ಕರ್ನಾಟಕ

karnataka

ETV Bharat / science-and-technology

ಸೂರ್ಯನತ್ತ ಪಯಣ; ಚಂದ್ರಯಾನದ ನಂತರ 2023ರಲ್ಲಿ ಇಸ್ರೋದ ಮಹತ್ಸಾಧನೆ - ಸೌರ ಮಿಷನ್

ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಆಧಾರಿತ ಸೌರ ವೀಕ್ಷಣಾ ಮಿಷನ್ ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್​1 ಬಗ್ಗೆ 'ಈಟಿವಿ ಭಾರತ್'​ನ ಕಾಶಿಫ್ ಆಲಮ್ ಅವರು ಬರೆದ ಮಾಹಿತಿಪೂರ್ಣ ಲೇಖನ ಇಲ್ಲಿದೆ.

2023 Year-ender: After Chandrayaan-3 success
2023 Year-ender: After Chandrayaan-3 success

By ETV Bharat Karnataka Team

Published : Dec 24, 2023, 3:45 PM IST

ನವದೆಹಲಿ: ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್ 1 ಮಿಷನ್ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಆಧಾರಿತ ಸೌರ ವೀಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ (ಇಸ್ರೋ) ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತೀಯ, ಕಣ ಮತ್ತು ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರ ಶೋಧಕಗಳ ಸಹಾಯದಿಂದ ಸೂರ್ಯನ ವಾತಾವರಣದ ವರ್ಣಗೋಳ, ದ್ಯುತಿಗೋಳ ಮತ್ತು ಹೊರ ಪದರಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲು ಮಿಷನ್ ಏಳು ಪೇಲೋಡ್​ಗಳನ್ನು ಕಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿದೆ.

ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2, 2023 ರಂದು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 11.50 ಕ್ಕೆ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಶ್ರೀಹರಿಕೋಟಾದ ಸತೀಶ್ ಧವನ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ಪಿಎಸ್ಎಲ್​ವಿ-ಸಿ57 ರಾಕೆಟ್ ಮುಖಾಂತರ ಆದಿತ್ಯ ಎಲ್ 1 ಮಿಷನ್ ಅನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಆದಿತ್ಯ ಎಲ್ 1 ಮಿಷನ್ ಉಡಾವಣೆಯ ನಂತರ ಭೂಮಿಯಿಂದ ಸುಮಾರು 15 ಲಕ್ಷ ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ 1 ಬಿಂದುವಿನ ಸುತ್ತಲಿನ ಹ್ಯಾಲೋ ಕಕ್ಷೆಯನ್ನು ತಲುಪಲು ಸುಮಾರು 109 ಭೂಮಿಯ ದಿನ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದೆ.

"ಪಿಎಸ್ಎಲ್​ವಿ-ಸಿ 57 / ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್ 1 ಮಿಷನ್: ಪಿಎಸ್ಎಲ್​ವಿ-ಸಿ 57 ಮೂಲಕ ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್ 1 ನೌಕೆಯನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ವಾಹನವು ಉಪಗ್ರಹವನ್ನು ನಿಖರವಾಗಿ ಅದರ ಉದ್ದೇಶಿತ ಕಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿದೆ. ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಸೌರ ನೌಕೆಯು ಸೂರ್ಯ-ಭೂಮಿಯ ಎಲ್ 1 ಬಿಂದುವಿನ ಗಮ್ಯಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ತನ್ನ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ" ಎಂದು ಇಸ್ರೋ ಈ ಮುನ್ನ ಎಕ್ಸ್​ನಲ್ಲಿ ಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಡಿತ್ತು.

ಮೊದಲ ಸೌರ ಮಿಷನ್ ಉಡಾವಣೆಯಾದ ತಕ್ಷಣ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಇಸ್ರೋವನ್ನು ಅಭಿನಂದಿಸಿದರು. ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಶ್ಲಾಘಿಸಿದ ಪ್ರಧಾನಿ, ಚಂದ್ರನ ಮೇಲೆ ಚಂದ್ರಯಾನ -3 ಯಶಸ್ಸಿನ ನಂತರ ಭಾರತವು ತನ್ನ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. "ಇಡೀ ಮಾನವಕುಲದ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳುವಳಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ನಮ್ಮ ದಣಿವರಿಯದ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತವೆ" ಎಂದು ಪಿಎಂ ಮೋದಿ ಎಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಡಿದ್ದರು.

ಮೊದಲ ಸೌರ ಮಿಷನ್ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಪಾರ ಉತ್ಸಾಹ ಮೂಡಿಸಿದೆ. ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಗೋಪಾಲ್ ಹಜ್ರಾ ಮತ್ತು ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಅಮಿತೇಶ್ ಒಮರ್ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಮಿಷನ್ ಕಳುಹಿಸಲಿರುವ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ ಕುತೂಹಲದಿಂದ ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಡಿಸೆಂಬರ್ 8 ರಂದು, ಆದಿತ್ಯ ಎಲ್ -1 ಮಿಷನ್​​ ಕಳುಹಿಸಿದ ನೇರಳಾತೀತ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಸೌರ ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಲ್ ವಿಕಿರಣವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ ಸೌರ ನೇರಳಾತೀತ ಇಮೇಜಿಂಗ್ ಟೆಲಿಸ್ಕೋಪ್ (ಸೂಟ್ - SUIT) ಪೇಲೋಡ್ ಸೆರೆಹಿಡಿದ 200 ರಿಂದ 400 ಎನ್ಎಂ ನೇರಳಾತೀತ ತರಂಗಾಂತರಗಳ ಸೂರ್ಯನ ಮೊದಲ ಪೂರ್ಣ ಡಿಸ್ಕ್ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಇಸ್ರೋ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದೆ.

"ಈ ಚಿತ್ರಗಳು ಸೂರ್ಯನ ದ್ಯುತಿಗೋಳ ಮತ್ತು ವರ್ಣಗೋಳದ ಸಂಕೀರ್ಣ ವಿವರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಹತ್ವದ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್ 1 ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಸೌರ ನೇರಳಾತೀತ ಇಮೇಜಿಂಗ್ ಟೆಲಿಸ್ಕೋಪ್ (ಸೂಟ್) ಉಪಕರಣವು 200-400 ಎನ್ಎಂ ತರಂಗಾಂತರ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯನ ಮೊದಲ ಪೂರ್ಣ-ಡಿಸ್ಕ್ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಸೆರೆಹಿಡಿದಿದೆ." ಎಂದು ಎಕ್ಸ್​ನಲ್ಲಿ ಇಸ್ರೋ ಬರೆದಿದೆ.

ನವೆಂಬರ್ 20, 2023 ರಂದು, ಸೂಟ್ ಪೇಲೋಡ್ ಅನ್ನು ಚಾಲಿತಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಯಶಸ್ವಿ ಪೂರ್ವ-ನಿಯೋಜನೆ ಹಂತದ ನಂತರ ದೂರದರ್ಶಕವು ಡಿಸೆಂಬರ್ 6, 2023 ರಂದು ತನ್ನ ಮೊದಲ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿದಿದೆ. ಈ ಅಭೂತಪೂರ್ವ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು 11 ವಿಭಿನ್ನ ಫಿಲ್ಟರ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಸೆರೆಹಿಡಿಯಲಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ Ca II h ಹೊರತುಪಡಿಸಿ 200 ರಿಂದ 400 ಎನ್ಎಂ ತರಂಗಾಂತರಗಳಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯನ ಮೊದಲ ಪೂರ್ಣ-ಡಿಸ್ಕ್ ಚಿತ್ರಗಳು ಸೇರಿವೆ. Ca II h ತರಂಗಾಂತರದಲ್ಲಿನ ಸೂರ್ಯನ ಪೂರ್ಣ ಡಿಸ್ಕ್ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಇತರ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯಗಳಿಂದ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲಾಯಿತು.

ಸೂಟ್ ಉಪಕರಣವು Mg II h ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಿರುವಂತೆ ಸೂರ್ಯನ ಚುಕ್ಕೆಗಳು, ಪ್ಲೇಜ್ ಮತ್ತು ಶಾಂತ ಸೂರ್ಯ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿದಿದೆ. ಇದು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳಿಗೆ ಸೂರ್ಯನ ದ್ಯುತಿಗೋಳ ಮತ್ತು ವರ್ಣಗೋಳದ ಸಂಕೀರ್ಣ ವಿವರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರವರ್ತಕ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಸೂಟ್ ಅವಲೋಕನಗಳು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳಿಗೆ ಕಾಂತೀಯ ಸೌರ ವಾತಾವರಣದ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯ ಹವಾಮಾನದ ಮೇಲೆ ಸೌರ ವಿಕಿರಣದ ಪರಿಣಾಮಗಳ ಮೇಲೆ ಬಿಗಿಯಾದ ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ಹಾಕಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಇಸ್ರೋ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಪುಣೆಯ ಇಂಟರ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಆಸ್ಟ್ರೋನಾಮಿ ಆ್ಯಂಡ್ ಆಸ್ಟ್ರೋಫಿಸಿಕ್ಸ್ (ಐಯುಸಿಎಎ) ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಸೂಟ್ ಅನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮಣಿಪಾಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಹೈಯರ್ ಎಜುಕೇಶನ್ (ಮಾಹೆ), ಐಐಎಸ್ಇಆರ್-ಕೋಲ್ಕತಾದ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಎಕ್ಸಲೆನ್ಸ್ ಇನ್ ಸ್ಪೇಸ್ ಸೈನ್ಸ್ ಇಂಡಿಯನ್ (ಸಿಇಎಸ್​ಎಸ್​ಐ), ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್​ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಆಸ್ಟ್ರೋಫಿಸಿಕ್ಸ್, ಉದಯಪುರ ಸೌರ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯ (ಯುಎಸ್ಒ-ಪಿಆರ್​ಎಲ್) ಮತ್ತು ಅಸ್ಸಾಂನ ತೇಜ್ಪುರ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಂತಹ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳು ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಸಹ ಸೂಟ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗಿವೆ.

ಕಕ್ಷೆಗಳ ಏರಿಕೆಯ ಹಂತಗಳು:

  • 3 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2023: ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್ 1 ತನ್ನ ಮೊದಲ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಕುಶಲತೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿತು. ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ನೌಕೆ ತನ್ನ ಕಕ್ಷೆಯನ್ನು 245 ಕಿ.ಮೀ (152 ಮೈಲಿ) ಹೆಚ್ಚಿಸಿ 22,459 ಕಿ.ಮೀ (13,955 ಮೈಲಿ) ಕಕ್ಷೆಗೆ ಏರಿಸಿತು.
  • 5 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2023: ಎರಡನೇ ಕಕ್ಷೆಗೇರಿಸುವ ಕುಶಲತೆ ನಡೆಯಿತು. ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್ 1 ತನ್ನ ಎರಡನೇ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಕುಶಲತೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿತು. ಕಕ್ಷೆಯನ್ನು 282 ಕಿ.ಮೀ (175 ಮೈಲಿ) ಹೆಚ್ಚಿಸಿ 40,225 ಕಿ.ಮೀ (24,995 ಮೈಲಿ) ಕಕ್ಷೆಗೆ ಏರಿಸಿತು.
  • 10 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2023: ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್ 1 ತನ್ನ ಕಕ್ಷೆಯನ್ನು 296 ಕಿ.ಮೀ (184 ಮೈಲಿ) ಹೆಚ್ಚಿಸಿ 71,767 ಕಿ.ಮೀ (44,594 ಮೈಲಿ) ಕಕ್ಷೆಗೆ ಏರಿಸುವ ಮೂಲಕ ತನ್ನ ಮೂರನೇ ಕುಶಲತೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿತು.
  • 15 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2023: ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್ 1 ತನ್ನ ನಾಲ್ಕನೇ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಕುಶಲತೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿತು. ತನ್ನ ಮೂಲ ಕಕ್ಷೆಯನ್ನು 256 ಕಿ.ಮೀ (159 ಮೈಲಿ) ಹೆಚ್ಚಿಸಿ 121,973 ಕಿ.ಮೀ (75,791 ಮೈಲಿ) ಕಕ್ಷೆಗೆ ಏರಿಸಿತು.
  • ಟ್ರಾನ್ಸ್-ಲ್ಯಾಗ್ರಾಂಜಿಯನ್ 1 ಇಂಜೆಕ್ಷನ್, 19 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2023: ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್ 1 ತನ್ನ ಕಕ್ಷೆಯಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಭೂಮಿಯ ಸುತ್ತ ತನ್ನ ಕೊನೆಯ ಕುಶಲತೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿತು ಮತ್ತು ಲ್ಯಾಗ್ರೇಂಜ್ 1 ಪಾಯಿಂಟ್ ಕಡೆಗೆ ಸಾಗಿತು. 1.5 ಮಿಲಿಯನ್ ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ತನ್ನ ಗಮ್ಯಸ್ಥಾನವನ್ನು ತಲುಪಲು ಕನಿಷ್ಠ ನಾಲ್ಕು ತಿಂಗಳು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 30, 2023 ರಂದು, ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್ 1 ಭೂಮಿಯ ಪ್ರಭಾವದ ವಲಯದಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡು ಲ್ಯಾಗ್ರೇಂಜ್ 1 ಪಾಯಿಂಟ್​​ಗೆ ಹೋಗುತ್ತಿತ್ತು.
  • ಪಥ ತಿದ್ದುಪಡಿ ತಂತ್ರ - 6 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2023: ಆದಿತ್ಯ-ಎಲ್ 1 ಪಥ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕುಶಲತೆಯನ್ನು (ಟಿಸಿಎಂ 1) ನಿರ್ವಹಿಸಿತು. 19 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2023 ರಂದು ನಡೆಸಿದ ಟ್ರಾನ್ಸ್-ಲ್ಯಾಗ್ರಾಂಜಿಯನ್ ಪಾಯಿಂಟ್ 1 ಇನ್ಸರ್ಷನ್ (ಟಿಎಲ್ 1 ಐ) ಕುಶಲತೆಯನ್ನು ಟ್ರ್ಯಾಕ್ ಮಾಡಿದ ನಂತರ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡಿದ ಪಥವನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಲು ಇದು ಅಗತ್ಯವಾಗಿತ್ತು.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ:ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ತ್ಯಜಿಸಲಿದ್ದಾರೆ ಶೇ 50ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನ; ಅಧ್ಯಯನ ವರದಿ

ABOUT THE AUTHOR

...view details