ಬೆಂಗಳೂರು :ಬಂಡವಾಳ ವೆಚ್ಚಕ್ಕೆ ಸಾಲದ ಹಣ ವಿನಿಯೋಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ. ಮಿತಿಯೊಳಗೆ ಸಾಲ ಮಾಡಿ ಆರ್ಥಿಕ ಶಿಸ್ತು ಕಾಪಾಡಿಕೊಂಡು ಆರ್ಥಿಕ ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಕಳೆದ ಬಾರಿಯ ಬಜೆಟನ್ನು ಶೇ. 90 ರಷ್ಟು ಅನುಷ್ಠಾನ ಮಾಡಿದ್ದು, ಈ ಬಾರಿಯ ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನೂ ಮುಂದೆ ನಾವೇ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದು ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕೆ ತರುತ್ತೇವೆ ಎಂದು ಬಜೆಟ್ ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡು ಪ್ರತಿಪಕ್ಷಗಳ ಟೀಕೆಗೆ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಬಸವರಾಜ ಬೊಮ್ಮಾಯಿ ತಿರುಗೇಟು ಕೊಟ್ಟರು.
ಬಜೆಟ್ ಮೇಲೆ 14 ಜನ ಮಾತನಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಹಲವಾರು ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಲವು ಅನುಷ್ಠಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಸಲಹೆ ಸೂಚನೆ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದನ್ನು ಸ್ವಾಗತ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ. ರಾಜ್ಯದ ಒಟ್ಟಾರೆ ಹಣಕಾಸು ಸ್ಥಿತಿ, ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಎಲ್ಲ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು, ರಾಜ್ಯದ ಆದ್ಯತೆ, ಆದಾಯ, ವೆಚ್ಚ, ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಎಷ್ಟು ವೆಚ್ಚ ಮಾಡಬಹುದು ಎನ್ನುವ ಎಲ್ಲ ವಿಚಾರ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಿದ್ದೇವೆ ಎಂದು ವಿವರಿಸಿದರು.
ಆರ್ಥಿಕ ಶಿಸ್ತಿಗೆ ಕಾನೂನು: ಆರು ವಲಯದಲ್ಲಿ ಬಜೆಟ್ ವಿಂಗಡಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಈ ಬಜೆಟ್ ಮಾಡುವ ಹಿನ್ನಲೆ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ರಾಜ್ಯದ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಚೌಕಟ್ಟು ಹಾಕಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು, ಆರ್ಥಿಕ ಶಿಸ್ತು ಇರಲು ಕಾನೂನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮಿತಿಯಲ್ಲಿ ತರಲು ಸಾಧ್ಯವಾದಾಗ ಉಳಿತಾಯ ಬಜೆಟ್, ಮೀರಿದಾಗ ಕೊರತೆ ಬಜೆಟ್ ಆಗಲಿದೆ. ಬಹಳಷ್ಟು ಬದಲಾವಣೆ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಆಗಿದೆ. ಅದಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ನಾವು ಬಜೆಟ್ ಮಾರ್ಪಾಡು ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ ಎಂದರು.
ಸಾಮಾಜಿಕ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ವೆಚ್ಚ ಹೆಚ್ಚಾದರೆ ಆರ್ಥಿಕ ವೃದ್ಧಿಗೂ ವೆಚ್ಚ ಹೆಚ್ಚಳ ಆಗಲಿದೆ. ಎರಡನ್ನೂ ಹೊಂದಿಸುವುದು ಸವಾಲು. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಇದು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದೆ. ಹಲವಾರು ಹೊಸ ಬೇಡಿಕೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿವೆ. ಸಾಮಾಜಿಕ ತಳ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ವೆಚ್ಚ ಮಾಡುವುದು ಖರ್ಚಲ್ಲ. ಅದು ಸದೃಢ ಆರೋಗ್ಯಕರ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಪೂರಕ ಸಮಾಜ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಮಾಡುವ ಹೂಡಿಕೆಯಾಗಲಿದೆ.
20-25 ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಗುತ್ತಿಗೆ ಇದ್ದವರೆಲ್ಲ ಖಾಯಂ ಆಗುವ ಪ್ರಯತ್ನ ನಡೆಯುವ ವೇಳೆ ಕೋವಿಡ್ ಬಂತು. ಇದು ನಮ್ಮ ಬದುಕಿನ ಮೇಲೆ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿತು. ಆರೋಗ್ಯ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯದ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಒತ್ತಡ ಬಂತು. ಇದರ ಜೊತೆ ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಬಹಳ ದೊಡ್ಡ ಪೆಟ್ಟು ಬಿತ್ತು. ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಬರುವ ತೆರಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಒಂದು ಭಾಗ ಮಾತ್ರ. ಒಟ್ಟಾರೆ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ದೊಡ್ಡ ಪೆಟ್ಟು ಬಿತ್ತು. ಬೀದಿ ಬದಿ ವ್ಯಾಪಾರಿಯಿಂದ ದೊಡ್ಡ ಕಾರ್ಖಾನೆಯವರೆಗೂ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಚಕ್ರ ನಿಂತು ಹೋಗಿತ್ತು. ಇದರಿಂದ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಬರುವ ತೆರಿಗೆ ತಪ್ಪಿದ್ದ ಒಂದು ಕಡೆಯಾದರೆ ದುಡಿಯುವವರ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಹಣವಿಲ್ಲದಂತಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆಯಾಯಿತು. ಆರೋಗ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟ ಅನುಕೂಲದ ಜೊತೆ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಕೇಂದ್ರ, ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ನೆರವು ನೀಡಿತು. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ನಾವು ಸಾಲ ಮಾಡಲೇಬೇಕಾಯಿತು ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದರು.
ಕೋವಿಡ್ ವೇಳೆ ಆದಾಯ ಕಡಿತ: ಕೋವಿಡ್ ವೇಳೆ ಒಂದು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ನಮಗೆ ಬರಬೇಕಿದ್ದ ಜಿಎಸ್ಟಿ ಪರಿಹಾರ 30 ಸಾವಿರ ಕೋಟಿ ರೂ. ನಮ್ಮ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಸಾಲ ತೆಗೆದು ನಮಗೆ ಕೊಟ್ಟರೂ, ಸಾಲ ಕೇಂದ್ರವೇ ತೀರಿಸಲಿದೆ. ಒಂದೇ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ 20 ಸಾವಿರ ಕೋಟಿ ನಮಗೆ ಬರಬೇಕಾದ ಆದಾಯ ಕಡಿತವಾಯಿತು. ಬೇರೆ ರಾಜ್ಯಗಳು ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರ ವೇತನ ಸ್ಥಗಿತ, ವೇತನ ಕಡಿತ ಮಾಡಿದರು. ಆದರೆ ನಾವು ಅದನ್ನು ಮಾಡಲಿಲ್ಲ. ಕಷ್ಟ ಕೋವಿಡ್ ಕಾಲದಲ್ಲಿಯೂ ನಾವು ವೇತನ ಕೊಟ್ಟೆವು. ಲಾಕ್ಡೌನ್ನಲ್ಲಿ ಕೂಲಿಗೆ ಪರದಾಟ, ಗುಳೆ ಹೋಗುವ ಸ್ಥಿತಿ ಬಂದಿತ್ತು. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ನಂತರ ಮೊದಲ ಬಾರಿ ಇಂತಹ ಸ್ಥಿತಿ ಎದುರಾಯಿತು.
ಹಲವಾರು ದೇಶಗಳು ಆರ್ಥಿಕ ಚೇತರಿಕೆ ಕಂಡಿಲ್ಲ. ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆ ಆರ್ಥಿಕ ಕುಸಿತ ಎದುರಿಸುತ್ತಿವೆ. ಆದರೆ, ಭಾರತ ಆರ್ಥಿಕ ಕುಸಿತದಿಂದ ಚೇತರಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇದು ದೇಶದ ಅಂತರ್ಗತ ಶಕ್ತಿಗೆ ಕಾರಣ. ನಮ್ಮ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯೂ ಕಾರಣ. ನೂರು ಡಾಲರ್ ಆದಾಯಕ್ಕೆ ಸಾವಿರ ಡಾಲರ್ ಖರ್ಚು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ನಮ್ಮದು ಉಳಿತಾಯದ ಆರ್ಥಿಕತೆ. ನಾವು ಸಾವಿರ ಗಳಿಸಿದರೆ ನೂರು ರೂ ಉಳಿಸುವ ಆರ್ಥಿಕತೆ. ನಮ್ಮದು ಸೇವಿಂಗ್ ಎಕಾನಮಿ. ಬೇರೆ ದೇಶದ್ದು ವೆಚ್ಚದ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಎಂದರು.
ನಾನು ಸಿಎಂ ಆದಾಗ ಕೋವಿಡ್ ವರ್ಷ ನಮ್ಮ ಆದಾಯ ಸಂಗ್ರಹ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಿಂತ ಐದು ಸಾವಿರ ಕೋಟಿ ಹಿಂದಿತ್ತು. ನಮ್ಮ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಸಹಕಾರದಿಂದ 13 ಸಾವಿರ ಅಧಿಕ ಸಂಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಬಂದು ತಲುಪಿದ್ದೇವೆ. 72 ಸಾವಿರ ಕೋಟಿ ಸಾಲಕ್ಕೆ ಅನುಮತಿ ಪಡೆದು 68 ಸಾವಿರ ಕೋಟಿ ಮಾತ್ರ ಸಾಲ ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ. ರಾಜ್ಯದ ಹಣಕಾಸು ಸ್ಥಿತಿ ಸರಿದಾರಿಗೆ ತಂದು ಉಳಿತಾಯ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಿದ್ದೇವೆ.
ನಾವು 2022-23 ರಲ್ಲಿ 14690 ಕೋಟಿ ಕೊರತೆ ಎಂದು ತೋರಿಸಿದ್ದೆವು. ಕೊರತೆ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಿದ್ದೆ. ಆದರೆ ಈಗ ಆ ಕೊರತೆ 5996 ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ. ಮಾರ್ಚ್ ಅಂತ್ಯಕ್ಕೆ ಅದು ಉಳಿತಾಯ ಬಜೆಟ್ನತ್ತ ಪರಿವರ್ತನೆ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ ಎಂದರು. ಕೇರಳ, ರಾಜಸ್ಥಾನ ವಿತ್ತೀಯ ಕೊರತೆ ಇತ್ತು. ಈ ಬಾರಿಯೂ ಅವರು ಕೊರತೆಯನ್ನೇ ತೋರಿಸುತ್ತಿವೆ. ಆದರೆ ನಾವು ಉಳಿತಾಯ ಬಜೆಟ್ ನತ್ತ ಬರುತ್ತಿದ್ದೇವೆ ಎಂದರು. 309182 ಕೋಟಿ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಿದ್ದೆ, ಕಳೆದ ಬಾರಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಶೇ.16 ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಪ್ರಥಮ ಬಾರಿ ಇಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಬಜೆಟ್ ಗಾತ್ರ ಹೆಚ್ಚಿಸಿಯೂ ಉಳಿತಾಯ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಕೋವಿಡ್ ಪೂರ್ವದ ಮಟ್ಟಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಗಾತ್ರದ ಬಜೆಟ್ ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ ಎಂದರು.