ಎರಡನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಇಡೀ ಜಗತ್ತೇ ಎರಡು ಹೋಳಾಯಿತು. ಹಾಗೆ ನೋಡಿದರೆ ಎರಡನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಆರಂಭ ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲೇ ಇತ್ತು. ಆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಜಾಗತಿಕ ನಾಯಕರು ಒಂದಿಷ್ಟು ಮುತವರ್ಜಿ ವಹಿಸಿ, ಶಾಂತಿ ಸಂಧಾನಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿದ್ದರೆ ಮತ್ತೊಂದು ಯುದ್ಧ ತಪ್ಪಿಸಬಹುದಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ವಿಸ್ತರಣೆ, ಅತಿಯಾದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆ ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಮೇಲಿನ ಮೋಹ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಂಶೋಧನೆಗಳ ಮೇಲೆ ಹಕ್ಕು ಸಾಧಿಸುವುದು ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರೆ ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿ ಎರಡನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ ಆಸ್ಫೋಟವಾಯಿತು. ಆ ವೇಳೆ ನಡೆದ ಪ್ರಮುಖ ಕದನಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಇಲ್ಲಿ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
ಸ್ಟಾಲಿನ್‌ಗ್ರಾಡ್ ಕದನ: (ಆ. 1942ರಿಂದ ಫೆ.1943):
ಈಸ್ಟರ್ನ್ ಫ್ರಂಟ್‌ನ ಬೇರೆಡೆ ನಡೆದ ಟ್ಯಾಂಕ್ ಕದನಗಳಿಗೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ ಸ್ಟಾಲಿನ್‌ಗ್ರಾಡ್ನಲ್ಲಿ ಸುದೀರ್ಘವಾದ ರಕ್ತಸಿಕ್ತ ಯುದ್ಧ ನಡೆಯಿತು. ಈ ಯುದ್ಧ ನಗರ, ಬೀದಿಯಿಂದ ಬೀದಿಗೆ, ಮನೆಯಿಂದ ಮನೆಗೆ ಮತ್ತು ಕೊಠಡಿಯಿಂದ ಕೋಣೆವರೆಗೂ ನಡೆದಿತ್ತು. ಈ ನಗರವನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಜರ್ಮನಿಯ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಕೆಂಪು ಸೈನ್ಯವು ವಿರೋಧಿಸಿತ್ತು. ರಷ್ಯಾದ ರಕ್ಷಣಾ ಕಾರ್ಯಗಳು ಸಾವಿರಾರು ಪ್ರಬಲ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಸೈನಿಕರ ತಂಡ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿತ್ತು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಪಾರ್ಟ್‌ಮೆಂಟ್, ಕಚೇರಿ, ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳನ್ನು ಮುಚ್ಚಲಾಗಿತ್ತು. ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಜರ್ಮನ್ ಪಡೆ ಈ ನಗರವನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆಯಿತು. ಈ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದವರ ಸಂಖ್ಯೆ ಸರಿಸುಮಾರು ಎರಡು ಮಿಲಿಯನ್ ಆಗಿರಬಹುದು.
ಮಿಡ್ವೇ ಕದನ - ಜೂನ್ 1942:
ಮಿಡ್ವೇ ಒಂದು ದುರಂತ ಸೋಲು. ಇದರಿಂದ ಇಂಪೀರಿಯಲ್ ಜಪಾನೀಸ್ ನೌಕಾಪಡೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಚೇತರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಗಲಿಲ್ಲ. ಮಿತ್ರರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಪ್ರತಿ ಹೊಂಚನ್ನು ವಿಫಲಗೊಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಕೋಡ್ ಬ್ರೇಕರ್ಗಳು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅಮೆರಿಕದ ಪಡೆಗಳನ್ನು ವಿಭಜಿಸುವ ಜಪಾನಿನ ಯೋಜನೆಯೂ ಆ ವೇಳೆ ವಿಫಲವಾಯಿತು. ಯುಎಸ್ ನಂತರ ಜಪಾನಿನ ವಾಹಕಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಮುಖ ವಾಯು ದಾಳಿ ನಡೆಯಿತು. ಜಪಾನಿನ ವಿಮಾನಗಳು ಇಂಧನ ತುಂಬಿಸಿ ಡೆಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಮರುಸಜ್ಜಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆಯೇ ದಾಳಿ ಸಂಭವಿಸಿತು. ಆ ವೇಳೆ ಜಪಾನಿನ ನಾಲ್ಕು ಯುದ್ಧ ನೌಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರು ನಾಶವಾದವು.
ಡಿ-ಡೇ - ಜೂನ್ 6, 1944:
ಇತಿಹಾಸದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಉಭಯಚರ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಲ್ಲಿ 5,000ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಹಡಗುಗಳು ಮಿತ್ರರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ನಾರ್ಮಂಡಿ ಕರಾವಳಿಯ 50 ಮೈಲಿ ದೂರದಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಿಸಿದವು. ಸಾವಿರಾರು ಜನರು ವಾಯುಗಾಮಿ ದಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು. ಈ ದಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಒಮಾಹಾ ಬೀಚ್, ಯುಎಸ್ ಪಡೆಗಳು ಬೆಂಕಿಗೆ ಆಹುತಿಯಾದವು. 2,000 ಜನರು ಬೀಚ್ ಹೆಡ್ನಿಂದ ಹೊರ ಬರಲಾಗದೆ ಅಲ್ಲೇ ಸತ್ತರು. ಈ ದಾಳಿಯನ್ನು ಎದುರಿಸುವಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನರು ವಿಫಲರಾದರು. ಒಂದು ವಾರದೊಳಗೆ ಮಿತ್ರರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ನಾರ್ಮಂಡಿಯಲ್ಲಿ 300,000ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸೈನಿಕರನ್ನು ಅಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜಿಸಿದ್ದರು.
ಮಾಸ್ಕೋ ಕದನ - ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1941ರಿಂದ ಜನವರಿ 1942:
ಹಿಟ್ಲರ್ ನಗರವನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಬದಲು ನಗರವನ್ನೇ ಧ್ವಂಸಗೊಳಿಸಬೇಕೆಂದು ಆದೇಶ ನೀಡಿದ್ದರಿಂದ ಒಂದು ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜರ್ಮನ್ ಸೈನಿಕರನ್ನು ಮಾಸ್ಕೋ ಮೇಲಿನ ದಾಳಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಯಿತು. ಮೊದಲಿಗೆ ಜರ್ಮನ್ ಪ್ರಗತಿ ಶೀಘ್ರವಾಗಿತ್ತು. 1941ರ ನವೆಂಬರ್ 15ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಅವರು ನಗರದ 18 ಮೈಲಿಗಳ ದೂರದವರೆಗೆ ಹೋರಾಡಿದ್ದರು. ನಂತರ ಅವರು ರಷ್ಯಾದ ಪ್ರತಿದಾಳಿಯಿಂದ ಹಿಂದೆ ಸರಿಯಬೇಕಾಯಿತು. ಚಳಿಗಾಲ ಆರಂಭವಾಗಿದ್ದರಿಂದ ತಾಪಮಾನವು ಶೂನ್ಯ ಫ್ಯಾರನ್‌ ಹೀಟ್‌ಗೆ ಇಳಿಯಿತು. ಜನವರಿಯ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಜರ್ಮನ್ನರನ್ನು 100 ಮೈಲಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಅಟ್ಟಲಾಯಿತು.
ಕುರ್ಸ್ಕ್ ಕದನ - ಜುಲೈನಿಂದ ಆಗಸ್ಟ್ 1943:
ಅಪರೇಷನ್ ಸಿಟಾಡೆಲ್ ಪೂರ್ವದ ಮುಂಭಾಗದ ಅಂತಿಮ ಜರ್ಮನ್ ಆಕ್ರಮಣವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಕುಸ್ಕ್ನನ್ನು ಯುದ್ಧದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಟ್ಯಾಂಕ್ ಯುದ್ಧವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಕುರ್ಸ್ಕ್ನಲ್ಲಿ ನಾಜಿಗಳು ರಷ್ಯಾದ ಪಡೆಗಳನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆದು ನಾಶಪಡಿಸುವ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ಹಿಂದಿನ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಪುನರಾವರ್ತಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದವು. ಆದ್ರೆ ರಷ್ಯಾ ಅಲೈಡ್ ಕೋಡ್ ಬ್ರೇಕರ್ಗಳು ನೀಡಿದ ಮಾಹಿತಿಯಿಂದ ಎಚ್ಚೆತ್ತು, ಜರ್ಮನ್ ದಾಳಿಯನ್ನು ಹಿಮ್ಮೆಟಿಸಲು ಹಳ್ಳ, ಮೈನ್‌ ಫೀಲ್ಡ್‌ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ರೇಖೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ 37 ಎಂಎಂ ಗನ್ ಪಾಡ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ ಶಸ್ತ್ರಸಜ್ಜಿತವಾದ ಸ್ಟೂಕಾಸ್ ರಷ್ಯಾದ ಶಸ್ತ್ರಸಜ್ಜಿತ ಸ್ಟರ್ಮೋವಿಕ್‌ಗಳು ಡಜನ್ಗಟ್ಟಲೆ ಟ್ಯಾಂಕ್ ವಿರೋಧಿ ಬಾಂಬ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಡೆದುರುಳಿಸಲಾಯಿತು. ಬಳಿಕ ಜರ್ಮನಿಯನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದರು.
ಬರ್ಲಿನ್ ಕದನ - ಏಪ್ರಿಲ್ನಿಂದ ಮೇ 1945:
ಬರ್ಲಿನ್‌ಗಾಗಿ ನಡೆದ ಈ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ಮುಕ್ಕಾಲು ಮಿಲಿಯನ್ ಜರ್ಮನ್ ಸೈನ್ಯವು ಹಿಟ್ಲರ್ನ ಅಧೀನದಲ್ಲಿತ್ತು. ರಷ್ಯನ್ನರಿಗೆ ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಅನುಕೂಲವಿತ್ತು. ಆದರೆ ಶಸ್ತ್ರಸಜ್ಜಿತ ವಾಹನಗಳು ಹೊಸ ಪೋರ್ಟಬಲ್ ಟ್ಯಾಂಕ್ ವಿರೋಧಿ ರಾಕೆಟ್‌ಗಳಿಗೆ ಗುರಿಯಾಗುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ 2,000 ಟ್ಯಾಂಕ್ಗಳು ನಾಶವಾದವು. ಸ್ಟಾಲಿನ್‌ಗ್ರಾಡ್‌ನಂತೆಯೇ ಬರ್ಲಿನ್ ಕದನವೂ ಕಾಲಾಳುಪಡೆ ಕ್ರಮವಾಗಿತ್ತು. ಅದಾಗಲೇ ಭಾರೀ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟದಿಂದ ಧ್ವಂಸಗೊಂಡ ನಗರದಲ್ಲಿ ಫಿರಂಗಿ ದಳಗಳು ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಪ್ರಬಲ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ನೆಲಸಮಗೊಳಿಸಿದವು. ಸಾವಿರಾರು ನಾಗರಿಕರು ಸೇರಿದಂತೆ ಸಾವು-ನೋವುಗಳು ಭಾರೀ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿತ್ತು. ಏಪ್ರಿಲ್ 30ರಂದು ಹಿಟ್ಲರ್ ಶರಣಾಗುವುದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಕೊಂದುಕೊಂಡು ಯುರೋಪಿನ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಕೊನೆಗೊಳಿಸಿದನು.
ಫಿಲಿಪೈನ್ ಸಮುದ್ರದ ಕದನ - ಜೂನ್ 1944:
ಡಬ್ಲ್ಯುಡಬ್ಲ್ಯುಐಐನ ಕೊನೆಯ ಮಹಾನ್ ವಾಹಕ ಯುದ್ಧ. ಫಿಲಿಪೈನ್ ಸಮುದ್ರದ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಯುಎಸ್ ಪಡೆಗಳು ಪೆಸಿಫಿಕ್ನಾದ್ಯಂತ ಮುಂದುವರೆದವು. ಐದು ದೊಡ್ಡ ಫ್ಲೀಟ್ ಕ್ಯಾರಿಯರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ನಾಲ್ಕು ಲೈಟ್ ಕ್ಯಾರಿಯರ್‌ಗಳು, ಕೆಲವು ಭೂ-ಆಧಾರಿತ ವಿಮಾನಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಜಪಾನಿನ ಪಡೆ ಏಳು ಯುಎಸ್. ಫ್ಲೀಟ್ ಕ್ಯಾರಿಯರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಎಂಟು ಲೈಟ್ ಕ್ಯಾರಿಯರ್‌ಗಳನ್ನು ಈ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿತ್ತು.
ಲುಝೋನ್ ಕದನ - ಜನವರಿಯಿಂದ ಆಗಸ್ಟ್, 1945:
ಫಿಲಿಪೈನ್ ದ್ವೀಪಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಘಟನೆ ನಡೆಯಿತು. 1942ರಲ್ಲಿ ಜನರಲ್ ಡೌಗ್ಲಾಸ್ ಮಕಾರ್ಥೂರ್ ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್‌ಗೆ ಮರಳಲು ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮಾಡಿದ್ದ. 1945ರಲ್ಲಿ ಈ ಸಂಬಂಧ ಆಕ್ರಮಣ ಪಡೆಗೆ ಆಜ್ಞಾಪಿಸಿದರು. ಜಪಾನಿನ ಸೈನ್ಯದ ವಿರುದ್ಧ ಭಾರೀ ಹೋರಾಟ ನಡೆಯಿತು. ಈ ವೇಳೆ ಭಾರೀ ಸಾವು-ನೋವು ಸಂಭವಿಸಿತು. 10,000 ಅಮೆರಿಕನ್ನರನ್ನು ಈ ವೇಳೆ ಕಳೆದುಕೊಂಡರೆ, 200,000 ಜಪಾನಿಯರು ಇದರಲ್ಲಿ ಬಲಿಯಾದರು.
ಎರಡನೇ ಖಾರ್ಕೊವ್ ಕದನ-ಮೇ 1942:
ಜರ್ಮನ್ ಸೈನ್ಯವನ್ನು 700 ವಿಮಾನಗಳ ಬೆಂಬಲದೊಂದಿಗೆ ಹಾಗೂ ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಟ್ಯಾಂಕರ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಆಕ್ರಮಣದಿಂದ ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಓಡಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಸ್ಟಾಲಿನ್ ಹೊಂದಿದ್ದ. ಆದರೆ ಜರ್ಮನಿಯು 900ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವಿಮಾನಗಳ ಜೊತೆ ಈ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಏಕಾಏಕಿ ದಾಳಿ ಇಟ್ಟಾಗ ಇದನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಕಷ್ಟವಾಯಿತು. ಇದಾದ ನಂತರ ಜರ್ಮನ್ನರು ದಾಳಿಗೆ ಮುಂದಾದರು. ರಷ್ಯಾದ ಪಡೆಗಳನ್ನು ಸುತ್ತುವರಿದರು. ಆ ವೇಳೆ ರಷ್ಯನ್ ಸೈನಿಕರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಶರಣಾದರು. ಜರ್ಮನಿಯ ಸಾವು-ನೋವುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಗಿಂತ 10 ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ರಷ್ಯಾದ ಸೈನಿಕರು ಈ ವೇಳೆ ಬಲಿಯಾದರು.
ಹವಳ ಸಮುದ್ರದ ಕದನ - ಮೇ 1942: