालय उघडण्यात आले आहे. याठिकाणी लोकं विश्रांतीच्या वेळी बसून त्यांच्या सुख-दु:खाबद्दल आणि त्यांच्या जीवनाबद्दल एकमेकांशी गप्पा मारू शकतील.
ग्रंथालय अत्यावश्यक असेल - कर्मचारी येथे बसून दुपारी 1 ते 3 या वेळेत जिल्हाधिकारी यांच्याकडे नाश्ता करू शकतात, तसेच इतर कर्मचार्‍यांशी दयाळू आणि भावनिक रीतीने सामील होऊन मानसिक ताण कमी करू शकतात. मानव वाचनालयाच्या उद्घाटनाबाबत बोलताना जुनागडचे जिल्हाधिकारी रचित राज यांनी टिप्पणी केली की, सध्याच्या काळात लोक स्वयंचलित झाले आहेत. ताणतणाव वाढत असून, त्यासाठी या ह्युमन लायब्ररीची स्थापना करण्यात आली आहे.