ನವದೆಹಲಿ: ಲಾಕ್ಡೌನ್ ಮಧ್ಯೆಯೇ 2020 ಏಪ್ರಿಲ್ 22 ರಂದು ನವದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಹುಶಃ ಇದನ್ನು ಜಗತ್ತಿನೆಲ್ಲೆಡೆಯಲ್ಲೂ ಆಚರಿಸಲಾಗಿದೆ. 1970 ರಿಂದಲೂ ಇದನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇದು ಭೂ ದಿನ! ಈ ಭೂ ದಿನ ಆಚರಣೆಯನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದ್ದ ಜಾನ್ ಮೆಕಾನೆಲ್. ಈಗ ಅವರು ಸ್ವರ್ಗದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮನ್ನು ನೋಡಿ ನಗುತ್ತಿರಬಹುದು. ಯಾಕೆಂದರೆ, ಈಗ ಲಾಕ್ಡೌನ್ನಿಂದಾಗಿ ವಿಷಯುಕ್ತ ಮೋಡಗಳಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ವಿಷಾನಿಲವೂ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ಆಮ್ಲಜನಕದ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚಿರುವುದರಿಂದ ಅವರಿಗೆ ಖುಷಿಯೂ ಆಗಿರಬಹುದು.
ಈ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಸನ್ನಿವೇಶವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ನಾವು ನಮ್ಮ ಗ್ರಹವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದೇ? ವಾಯು ಮತ್ತು ನೀರು ಶುದ್ಧವಾಗಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ ಎಂದು ಪ್ರಮಾಣ ಮಾಡಿದರೆ, ಆರ್ಥಿಕತೆ ಏರಿಕೆಯಾಗುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆಯೇ? ನಾವು ನಮ್ಮನ್ನು ಆತ್ಮವಿಮರ್ಶೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡರೆ, ನಿಸರ್ಗದ ವಿಜಯದಿಂದ ನಮ್ಮ ಇಡೀ ಭೂಮಂಡಲವನ್ನು ಮುಳುಗಿಸುವ ಹಂತದಲ್ಲಿದೆ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ.
ಪರಿಸರ ಮಾಲಿನ್ಯವು ಈ ಮನುಕುಲಕ್ಕೆ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಅಪಾಯವಾಗಿದೆ. ಇದು ಅಣ್ವಸ್ತ್ರ ಯುದ್ಧಕ್ಕಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ಕೆಳಮಟ್ಟದ್ದಷ್ಟೇ. ಇದು ತೀವ್ರವಾದ ಭೌಗೋಳಿಕ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ನೋಮ್ ಚೋಮ್ಸ್ಕೀ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಡೆಮಾಕ್ರಸಿ ನೌ ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ಹೇಳಿರುವಂತೆ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಅಣ್ವಸ್ತ್ರ ಯುದ್ಧ ನಡೆಸಿದರೆ ಜಲ ಮೂಲಗಳು ಕುಸಿಯುತ್ತವೆ. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ, ಇಡೀ ಭೂಮಂಡಲವು ತನ್ನ ಮೇಲೆ ನಡೆಸುವ ಹಿಂಸೆಯನ್ನು ಇನ್ನು ಸಹಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗಗಳು ನಿಸರ್ಗದ ಸರಿಪಡಿಸುವಿಕೆ ಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. ಇದೆ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಪಾರಿಸರಿಕವಾಗಿ ನಾಶಯುಕ್ತ ವಿನ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಹೊಸ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಮತ್ತು ಹೊಸ ವಿಶ್ವದ ಮರುಸೃಷ್ಟಿಗೆ ಇದು ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ.
ನಾವು ಹೊಸ ಜಗತ್ತನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವುದು ಹೇಗೆ? ನಮ್ಮ ಐಹಿಕ ಜಗತ್ತನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿ, ನಮ್ಮ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಮತ್ತೆ ಗಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದೇ? ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವೇ ಇಲ್ಲದ ಜೀವನ ನಡೆಸುವುದು ಮತ್ತು ಅರಣ್ಯದಲ್ಲೇ ವಾಸಿಸುವುದೇ? ಹಾಗೇನಿಲ್ಲ. ಕೊರೊನಾವೈರಸ್ ಎಂಬುದು ಇಡೀ ಜಗತ್ತಿಗೇ ಕಾರಕವಾಗಿದ್ದರೂ, ನಾವು ನಮ್ಮ ವಿವೇಚನೆಯನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಂಡೇ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಬಳಸಬೇಕಿದೆ. ಆರೋಗ್ಯಕರವಾದ ಗಾಳಿ, ಶುದ್ಧವಾದ ನೀರು ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಹಕ್ಕಿಗಳ ಚಿಲಿಪಿಲಿಯನ್ನು ನಾವು ಮರುಸೃಷ್ಟಿಸಬೇಕಿದೆ. ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯ ಹೊಡೆತದಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಉಳಿಯುವುದಕ್ಕಾಗಿ, ನಾವು ಐದು ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು, ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡುವುದು, ಪುನಶ್ಚೇತನ, ಸ್ವದೇಶಿ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಪರಿಸರ. ಇದು ನಮಗೆ ನಮ್ಮ ಜೀವನವನ್ನು ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಪುನಃ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
ನಮಗೆ ನಮ್ಮ ವಿಶ್ವವನ್ನು ಮತ್ತು ಭಾರತವನ್ನು ಮರುರೂಪಿಸಲು ಸುಸ್ಥಿರವಾದ ಹಸಿರು ಆರ್ಥಿಕತೆ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಇದು ಮಾಲಿನ್ಯವಿಲ್ಲದ, ವೃತ್ತಾಕಾರದ, ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ್ದಾಗಿರಬೇಕು. ಕಳೆದ ಶತಮಾನದ ಬಹುತೇಕ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಭೂಮಿಯನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆಂದೇ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ. ಈಗ ನಾವು ಇವೆರಡಕ್ಕೂ ಒಂದು ಸೇತುವೆ ಕಟ್ಟಬೇಕಿದೆ. ಔದ್ಯಮಿ ಕ್ರಾಂತಿ 4.0 ಅನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಬೇಕಿದೆ. ಇದು ಮಾಲಿನ್ಯವಿಲ್ಲದ, ವೃತ್ತಾಕಾರದ ಮತ್ತು ನವೀಕರಣ ಮಾಡಬಹುದಾದ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಬೇಕಿದೆ.
ಆದರೆ, ಈ ದಾರಿ ಎಲ್ಲಿಂದ ಶುರುವಾಗತ್ತದೆ? ಭೂಮಿಯ ಬಗ್ಗೆ ನಾವು ಅರಿವನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳುವುದೇ ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ. ಭೂಮಿ ಜೀವಂತವಾಗಿದೆ. ಆಕೆಯನ್ನು ನಾವು ಕೊಳೆಯಾಗಿಸಬೇಕಿಲ್ಲ. ನೀರಿಗಾಗಿ ಕೊರೆಯಬೇಕಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಸಂಪತ್ತಿಗಾಗಿ ಪರ್ವತಗಳನ್ನು ಅಗೆಯಬೇಕಿಲ್ಲ. ನಾವು ನಮ್ಮ ಭೂಮಿ, ನಮ್ಮ ಪರ್ವತಗಳು ಮತ್ತು ಮಣ್ಣಿನ ಜೊತೆಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಸಾಧಿಸಬೇಕಿದೆ. ಭೂಮಿಯ ಹೃದಯ ಬಡಿಯುವ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ನಾವು ಕೇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಭೂಮಿ ಜೀವಿಸುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಆಕೆಯ ಉಡುಗೊರೆಯೇ ನಮ್ಮ ಜೀವನ. ಆಕೆಯನ್ನು ನಾವು ಗೌರವಿಸಬೇಕು.
ಈ ಪ್ರಜ್ಞೆ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಮೂಡಿದಾಗ ಮುಂದಿನ ಹಂತದಲ್ಲಿ ನಾವು ನಮ್ಮ ಹೆಜ್ಜೆ ಗುರುತುಗಳನ್ನು ಈ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಆರಂಭಿಸಬೇಕು. ನಾವು ಮಾಡುವ ಪ್ರತಿ ಕ್ರಮವೂ ಮತ್ತು ನಾವು ಬಳಸುವ ಪ್ರತಿ ಉತ್ಪನ್ನವೂ ಈ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಒಂದು ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಉಂಟು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ನಾವು ಕಾಣುವ ಕನಸುಗಳೆಲ್ಲ ಅಂದರೆ, ದೊಡ್ಡ ಮನೆಗಳು, ಹಲವು ಐಷಾರಾಮಿ ಕಾರುಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಯೆಲ್ಲವೂ ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಮಾರಕವಾಗಿದೆ. ನೀರು, ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಂಧನ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುತ್ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು ಹೇಗೆ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ವಿಧಾನವಲ್ಲ. ಇದು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿಯೂ ಉತ್ತಮವಾಗಿದೆ. ನಾವು ಬಳಕೆ ಮಾಡುವ ಹುಚ್ಚನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಿದೆ ಮತ್ತು ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಂಧನದ ಬದಲಿಗೆ ಪರ್ಯಾಯ ಇಂಧನಗಳನ್ನು ಬಳಸಬೇಕಿದೆ.
ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು ಮಿತವಾಗಿವೆ. ನಾವು ವಿಪರೀತವಾಗಿ ಬಳಸಿದರೆ ಭವಿಷ್ಯದ ತಲೆಮಾರಿನ ಪಾಲನ್ನು ನಾವು ನಾಶ ಮಾಡುತ್ತಿರುತ್ತೇವೆ. ಇತರ ಮನುಷ್ಯರು ಮತ್ತು ಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಮಾರಕವಾಗುವ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸುವುದನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬೇಕು ಅಥವಾ ನಿಲ್ಲಿಸಬೇಕು. ನೆನಪಿಡಿ, ಪ್ರತಿ ಬಾರಿ ನೀವು ಖರೀದಿ ಮಾಡುವಾಗಲೂ ಹತ್ತು ಬಾರಿ ಯೋಚಿಸಿ. ಇದು ನನಗೆ ಅಗತ್ಯವೇ ಎಂದು ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳಿ. ಇದು ನನಗೆ ಮತ್ತು ಭೂಮಿಗೆ ಅಪಾಯವನ್ನು ಉಂಟು ಮಾಡುತ್ತದೆಯೇ ಎಂದು ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳಿ. ಬಳಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಅತ್ಯಂತ ಸರಳ ವಿಧಾನವೆಂದರೆ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳನ್ನು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡುವುದಾಗಿದೆ. ಆರ್ಒ ವಾಟರ್ ಯೂನಿಟ್ನಿಂದ ಹೊರ ಹರಿಯುವ ಲೀಟರುಗಟ್ಟಲೆ ನೀರನ್ನು ನಾವು ಗಿಡಕ್ಕೆ ಉಣಿಸುವುದು ಅತವಾ ಪಾತ್ರೆ ತೊಳೆಯಲು ಬಳಸುವುದು ಅಥವಾ ಹಳೆಯ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಕೌದಿಯ ರೀತಿ ಬಳುಸುವುದು ಇದಕ್ಕೆ ಉತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆಯಾದೀತು.
ಮರುಬಳಕೆಯ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಐಡಿಯಾಗಳಿವೆ. ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ನಾವು ಕಸವನ್ನು ವಿಂಗಡಿಸುತ್ತೇವೆ ಮತ್ತು ಹಲವು ತಿಂಗಳುಗಳಿಂದ ನಾವು ಕಸವನ್ನು ಅಡುಗೆ ಮನೆಯಿಂದ ಎಸೆದೇ ಇಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ ನಾವು ಈ ಕಸವನ್ನು ಗೊಬ್ಬರ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ ಅಥವಾ ಬೀದಿ ಬದಿಯ ದನಗಳಿಗೆ ತಿನ್ನಿಸುತ್ತೇವೆ. ಮೂತ್ರವನ್ನೂ ಕೂಡ ನಾವು ಗೊಬ್ಬರವನ್ನಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದು. ಇದರಲ್ಲಿ ಯೂರಿಯಾ ಮತ್ತು ಪಾಸ್ಫೇಟ್ ಇರುತ್ತದೆ. ನಗರದ ಉದ್ಯಾನಗಳಿಗೆ ಇದು ಉತ್ತಮವಾಗಿದೆ. ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟೂ ಕಡಿಮೆ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿ. ಏನ್ನಾದರೂ ಎಸೆಯುವ ಮೊದಲು, ಒಂದು ನಿಮಿಷ ನಿಂತು ಯೊಚಿಸಿ. ಇದನ್ನು ಇನ್ನೊಂದು ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ನಾವು ಹೇಗೆ ಬಳಸಬಹುದು ಎಂದು ನೋಡಿ.