नवी दिल्ली : भारतातील सेमीकंडक्टरच्या उत्पादनासाठी सरकारने पुन्हा अर्ज मागवण्याची प्रक्रिया सुरू केली आहे. जगातील आघाडीच्या कंपन्या यात सहभागी होतील, अशी सरकारला आशा आहे. मात्र, सोमवारी आलेली एक बातमी भारतासाठी धक्का मानली जात आहे. तैवानची प्रमुख इलेक्ट्रॉनिक्स कंपनी फॉक्सकॉनने सेमीकंडक्टर उत्पादनाबाबत वेदांत समूहासोबत केलेला करार रद्द केला आहे. दोन्ही कंपन्यांनी परस्पर संमतीने हा निर्णय घेतल्याचे म्हटले आहे. दुसरीकडे, वेदांता समूहाचे मालक अनिल अग्रवाल यांनी सेमीकंडक्टर उत्पादनासाठी आपण पूर्णपणे वचनबद्ध असून ते पूर्ण करणार असल्याचे स्पष्ट केले आहे. कंपनीने इतर भागीदारांशी बोलणी सुरू असल्याचे सांगितले.
प्लांट उभारण्याची योजना होती : फॉक्सकॉन ही जगातील सर्वात मोठी इलेक्ट्रॉनिक्स कंपनी आहे. ते ऍपलसारख्या कंपन्यांसाठी आयफोन तयार करतात. गेल्यावर्षी फॉक्सकॉन आणि वेदांता यांनी भारतात सेमीकंडक्टर प्लांट उभारण्याचा निर्णय घेतला होता. त्याचे युनिट पीएलआय अंतर्गत स्थापन केले जाणार होते. यासाठी केंद्र सरकारने 10 अब्ज डॉलरची मदत जाहीर केली होती. या कराराकडून देशाला मोठ्या आशा होत्या, पण अखेर हा करार मोडीत निघाला.
केंद्रीय मंत्र्यांचे स्पष्टीकरण : केंद्रीय इलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान राज्यमंत्री राजीव चंद्रशेखरन म्हणाले की, या निर्णयामुळे आमच्या उद्दिष्टांवर कोणताही परिणाम होणार नाही. सेमीकंडक्टरबाबत अवलंबलेली रणनीती यापुढेही सुरू राहणार असल्याचे ते म्हणाले. चंद्रशेखरन म्हणाले की, भारताने गेल्या 18 महिन्यांत सेमीकॉनच्या उत्पादनात लक्षणीय प्रगती केली असून ही मोहीम सुरूच राहणार आहे.
जगातील सर्वात मोठा करार :फॉक्सकॉन आणि वेदांता यांनी गुजरातमध्ये सेमीकंडक्टर प्लांट उभारण्याचा निर्णय घेतला होता. हा करार 19.5 अब्ज डॉलर्सचा होता. सेमीकंडक्टर उत्पादनाच्या क्षेत्रातील हा जगातील सर्वात मोठा करार असल्याचे मानले जात होते. फॉक्सकॉनने सोमवारी सांगितले की, ते वेदांता समूहासोबतचा करार संपुष्टात आणत आहे. दोन्ही कंपन्यांनी परस्पर सहमतीने हा निर्णय घेतल्याचे कंपनीने म्हटले आहे.
करार का मोडला? : हा करार का मोडला गेला याबाबत दोन प्रकारच्या गोष्टी बोलल्या जात आहेत. वेदांता ग्रुपने ज्या तंत्रज्ञांची मदत घेतली होती त्याबाबत फॉक्सकॉन खूश नव्हते, असे काही लोकांचे मत आहे. तर काहींच्या मते सरकारने PLI अंतर्गत पैसे देण्यास विलंब केला, त्यामुळे करार मोडला. मात्र अधिकृतपणे कोणीही कारण सांगितले नाही. फॉक्सकॉनचे एक निवेदन मंगळवारी प्रसारमाध्यमांमध्ये प्रसिद्ध झाले आहे. यामध्ये कंपनीने भारताप्रती आपल्या वचनबद्धतेचा पुनरुच्चार केला आहे.
काँग्रेसचा आरोप - सरकार फक्त प्रचार करते : करार मोडल्यानंतर काँग्रेस पक्षाने मोदी सरकारवर निशाणा साधला आहे. काँग्रेसचे सरचिटणीस जयराम रमेश म्हणाले की, या प्रकल्पाची घोषणा करताना एक लाख नोकऱ्या निर्माण होतील, असा दावा करण्यात आला होता. सरकारने त्याची पूर्ण प्रसिद्धीही केली होती. ते पुढे म्हणाले की, व्हायब्रंट गुजरात परिषदेत असे करार केले जातात, ज्याची प्रसिद्धी केली जाते. पण ते शेवटपर्यंत पोहोचत नाहीत. उत्तर प्रदेशात होणाऱ्या ग्लोबल इन्व्हेस्टर्स मीटमध्येही अशीच स्थिती होणार आहे.