മൂന്നാമത് മേഖലാ സമഗ്ര സാമ്പത്തിക പങ്കാളിത്ത (ആർ.സി. ഇ.പി.) കരാറില് പങ്കാളി ആകേണ്ടതില്ലെന്ന് ഇന്ത്യ തീരുമാനിച്ചിരിക്കുകയാണ്. പരിഹരിക്കാനാകാത്ത ഒട്ടേറെ ആശങ്കകള് ചൂണ്ടിക്കാട്ടിയാണ് ഇന്ത്യ പൂര്വേഷ്യയിലെ 16 രാജ്യങ്ങളുടെ കൂട്ടായ്മയില് ചേരുന്നതില് നിന്ന് വിട്ടുനിന്നത്. ലോകത്തെ ഏറ്റവും വലിയ സ്വതന്ത്ര വ്യാപാര കരാറില് നിന്നുള്ള ഇന്ത്യയുടെ പിന്മാറ്റം പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്രമോദിയാണ് ബാങ്കോക്ക് ഉച്ചകോടിയില് പ്രഖ്യാപിച്ചത്. ഈ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, കരാറിന്റെ ഗുണങ്ങളെയും ദോഷങ്ങളെയും കുറിച്ച് പരിശോധിക്കാം,.
ഇന്ത്യ ഒപ്പു വച്ചിട്ടുള്ള സ്വതന്ത്ര വ്യാപാരക്കരാറുകളുടെ അനന്തരഫലങ്ങളെക്കുറിച്ച് 2017-18ലെ ഇക്കണോമിക് സർവെയില് വിശദമായ പഠനം നടത്തിയിരുന്നു. മൊത്തത്തിലുള്ള വ്യാപാരത്തിന്റെ 50 ശതമാനം വർധനവ് നാലു വർഷക്കാലത്തേക്ക് ഉണ്ടാകുമെങ്കിലും വ്യവസായങ്ങളുടെ സന്തുലനം തകരാറിലാവുമെന്നാണ് സർവെ പറയുന്നത്. അതായിത് ഇറക്കുമതി കൂടുകയും കയറ്റുമതി കുറയുകയും ചെയ്ത് മിച്ചത്തിൽ കുറവു വരുന്ന അവസ്ഥയുണ്ടാകും.
സ്വതന്ത്ര വ്യാപാരക്കരാർ പ്രാവർത്തികമാകുന്നതോടെ ഇന്ത്യക്ക് കച്ചവട പങ്കാളിത്തമുള്ള മറ്റ് രാഷ്ട്രങ്ങളുമായുള്ള സന്തുലിതാവസ്ഥയിൽ വ്യതിയാനം വരാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഇന്ത്യയുടെ ഏറ്റവും വലിയ കച്ചവട പങ്കാളികളിൽ ഒന്ന് ആസിയാൻ ആണ്. 2010 ജനുവരി ഒന്നിനാണ് ആസിയാനുമായുള്ള സമഗ്ര സാമ്പത്തിക സഹകരണക്കരാർ പ്രാബല്യത്തിൽ വന്നത്. തുടർന്ന് 2009-2010ലെ 43 ബില്യൺ ഡോളറിന്റെ ഉഭയകക്ഷി വ്യാപാരം, 2018-2019 ൽ 97 ബില്ലൺ ഡോളറിലേക്ക് കുതിച്ചുയർന്നു. പക്ഷെ ആസിയാനുമായുള്ള കച്ചവടക്കമ്മി 2009-2010 ലെ എട്ട് ബില്യൺ ഡോളറിൽ നിന്ന് 2018-19 ല് എത്തിയപ്പോൾ 22 ബില്യൺ ഡോളറായി. രാജ്യത്ത് ഇറക്കുമതി കൂടുകയും കയറ്റുമതി കുറയുകയും ചെയ്തതിന്റെ കണക്കാണിത്. ആസിയാനിൽ നിന്നുള്ള ഇറക്കുമതിയുടെ തോത് കൂടുകയും ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് ആസിയാനിലേക്കുള്ള കയറ്റുമതി കുറയുകയും ചെയ്തുവെന്ന് സാരം. ഇന്ത്യ-ആസിയാൻ വിദേശവ്യാപാരക്കരാറിൽ ഇരുപത്തിയൊന്നിൽ പതിമൂന്ന് മേഖലകളിലും വ്യാപാര സന്തുലിതാവസ്ഥ താറുമാറായി. ടെക്സ്റ്റൈൽ, കെമിക്കൽ, പച്ചക്കറി ഉൽപന്നങ്ങൾ, വെങ്കലം, വജ്രം,സ്വർണം തുടങ്ങിയ രംഗത്താണ് ഇന്ത്യയേക്കാൾ ആസിയാന് മെച്ചം ലഭിച്ചു.
ഇന്ത്യ ഒപ്പുവെച്ച മറ്റു കരാറുകളുടെയും സ്ഥിതി വ്യത്യസ്തമല്ല. 2010 ജനുവരി ഒന്നിനാണ് ഇന്ത്യ- കൊറിയ സി.ഇ.പി.എ കരാർ നിലവിൽ വന്നത്. ഉഭയകക്ഷി വ്യാപാരങ്ങൾ 12 ബില്യണിൽ നിന്ന് 21.5 ബില്യൺ ഡോളറിലേക്ക് ഉയർന്നുവെങ്കിലും കയറ്റുമതി രംഗം ഇറക്കുമതിയേക്കാൾ ഏറെ പിന്നിലായി കഴിഞ്ഞിരുന്നു. 2009-2010ൽ അഞ്ച് ബില്യൺ ആയിരുന്ന കച്ചവടക്കമ്മി 2018-19ൽ 12 ബില്ല്യൺ ആയി ഉയർന്നു. ഇന്ത്യ-ജപ്പാൻ സി.ഇ.പി.എ പ്രാബല്യത്തിലായത് 2011 ഓഗസ്റ്റ് ഒന്നിനാണ്. ലോകത്തെ മറ്റു രാഷ്ട്രങ്ങളുമായുള്ള കച്ചവടത്തിൽ വന്നതിനേക്കാൾ നഷ്ടം ഈ കരാറിലുടെ സംഭവിച്ചു. 2006 ജനുവരി ഒന്നിന് നിലവിൽ വന്ന ദക്ഷിണേഷ്യൻ സ്വതന്ത്ര വ്യാപാര മേഖല (എസ്.എ.എഫ്.ടി.എ) മാത്രമാണ് ഇതിൽ നിന്നു വ്യത്യസ്തമായത്. 2005-06 ൽ നിന്ന് 2018-19 ലേക്ക് എത്തിയപ്പോൾ ഇന്ത്യയുടെ ലാഭം നാല് ബില്യണിൽ നിന്ന് 21 ബില്യൺ ഡോളറായി.
പ്രാബല്യത്തിലുള്ള വിദേശ വ്യാപാരക്കരാറുകളിലെ പോരായ്മകള്
മറ്റു രാജ്യങ്ങളിലെ വ്യാപാരികൾ പ്രയോജനപ്പെടുത്തുന്ന തരത്തിലേക്ക് ഉയരാൻ രാജ്യത്തെ കച്ചവടക്കാർക്ക് കഴിഞ്ഞില്ല എന്നത് യാഥാർഥ്യമാണ്. ഏഷ്യൻ ഡെവലപ്മെന്റ് ബാങ്കിന്റെ കണക്കുകൾ പ്രകാരം, 25 ശതമാനത്തിൽ താഴെ മാത്രമാണ് എഫ്.ടി.എ പ്രയോജനപ്പെടുത്തിയത്. ഏഷ്യയിലെ ഏറ്റവും കുറവ് ശതമാനമാണിത്.
2011 ൽ ഒപ്പുവെച്ച ഇന്ത്യ-ജപ്പാൻ സമഗ്ര സാമ്പത്തിക പങ്കാളിത്ത കരാറിനെക്കുറിച്ച് (സി.ഇ.പി.എ) അർപ്പിത മുഖർജി, അങ്കന പരാശർ ശർമ, ഐ.സി.ആർ.ഐ.ഇ.ആറിലെ സോഹം സിൻഹ, ഇന്ത്യൻ സ്കൂൾ ഓഫ് ബിസിനസ് ആന്റ് ഫിനാൻസിലെ അനുശ്രീ പോൾ എന്നിവർ ചേർന്ന് നടത്തിയ പഠനം ശ്രദ്ധേയമാണ്. വസ്ത്ര ഇറക്കുമതിയിൽ ലോകത്തിലെ തന്നെ മുൻപന്തിയിലുള്ള രാജ്യമാണ് ജപ്പാൻ. താരിഫ് ഇല്ലാതെ വിപണനം സാധ്യമായിട്ടും അതിന്റെ പ്രയോജനം കണക്കിലെടുത്ത് വ്യവസായം നടത്താൻ പോലും ഇന്ത്യക്ക് കഴിഞ്ഞിട്ടില്ല.
ആഭ്യന്തര പരിമിതികൾ
താങ്ങാൻ കഴിയാത്ത തുകയാണ് കടത്തുകൂലി ഇനത്തിൽ ഇന്ത്യൻ കയറ്റുമതിക്കാർക്ക് ചെലവാകുന്നത്. ഇതാണ് വ്യാപാരികളെ ഈ മേഖലയിൽ നിന്നകറ്റുന്നത്. വികസിത രാജ്യങ്ങളുമായി താരതമ്യം ചെയ്യുമ്പോൾ കയറ്റുമതിക്ക് ചെലവാകുന്ന തുക ഇന്ത്യയിൽ ഇരട്ടിയിലധികമാണെന്ന് നിതി ആയോഗ് റിപ്പോർട്ട് വ്യക്തമാക്കുന്നു.
ചൈനയുമായുള്ള വ്യാപാരത്തിലെ വ്യതിയാനങ്ങൾ