Chandrayaan 3 Mission : चांद्रयान 3 मोहीमेची तयारी पूर्ण, स्पेसक्राफ्ट रॉकेटला जोडण्यात यश

भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) जुलैमध्ये चांद्रयान 3 मोहीम ( ISRO Moon Mission ) प्रक्षेपित करणार आहे. चांद्रयान 3 मोहीमेसाठी स्पेस लाँच व्हेईकल मार्क-III (LVM 3) सह एकत्रित केले आहेत. त्यामुळे चांद्रयान 3 मोहीमेची ( Chandrayaan 3 Mission ) तयारी अंतिम टप्प्यात आल्याचे स्पष्ट होत आहे.

नवी दिल्ली :भारताने केलेल्या चांद्रयान 2 मोहीमेत थोडक्यात अपयश आल्याने करोडो भारतीयांच्या आशेवर पाणी फेरले होते. मात्र आता पुन्हा एकदा भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) चांद्रयान 3 ची तयारी करत आहे. चांद्रयान 3 मोहीमेची तयारी अंतिम टप्प्यात आली असून स्पेसक्राफ्ट रॉकेटला जोडण्यात इस्त्रोच्या शास्त्रज्ञांना यश आले आहे. सतीश धवन केंद्रात हे स्पेस लाँच व्हेईकल मार्क-III (LVM-III) यशस्वीरित्या एकत्रित केले आहे.

चांद्रयान 3 मिशन अंतिम टप्प्यात :बुधवारी श्रीहरिकोटा येथील सतीश धवन स्पेस सेंटरमध्ये चांद्रयान 3 मोहीमेतील एन्कॅप्स्युलेट असेंबली LVM3 शी जोडली गेली. 12 ते 19 जुलै दरम्यान प्रक्षेपित होणारी चांद्रयान 3 मोहीम ही चंद्रावर अंतराळ यान उतरवण्याचा भारताचा दुसरा प्रयत्न असेल. 22 जुलै 2019 रोजी प्रक्षेपित करण्यात आलेली चांद्रयान 2 मोहीम 6 सप्टेंबरच्या पहाटे चंद्रावर लँडर आणि रोव्हर क्रॅश झाल्यानंतर अपयशी ठरली होती.

चांद्रयान3 LVM3 शी जोडले गेले : चांद्रयान 3 मोहीमेतील लँडर, रोव्हर आणि प्रोपल्शन मॉड्यूल आहे, ते स्वतःहून अंतराळात जाऊ शकत नाही. कोणत्याही उपग्रहाप्रमाणे त्याला प्रक्षेपण वाहन किंवा रॉकेटशी संलग्न करणे आवश्यक आहे. रॉकेट्समध्ये शक्तिशाली प्रणाली असते. ही प्रणाली पृथ्वीच्या गुरुत्वाकर्षणावर मात करून उपग्रहासारख्या जड वस्तूंना अंतराळात नेण्यासाठी आवश्यक असलेली प्रचंड ऊर्जा निर्माण करते.

LVM3 म्हणजे काय : LVM3 हे भारतातील सर्वात वजनदार रॉकेट असून त्याचे एकूण वजन 640 टन आहे. त्याची एकूण लांबी 43.5 मीटर आहे, तर 5 मीटर व्यासाचा पेलोड फेअरिंग आहे. प्रक्षेपण वाहन पृथ्वीच्या पृष्ठभागापासून सुमारे 200 किमी अंतरावर असलेल्या निम्न पृथ्वी कक्षा (LEO) पर्यंत 8 टन पेलोड वाहून नेऊ शकते.

LVM3 चे वेगवेगळे घटक कोणते आहेत : रॉकेटमध्ये अनेक विलग करता येण्याजोगे वीज पुरवणारे भाग असतात. रॉकेटला शक्ती देण्यासाठी ते विविध प्रकारचे इंधन जाळतात. एकदा त्यांचे इंधन संपले की ते रॉकेटपासून वेगळे होतात आणि पडतात. अनेकदा हवेच्या घर्षणामुळे आणि विघटन झाल्यामुळे वातावरणात जळतात. मूळ रॉकेटचा फक्त एक छोटासा भाग चांद्रयान 3 सारख्या उपग्रहाच्या इच्छित स्थळी पोहोचतो. उपग्रह शेवटी बाहेर पडल्यानंतर रॉकेटचा हा अंतिम भाग एकतर अवकाशातील ढिगाऱ्याचा भाग बनतो किंवा वातावरणात पडल्यानंतर पुन्हा एकदा जळून जातो.

हेही वाचा -