2017ರಲ್ಲಿ ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಜಾರಿಯಾದ ಬಳಿಕ ಕೇಂದ್ರ ಆಯವ್ಯಯವು ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಕೆರಳಿಸಲೇ ಇಲ್ಲ. ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ತೀರ್ಮಾನಕ್ಕೆ ಬರಲು ಅವಕಾಶಗಳು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿವೆ.
ಸರ್ಕಾರದ ಕಾರ್ಯವೈಖರಿಯನ್ನು ಅಳೆಯುವುದು ಕೂಡ ಕಷ್ಟ. ಏಕರೂಪದ ತೆರಿಗೆ ದರಗಳು ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವೆ ಒಂದು ಹಂತದವರೆಗೆ ಮಾತ್ರ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ. ಆದರೆ, ಬಜೆಟ್ ದಾಖಲೆಯು ಸರ್ಕಾರದ ಉದ್ದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಆದ್ಯತೆಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. 2022-23ರ ಬಜೆಟ್ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಗಳು ಪ್ರಸ್ತುತ ಸರ್ಕಾರದ ಆಶಯಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿಯೇ ಇವೆ.
ಮಂಗಳವಾರ (ಫೆ. 1) ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರಾದ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಅವರು ಮಂಡಿಸಿದ ಬಜೆಟ್ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಗಳು ಭವಿಷ್ಯದ ವರ್ಷಗಳಿಗೆ ಒದಗಿಸಿರುವ ನೀಲನಕ್ಷೆಯಂತಿವೆ. ಬಜೆಟ್‌ನ ಯೋಜನೆಗಳು ಅನುಷ್ಠಾನವಾಗಿ ಒಂದು ವರ್ಷದೊಳಗೇ ಅದರ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸಲು ಯಾರಾದರೂ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರೆ, ಅವರು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಹಂತದ ನಿರಾಸೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುವುದು ಖಚಿತ.
ಏಕೆಂದರೆ, ಈ ಬಜೆಟ್‌ನ ಬಹುತೇಕ ಪ್ರಸ್ತಾಪಗಳನ್ನು ದೀರ್ಘಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಯಾವುದೇ ತಕ್ಷಣದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಯಾವುದೇ ತ್ವರಿತ ಪರಿಹಾರಗಳು ಅಥವಾ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ. ಕೆಲವು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ರಚನಾತ್ಮಕ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ತರವುದಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
ಅಂತಹ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಣೆಯೂ ಒಂದು. ಸ್ವದೇಶೀಕರಣವನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಬಿಂದುವಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಸರ್ಕಾರವು ರಕ್ಷಣಾ ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ರೂ. 5.25 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ. ಕಳೆದ ಆರ್ಥಿಕ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ರೂ 4.78 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ಹಂಚಿಕೆಯಾಗಿತ್ತು. ರಕ್ಷಣೆಗೆ ನೀಡಿರುವ ಅನುದಾನದ ಪಾಲು ಒಟ್ಟು ಆಯವ್ಯಯದ ಹಂಚಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 14% ಆಗಿದೆ. ದೇಶೀಯ ರಕ್ಷಣಾ ಉದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಹಾಗೂ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡುವುದು ಇದರ ಪ್ರಮುಖ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ.
ಕಳೆದ ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಣಾ ಬಜೆಟ್‌ನ ವಾರ್ಷಿಕ ವೃದ್ಧಿಯು ಸುಮಾರು 9% ದಷ್ಟಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ಹಣದುಬ್ಬರವನ್ನು ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಾಗ ಮತ್ತು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ಬಲದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ರಕ್ಷಣಾ ವಲಯದ ವಿಸ್ತರಣೆಯೂ ಆಗುತ್ತಿರುವಾಗ ಈ ಅನುದಾನ ಏನೂ ತೃಪ್ತಿ ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ. ಭೂಸೇನೆ, ನೌಕಾಪಡೆ ಮತ್ತು ವಾಯುಪಡೆಗಳು- ಈ ಮೂರೂ ವಲಯಗಳು ಈಗ ಮಾಡಿರುವುದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಂಚಿಕೆಗಳನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತಿವೆ. ಈ ವರ್ಷದ ಬಜೆಟ್ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಈ ಅಂತರ ಮುಂದುವರಿದಿದೆ.
ಭಾರತವು ಎಲ್ಲ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಹಿಂದುಳಿದಿದೆ. ರಕ್ಷಣಾ ಕ್ಷೇತ್ರವೂ ಇದಕ್ಕೆ ಹೊರತಾಗಿಲ್ಲ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಶ್ಲಾಘನೀಯ ವಿಷಯವೆಂದರೆ ರಕ್ಷಣಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನೆಗೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ (R&D) ರಕ್ಷಣಾ ಆಯವ್ಯಯದ 25% ಪಾಲು ಖಾಸಗಿ ವಲಯಕ್ಕೆ ಹಂಚಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಸ್ವಾಗತಾರ್ಹ ಕ್ರಮವಾಗಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ, ರಕ್ಷಣಾ ಉದ್ಯಮವು ಸ್ವಾವಲಂಬಿಯಾಗಬೇಕಾದರೆ ಖಾಸಗಿ ಕಂಪನಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಹಯೋಗ ಹೊಂದಬೇಕಾಗಿದೆ.
ಖಾಸಗಿ ವಲಯವೇ ಪ್ರತಿಭಾನ್ವಿತರ ಸಮೂಹವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತಿದೆ. ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯವು (MoD) ಲಭ್ಯವಿರುವ ಪ್ರತಿಭೆಯನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವುದು ಉತ್ತಮ. ರಕ್ಷಣಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾವಲಂಬಿಯಾಗಬೇಕೆಂಬ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ಘೋಷಿಸುವುದು ಸುಲಭ. ಆದರೆ, ಇದು ರಾತ್ರೋರಾತ್ರಿ ಸಂಭವಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಮುಂದಿನ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಬೃಹತ್ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಖಾಸಗಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲು ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯವು (MoD) ಬಹಳಷ್ಟು ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಖಾಸಗಿ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಲು ಹಾಗೂ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು (ಆರ್ & ಡಿ) ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಸರ್ಕಾರ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಇಲಾಖೆಯನ್ನು ರಚಿಸಬೇಕು.