'ദൈവം എന്നെ ഭൂമിയിലേക്ക് അയച്ചത് പാടാൻ വേണ്ടിയാണെന്ന് എനിക്ക് തോന്നുന്നു...', ശബ്‌ദസൗകുമാര്യം കൊണ്ടും ആലാപന മികവും കൊണ്ട് ലക്ഷക്കണക്കിന് സംഗീതാസ്വദകരുടെ മനസ് കീഴടക്കിയ ലത മങ്കേഷ്‌കറിന്‍റെ വാക്കുകളാണിത്.
ഇന്ത്യയുടെ വാനമ്പാടിയുടെ സംഗീത ജീവിതം ഒരര്‍ത്ഥത്തില്‍ ആരംഭിക്കുന്നത് രാജ്യം സ്വാതന്ത്ര്യം നേടിയതിന് ശേഷമാണ്. ശാരീരികാസ്വസ്ഥ്യങ്ങള്‍ പിടിപെടുന്നതുവരെ ആ ശബ്‌ദത്തിന് വിശ്രമമുണ്ടായിട്ടില്ല. പിന്നണി ഗാനരംഗത്തേക്കുള്ള ലത മങ്കേഷ്‌കറിന്‍റെ യാത്ര എളുപ്പമായിരുന്നില്ല. പിതാവ് ദീനനാഥ് മങ്കേഷ്‌കറിന്‍റെ മരണശേഷം ലതയായിരുന്നു കുടുംബത്തിന്‍റെ ഏക ആശ്രയം.
പിതാവിന്‍റെ മരണശേഷം കുടുംബത്തെ പോറ്റാൻ രാപ്പകലില്ലാതെ അധ്വാനിക്കുന്ന ലതയ്ക്ക് കുട്ടിക്കാലം ആസ്വദിക്കാനുള്ള അവസരമൊന്നും ലഭിച്ചിട്ടില്ല. ഗുലാം ഹൈദറിന്‍റെ ശ്രദ്ധയില്‍പ്പെടുന്നതിന് മുമ്പ് ലത ജീവിതത്തിലെ പ്രതിസന്ധികളോട് പട പൊരുതുകയായിരുന്നു.
തുടക്ക കാലത്ത് നേര്‍ത്ത ശബ്‌ദമാണെന്ന് പറഞ്ഞ് ലതയെ പല സംഗീത സംവിധായകരും തിരസ്‌കരിച്ചു. ഭാവിയില്‍ നിര്‍മാതാക്കളും സംവിധായകരും ലതയുടെ കാലിൽ വീണ് അവരുടെ സിനിമകളിൽ പാടാൻ യാചിക്കുമെന്ന പ്രവചനം നടത്തിയത് ലതയെ പിന്നണി ഗാനരംഗത്തേക്ക് കൈപിടിച്ചു നടത്തിയ ഗുലാം ഹൈദർ ആണ്. അദ്ദേഹത്തിന്‍റെ വാക്കുകൾ കാലം തെളിയിച്ചു. പിന്നണി ഗാനരംഗമെന്നതിന്‍റെ പര്യായമായി ലത മാറി.
ഗുലാം ഹൈദറിന് പുറമേ അനിൽ ബിശ്വാസ്, ഖേംചന്ദ് പ്രകാശ്, ഹേമന്ത് കുമാർ, നൗഷാദ് തുടങ്ങിയ സംഗീതസംവിധായകർ ലതയെ തേടി വന്നു. 1947 മുതൽ ലതക്ക് തിരിഞ്ഞു നോക്കേണ്ടി വന്നിട്ടില്ല. ചെറിയ പ്രായത്തില്‍ തന്നെ പല കയ്‌പേറിയ അനുഭവങ്ങളും ഉണ്ടായെങ്കിലും ഏഴ് പതിറ്റാണ്ടുകൾ നീണ്ട സംഗീത ജീവിതത്തില്‍ ലതക്ക് പ്രതിസന്ധികള്‍ നേരിടേണ്ടി വന്നില്ല.