ನವದೆಹಲಿ: 2018-19 ಮತ್ತು 2021-22ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಈಕ್ವಿಟಿ ಫ್ಯೂಚರ್ ಅಂಡ್ ಆಪ್ಸನ್(F&O)ನಲ್ಲಿ ವ್ಯವಹಾರ ಮಾಡುವ 10 ಜನರಲ್ಲಿ 9 ಮಂದಿ ನಷ್ಟವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ವಿಚಾರ ದೇಶದ ಷೇರು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಂಡಳಿ ಸೆಬಿ ಅಧ್ಯಯನದಿಂದ ತಿಳಿದು ಬಂದಿದೆ. 2018-19 ಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ 2021-22ನೇ ಸಾಲಿನ ಈಕ್ವಿಟಿ F&O ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿನ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಷೇರು ವ್ಯವಹಾರಸ್ಥರ ಸಂಖ್ಯೆ ಶೇ 500 ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಎಂದೂ ಸೆಬಿ ಹೇಳಿದೆ.
ಫ್ಯೂಚರ್ ಅಂಡ್ ಆಪ್ಸನ್ ನಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿದ ಸುಮಾರು ಜನರು 2021-22ನೇ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಸರಾಸರಿ 50,000 ರೂಪಾಯಿಗಳ ನಷ್ಟ ಅನುಭವಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಸೆಬಿ ವರದಿಗಳು ಹೇಳಿವೆ. ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿ ನಷ್ಟಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದವರು, ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿ ಲಾಭ ಗಳಿಸಿದ ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಮಾಡಿಕೊಂಡಿರುವ ನಿವ್ವಳ ಲಾಭಕ್ಕಿಂತ 15 ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ನಷ್ಟ ಅನುಭವಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ.
ನಿವ್ವಳ ವಹಿವಾಟಿನ ನಷ್ಟದ ಜೊತೆಗೆ, ನಷ್ಟಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದವರು ನಡೆಸಿರುವ ವಹಿವಾಟಿನ ವೆಚ್ಚವಾಗಿ ನಿವ್ವಳ ವ್ಯಾಪಾರದ ನಷ್ಟದ ಶೇ 28ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಕಷ್ಟ ಅನುಭವಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಸೆಬಿ ಹೇಳಿದೆ. ನಿವ್ವಳ ವ್ಯಾಪಾರ ಲಾಭ ಗಳಿಸುವವರು ವಹಿವಾಟು ವೆಚ್ಚಗಳಂತಹ ಲಾಭದ ಶೇಕಡಾ 15 ಮತ್ತು 50ರ ನಡುವೆ ಇದ್ದಾರೆ. ಕಾರ್ಯನಿರತ ಷೇರು ವ್ಯವಹಾರದಾರರ ಲಾಭ ಮತ್ತು ನಷ್ಟದ ಕುರಿತು ಸೆಬಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮಾಡಿ ಈ ವರದಿ ತಯಾರಿಸಿದೆ.
ಕಾರ್ಯನಿರತ ಷೇರು ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಅಕಾಡೆಮಿ, ಕ್ಲಿಯರಿಂಗ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್‌ಗಳು, ದಲ್ಲಾಳಿಗಳು ಮತ್ತು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ತಜ್ಞರಿಂದ ಈ ಅನಿಸಿಕೆ ಪಡೆದು ವರದಿ ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗದ ಮೊದಲು ಮತ್ತು ನಂತರ ಫಲಿತಾಂಶಗಳ ಸಂಬಂಧವಾಗಿ ಈ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಲಾಗಿದೆ. 2018-19 ಮತ್ತು 2021-22 ಅವಧಿಯನ್ನು ಈ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.
ಎಲ್ಲಾ ಟಾಪ್-10 ಸ್ಟಾಕ್ ಬ್ರೋಕರ್‌ಗಳ ಗ್ರಾಹಕರ ಮಾದರಿಗಳ ಮೇಲೆ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು 2021-22 ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಈಕ್ವಿಟಿ F&O ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಕ್ಲೈಂಟ್ ವ್ಯವಹಾರದ ಶೇ 67ರಷ್ಟು ಪಾಲು ಹೊಂದಿದೆ. ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ಈ ಸ್ವರೂಪದ ಡೇಟಾ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುವಿಕೆಯಿಂದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಅಪಾಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಲ್ಲಿ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಲು ನೆರವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸೆಬಿ ಹೇಳಿದೆ. ಇದನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ದಲ್ಲಾಳಿಗಳಿಂದ ಗ್ರಾಹಕರು ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಇರಬೇಕು ಎಂದು ಸೆಬಿ ಹೊಸ ಹೂಡಿಕೆದಾರರು, ಮತ್ತು ಚಿಲ್ಲರೆ ಷೇರುದಾರರಿಗೆ ಈ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ನೀಡುತ್ತಾ ಇರುತ್ತದೆ.
ಏನಿದು F&O ಸ್ಟಾಕ್‌ಗಳು?: ಫ್ಯೂಚರ್ಸ್ ಮತ್ತು ಆಯ್ಕೆಗಳ ಷೇರು ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ F&O ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರರ್ಥ ಅವರು ಯಾವುದೇ ಸ್ವತಂತ್ರ ಅಥವಾ ಸ್ವತಂತ್ರ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಹೂಡಿಕೆ ವೇಳೆ ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ದಿನಾಂಕದಂದು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿದ ಸ್ಟಾಕ್‌ನ ಬೆಲೆಯಿಂದ ಅವುಗಳ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಫ್ಯೂಚರ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಇಂದು ಒಂದು ಸ್ಟಾಕ್‌ನ ಬೆಲೆ 1000 ರೂ ಆಗಿದ್ದರೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಬೆಲೆ 1200 ರೂಪಾಯಿ ಎಂದು ನೀವು ಅಂದಾಜು ಮಾಡಿರುತ್ತೀರಿ, ಇಲ್ಲದೇ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿರುತ್ತೀರಿ.
ಇನ್ನೂ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆ ನೀಡುವುದಾದರೆ, ಮಾರ್ಚ್ 2023 ರ ವೇಳೆಗೆ ನೀವು 1000 ರೂಪಾಯಿ ಮೌಲದ್ಯ ಸ್ಟಾಕ್‌ನಲ್ಲಿ (100 ಷೇರು) ಫ್ಯೂಚರ್ ಅಂಡ್ ಆಪ್ಷನ್ನಲ್ಲಿ ಖರೀದಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಬಹುದು. ಬೆಲೆಯು ನಿಮ್ಮ ಅಂದಾಜು 1200 ಕ್ಕೆ ಏರಿದರೆ, ನಿಮ್ಮ ಭವಿಷ್ಯದ ಒಪ್ಪಂದದ ಮೇಲೆ ನೀವು ರೂ 20,000 ಗಳಿಸಲಿದ್ದೀರಿ. ವಿಷಯ ಎಂದರೆ ನೀವು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದ ಮಾರಾಟ ಅಥವಾ ಖರೀದಿಯು ಒಪ್ಪಂದದ ಅವಧಿಯೊಳಗೆ ಅಗತ್ಯವಾಗಿ ನೆರವೇರುತ್ತದೆ.
ಆಯ್ಕೆಗಳ ವಿಚಾರಕ್ಕೆ ಬಂದರೆ, ಎಲ್ಲ ಮೂಲ ಅಂಶಗಳು ಭವಿಷ್ಯದಂತೆಯೇ ಇರುತ್ತವೆ. ಅದನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಖರೀದಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಬಾಧ್ಯತೆ ಇಲ್ಲ (ಕರೆ ಆಯ್ಕೆ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ). ಅನುಭವಿ F&O ಷೇರು ವ್ಯವಹಾರದಾರರ ಪ್ರಕಾರ ಈ ಆಯ್ಕೆಗಳು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಕಡಿಮೆ ಲಾಭದಾಯಕ ಆಯ್ಕೆಗಳಾಗಿವೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಇದನ್ನು ಓದಿ:ಐಬಿಎಂ ಕಂಪನಿಯಿಂದ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ಶಾಕ್‌: 3,900 ನೌಕರರನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ನಿರ್ಧಾರ!
