അമ്പഴത്തിൽ കരുണാകരൻ ലോഹിതദാസ് എന്ന എ.കെ ലോഹിതദാസിന്റെ പതിനാലാം ചരമവാർഷിക ദിനമാണിന്ന്. മനസില്‍ ഒരു നേർത്ത വിങ്ങലോടുകൂടിയല്ലാതെ ലോഹിതദാസിന്റെ സിനിമകളെ ഓർക്കാൻ മലയാളികൾക്ക് ഇന്നുമാവില്ല. കാഴ്‌ചക്കാരന്‍റെ ഹൃദയത്തിലേക്ക് അത്രമാത്രം ആഴത്തിൽ ഊർന്നിറങ്ങുന്നതാണ് അദ്ദേഹത്തിന്‍റെ എഴുത്തുകൾ, സിനിമകൾ, കഥാപാത്രങ്ങൾ.
20 വർഷം മാത്രമാണ് ലോഹിതദാസ് മലയാള സിനിമയിൽ ഉണ്ടായിരുന്നത്. അതിൽ തന്നെ 12 വർഷം മാത്രമാണ് അദ്ദേഹം തിരക്കഥാകൃത്തെന്ന നിലയിൽ സജീവമായിരുന്നത്. എന്നിട്ടും മലയാള സിനിമയുടെ ഭാവി തന്നെ നിർണയിക്കാൻ ആ എഴുത്തുകാരനായി.
ലോഹിതദാസ് തന്‍റെ അക്ഷരങ്ങളുടെ മൂർച്ച പരിശോധിച്ചത് കാഴ്‌ചക്കാരന്‍റെ ഹൃദയത്തിൽ ആയിരുന്നു. ഓരോ വട്ടവും മുറിവേറ്റ് നാം പിടഞ്ഞു. കാരണം നമ്മുടെ ജീവിതത്തിൽ നിന്ന് ചികഞ്ഞെടുത്തവയായിരുന്നു ലോഹിയുടെ കഥാപാത്രങ്ങളെല്ലാം. ലോഹിതദാസ് ജന്മം നൽകിയ കഥാപാത്രങ്ങൾ ഇന്നും പച്ചയായി നിലനിൽക്കുന്നതിന്‍റെ കാരണവും അത് തന്നെയല്ലേ?
കൺകെട്ടല്ല, മറിച്ച് ജീവിതത്തിന്‍റെ പരിച്ഛേദം തന്നെയാണ് ചലച്ചിത്രമെന്ന് വിളിച്ചുപറയുന്നവയാണ് ലോഹിയുടെ സിനിമകൾ. ലോഹിക്ക് സിനിമകൾ എന്നാൽ പച്ചയായ ജീവിതം തന്നെയായിരുന്നു. തിരക്കഥാരംഗത്ത് എം.ടി.യും പത്മരാജനും ജോൺപോളും ടി. ദാമോദരനും തിളങ്ങിനിൽക്കുന്ന കാലത്താണ് നാടക തട്ടകത്തില്‍ നിന്ന് നടൻ തിലകന്‍റെ കൈപിടിച്ച് ലോഹിതദാസ് സിനിമയിലേക്ക് കടന്ന് വരുന്നത്.
പ്രേക്ഷകന് അടുത്തറിയാവുന്ന കഥാപാത്രങ്ങളെ വെള്ളിത്തിരയിൽ സൃഷ്‌ടിച്ച് മലയാളിക്ക് ലോഹി പുത്തൻ സിനിമാനുഭവം സമ്മാനിച്ചു. ഒരുതരത്തിൽ പത്മരാജൻ സൃഷ്‌ടിച്ച സിനിമ എഴുത്തിന്റെ പുതിയ രീതിയുടെ ഓരംപറ്റി നടക്കുകയായിരുന്നു ലോഹി. സിബി മലയിൽ - ലോഹിതദാസ് പിന്നീട് സത്യൻ അന്തിക്കാട്‌ - ലോഹിതദാസ് കൂട്ടുകെട്ട് മലയാള സിനിമയുടെ ജീവശ്വാസമായിരുന്ന ഒരുകാലമുണ്ടായിരുന്നു.
മലയാളികൾ ഒരിക്കലും മറക്കാത്ത അനശ്വരരായ കഥാപാത്രങ്ങളാണ് ലോഹിയുടെ തൂലികയില്‍ നിന്നും പിറവികൊണ്ടത്. ലോഹിയുടെ മനുഷ്യർ നമുക്കെന്നും പ്രിയപ്പെട്ടതാണ്. നായകന്മാരും നായികമാരും എന്നുവേണ്ട ലോഹിയിൽ നിന്നും പിറവികൊണ്ട സകലമാന മനുഷ്യരും നമുക്ക് ഏറെ പ്രിയപ്പെട്ട ആരെല്ലാമോ ആണ്. ജീവിത സാഹചര്യങ്ങൾക്ക് മുന്നിൽ തോറ്റുപോയവരായിരുന്നു ലോഹിയുടെ നായകർ.
'തനിയാവർത്തന'ത്തിലെ ബാലൻ മാഷ്, 'കിരീട'ത്തിലെ സേതുമാധവൻ, 'ഭൂതക്കണ്ണാടി'യിലെ വിദ്യാധരൻ, 'അമര'ത്തിലെ അച്ചൂട്ടി, 'ഭരത'ത്തിലെ കല്ലൂർ ഗോപിനാഥൻ എന്നിവ ചില പേരുകൾ മാത്രം. നടൻമാരുടെ അഭിനയ മികവിനെ ഏറ്റവും നന്നായി പുറത്തെത്തിക്കാൻ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നതായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്‍റെ എഴുത്തുകൾ. പതിവ് വേഷങ്ങളിൽ തളച്ചിടപ്പെട്ട മമ്മൂട്ടിയും മോഹൻലാലും ലോഹിയുടെ കഥകളിലൂടെ അഭ്രപാളിയിൽ അത്ഭുതങ്ങൾ സൃഷ്‌ടിച്ചതിന് നാം സാക്ഷികളാണ്.
നിസഹായതയുടേത് കൂടിയായിരുന്നു ലോഹിതദാസിന്റെ എഴുത്തുകളെന്നും പറയാം. തനിയാവർത്തനം മുതൽ ഇങ്ങോട്ടുള്ള സിനിമകളില്‍ അത് പ്രകടമാണ്. അതേസമയം ഒന്നിൽപോലും മറ്റൊന്നിന്‍റെ ആവർത്തനമില്ലെന്നത് എഴുത്തുകാരന്‍റെ മികവാണ്.
പിതൃഭാവത്തിലുള്ള 'അമര'ത്തിലെ അച്ചുവും 'വാത്സല്യ'ത്തിലെ രാഘവൻ നായരും 'കൗരവറി'ലെ ആന്‍റണിയും നമുക്ക് മൂന്ന് കോണുകളില്‍ നിൽക്കുന്ന മൂന്ന് മനുഷ്യരാണ്. ബന്ധുക്കൾക്ക് വേണ്ടി ജീവിച്ച കഥാപാത്രങ്ങളായ മൂവരും ഒരവസരത്തിൽ അതേ ബന്ധുക്കളാൽ മാറ്റിനിർത്തപ്പെടുന്നുണ്ട്. എന്നിട്ടും ഒരു സാമ്യതയും പ്രേക്ഷകന് അനുഭവിപ്പെട്ടിട്ടില്ല.
ചേട്ടൻ മരിച്ച വിവരം അറിയിക്കാതെ സഹോദരിയുടെ വിവാഹ പന്തലിൽ പുറമെ കരുത്തനായി നിൽക്കേണ്ടിവന്ന 'ഭരത'ത്തിലെ കല്ലൂർ ഗോപിനാഥനും സ്വപ്‌നം കണ്ട ജീവിതം കൺമുന്നില്‍ തകർന്നടിഞ്ഞ 'കിരീട'ത്തിലെ സേതുമാധവനും മകനെ വിട്ടുകൊടുക്കേണ്ടി വന്ന് വേലക്കാരിയോട് മകനെപ്പോലെ തന്നെ സ്നേഹിക്കാൻ പറ്റുമോ എന്ന് നിസഹായനായി ചോദിക്കുന്ന 'ദശരഥ'ത്തിലെ രാജീവുമെല്ലാം ഒരു പടികൂടി കടന്ന് കാഴ്‌ചക്കാരില്‍ സങ്കടം നിറച്ചു. ലോഹമുരുക്കുന്ന മൂശാരിയുടെ കഥപറഞ്ഞ ഭരതന്‍റെ വെങ്കലവും മലയാളസിനിമ അന്നുവരെ കാണാത്ത അവതരണമായിരുന്നു പരിചയപ്പെടുത്തിയത്.
തിലകൻ, നെടുമുടിവേണു, മുരളി, ജഗതി, കവിയൂർ പൊന്നമ്മ, കെപിഎസി ലളിത, സുകുമാരി, ഒടുവിൽ ഉണ്ണികൃഷ്‌ണൻ, മാള അരവിന്ദൻ, കുതിരവട്ടം പപ്പു, സിദ്ദീഖ്, മുകേഷ്, മനോജ്.കെ.ജയൻ, ഫിലോമിന തുടങ്ങിയവരുടെ അഭിനയ ജീവിതത്തിലെ മികച്ച കഥാപാത്രങ്ങളുടെ കൂട്ടത്തില്‍ ലോഹിതദാസിന്റെ സിനിമകൾ ഉണ്ടാകുമെന്നുറപ്പ്.
ലോഹിതദാസിന്റെ 'പെണ്ണുങ്ങളും' വേറിട്ട് നിൽക്കുന്നവരാണ്. ഒരുപക്ഷെ സിനിമയെ ഒറ്റയ്‌ക്ക് നയിക്കുന്ന നായികമാരായിരുന്നില്ല അവർ. എന്നാൽ നിർണായക ഘട്ടങ്ങളിലെ അവരുടെ സാന്നിധ്യവും തീക്ഷ്‌ണമായ നോട്ടങ്ങളും മലയാളിക്ക് പുത്തൻ അനുഭമായിരുന്നു. കന്മദത്തിലെ ഭാനുമതി(മഞ്ജുവാര്യർ), വെങ്കലത്തിലെ തങ്കമണി (ഉർവശി), ഭരതത്തിലെ ദേവിയും (ഉർവശി), കസ്‌തൂരിമാനിലെ പ്രിയംവദ (മീര ജാസ്മിൻ) വീണ്ടും ചില വീട്ടുകാര്യങ്ങളിലെ ഭാവന (സംയുക്താവർമ്മ) അങ്ങനെ എത്രയെത്ര കരുത്തുറ്റ കഥാപാത്രങ്ങൾ.
'കന്മദ'ത്തിലെ ഭാനുമതിയെപ്പോലെ ഒരുപക്ഷെ ആഘോഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടായിരിക്കില്ല ലോഹിയുടെ മറ്റ് കഥാപാത്രങ്ങൾ. എന്നാല്‍ ഏട്ടൻ മരിച്ച കല്ലൂർ ഗോപിനാഥനെ വീഴാതെ താങ്ങിനിർത്തുന്ന ഭരതത്തിലെ ദേവി പേറുന്ന സംഘർഷങ്ങൾ ചെറുതൊന്നുമല്ല. അശുഭമായ കാര്യങ്ങൾ സംഭവിക്കുമ്പോൾ തളർന്ന് കരഞ്ഞുപോകുന്ന പെണ്ണുങ്ങളെ കുറിച്ച് പറയുന്ന അതേ കാലത്താണ് ഭരതത്തിൽ നേർവിപരീതമായി ദേവിയെ ലോഹി വാർത്തെടുത്തത്. പ്രിയംവദയും ഭാവനയും ഇതിൽ നിന്ന് വിഭിന്നമല്ല.