ક્યુટિકલમાં સમસ્યા બની શકે છે નખમાં ચેપ લાગવાનું કારણ

ક્યુટિકલ્સ નખના (PROBLEMS IN THE CUTICLE) મૂળના રક્ષણ માટે કાર્ય કરે છે પરંતુ ક્યારેક ઠંડા હવામાન, પોષક તત્વો અથવા પાણીની ઉણપ અને તેની યોગ્ય કાળજી ન લેવાથી ચેપનું (Nail infections) જોખમ અથવા સમસ્યા વધી શકે છે.

• શિયાળાની ઋતુમાં નખની સમસ્યા
• ક્યુટિકલ્સની સમસ્યાથી નખમાં ચેપ પણ લાગી શકે છે
• ક્યુટિકલ્સ નખના મૂળના રક્ષણ માટે કાર્ય કરે છે

સુખીભવ: શિયાળાની ઋતુમાં સામાન્ય રીતે ત્વચામાં શુષ્કતા સહિત અનેક સમસ્યાઓ જોવા મળે છે. હવામાનની અસર માત્ર ત્વચા પર જ નહીં પરંતુ ક્યારેક નખ પર પણ જોવા મળે છે. નખ પર રેખાઓ દેખાવા લાગે છે. પરંતુ સૌથી વધુ તકલીફ નખની કિનારીઓની આસપાસની ત્વચામાં થાય છે, જેને ક્યુટિકલ્સ (PROBLEMS IN THE CUTICLE) પણ કહેવાય છે.

Etv Bharat સુખીભવની ટીમે ક્યુટિકલની સમસ્યા અને તેના ઉકેલ વિશે જાણવા નિષ્ણાતો સાથે વાત કરી

નિષ્ણાતોનો મત છે કે, નખમાં ચેપની (INFECTION IN THE NAILS) શરૂઆત સામાન્ય રીતે ક્યુટિકલ દ્વારા જ થાય છે. હકીકતમાં ક્યુટિકલ એટલે કે આપણા નખની આસપાસની ત્વચા ખૂબ જ સંવેદનશીલ હોય છે. જુદા જુદા કારણોસર જ્યારે આ ત્વચા બહાર આવવા લાગે છે અથવા ક્યારેક અકસ્માતે અથવા જાણી જોઈને જો કોઈ વ્યક્તિ તેને બહાર કાઢે છે, તો તે વિસ્તારમાં સોજા સાથે દુખાવો શરૂ થાય છે. ક્યારેક આના કારણે નખની બાજુની ત્વચામાં પણ પરું આવી જાય છે. આ એક સામાન્ય સમસ્યા છે, જેનો ઘણા લોકો સામનો કરે છે. Etv Bharat સુખીભવની ટીમે ક્યુટિકલની સમસ્યા (PROBLEMS IN THE CUTICLE) અને તેના ઉકેલ વિશે વધુ જાણવા માટે તેમના નિષ્ણાતો સાથે વાત કરી છે.

નખ તૂટવા કે ઈજા થવાને કારણે પણ ક્યુટિકલ્સને અસર થઈ શકે છે

ક્યુટિકલ્સની સમસ્યાને કારણે ઉત્તરાખંડના ડર્મેટોલોજિસ્ટ ડૉ. આશા સકલાની જણાવે છે કે, ક્યુટિકલ્સમાં સમસ્યા માટે ઘણા પરિબળો જવાબદાર ગણી શકાય. સામાન્ય કારણો જેમ કે શુષ્ક ત્વચા, ઠંડુ હવામાન, શરીરમાં પાણી અથવા ભેજનો અભાવ અને વર્તમાન સંજોગોમાં, સાબુથી વારંવાર હાથ ધોવા અથવા સેનિટાઈઝરનો વારંવાર ઉપયોગ. આ સિવાય એક્ઝીમા, સોરાયસીસ, વિટામીનની ઉણપ, કોઈપણ પ્રકારની એલર્જી, નખ સાફ ન કરવાને કારણે કે નખ તૂટવા કે ઈજા થવાને કારણે પણ ક્યુટિકલ્સને અસર (PROBLEMS IN THE CUTICLE) થઈ શકે છે.

જો તમે ક્યુટિકલ્સ કાપી નાખો છો, તો ત્યાંની ત્વચા સખત થઈ જાય છે

ડૉ. આશા સકલાણી સૂચવે છે કે, ક્યુટિકલ્સને ટ્રિમિંગ કે કાપવાનું ટાળવું જોઈએ. વાસ્તવમાં નખના મૂળને બચાવવા માટે ક્યુટિકલ્સ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. ક્યુટિકલ્સ કાપવાથી નખમાં ઈન્ફેક્શન (INFECTION IN THE NAILS) કે ઈજા થવાની શક્યતા વધી જાય છે. આ સિવાય જો તમે ક્યુટિકલ્સ કાપી નાખો છો, તો ત્યાંની ત્વચા સખત થઈ જાય છે અને ફાટી જવા અથવા તિરાડ થવાનું જોખમ વધી જાય છે. આવી સ્થિતિમાં નખ પણ નબળા થવા લાગે છે અને તેમની આસપાસ ખૂબ દુખાવો અનુભવાય છે.

ઓરેન્જ સ્ટીકએ ક્યુટિકલ્સને પાછળ ધકેલીને નખને સુંદર બનાવે છે

તમારા ક્યુટિકલ્સની કાળજી કેવી રીતે રાખવી ડો. આશા સકલાણી સમજાવે છે કે, ક્યુટિકલ્સની સંભાળ માટે નખને યોગ્ય રીતે સાફ કરવા અને હાથની ભેજ જાળવી રાખવી જરૂરી છે. જેના માટે દિવસમાં ઓછામાં ઓછા બે વાર હાથ ધોવા અને તેના પર ક્રીમ અથવા મોઈશ્ચરાઈઝર લગાવવું જોઈએ. આ સિવાય જો વ્યક્તિ મોટાભાગનો સમય તડકામાં વિતાવે છે તો તેણે નિયમિત સમયાંતરે હાથ પર સનસ્ક્રીન લગાવવું જોઈએ. બીજી તરફ જો કોઈ કારણસર ક્યુટિકલ્સ વધુ ખરબચડી થવા લાગે તો તેને દૂર કરવાને બદલે તેમના પર ક્યુટિકલ રીમુવરનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ. તેઓ સામાન્ય રીતે નાળિયેર તેલ, પોટેશિયમ ફોસ્ફેટ, પોટેશિયમ હાઇડ્રોક્સાઇડ અને પાણી તેમજ ટ્રાયથેનોલામાઇનથી બનેલા હોય છે.

વિટામિન E યુક્ત તેલનો ઉપયોગ પણ ફાયદાકારક

ક્યુટિકલ રિમૂવર્સ રફ ક્યુટિકલ્સને નરમ પાડે છે અને અસરગ્રસ્ત વિસ્તારમાં સામાન્ય ત્વચાને પુનઃસ્થાપિત કરે છે. જો આ પછી પણ ક્યુટિકલ્સ સુકાઈ જવાને કારણે પરેશાન હોય તો તેના પર રાત્રે પેટ્રોલિયમ જેલી લગાવવી અને મોજા પહેરીને સૂવાથી ફાયદો થાય છે. આ સિવાય આવશ્યક તેલ, નારિયેળ તેલ અને વિટામિન E યુક્ત તેલનો ઉપયોગ પણ ફાયદાકારક છે. ક્યુટિકલ્સ નરમ થઈ ગયા પછી તેને વધારે સમસ્યા નથી થતી પરંતુ જો તે સારી દેખાતી નથી, તો ઓરેન્જ સ્ટીક મદદ કરશે. આ ક્યુટિકલ્સને સહેજ દબાવી શકાય છે જેથી નખ સ્પષ્ટ રીતે જોઈ શકાય. આ પ્રક્રિયા ખૂબ જ કાળજીપૂર્વક થવી જોઈએ જેથી ક્યુટિકલ્સને નુકસાન ન થાય. ઓરેન્જ સ્ટીકએ લાકડાની અથવા ધાતુની લાકડી છે, જે ક્યુટિકલ્સને પાછળ ધકેલીને નખને સુંદર બનાવે છે.

ચામડીના રોગના લક્ષણો દેખાય તો તરત જ ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરવો

ડો. આશા કહે છે કે બને ત્યાં સુધી હાથ ધોવા માટે હળવો સાબુ એટલે કે હળવો કેમિકલ કે હર્બલ સાબુનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ. સેનિટાઈઝરના ઉપયોગ કરતાં હાથ ધોવાને વધુ પ્રાધાન્ય આપવું જોઈએ. આ સિવાય શરીરને હાઈડ્રેટ રાખવું પણ જરૂરી છે. એટલે કે શરીરમાં ભેજની કમી ન થવા દેવી, જેના માટે જરૂરી માત્રામાં પાણી પીવું જોઈએ. તેમજ પોષક તત્વોથી ભરપૂર ખોરાક લેવો જોઈએ. ખાસ કરીને વિટામિનથી ભરપૂર ખોરાક જરૂરી માત્રામાં લેવો જોઈએ. કારણ કે કેટલીકવાર ક્યુટિકલ્સની સમસ્યા માટે વિટામિનની ઉણપ પણ જવાબદાર હોય છે. જો ચામડીના રોગના લક્ષણો દેખાય તો તરત જ ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરવો જોઈએ.

આ પણ વાંચો: Exercise: માનસિક સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક છે કસરતો, આવો જાણીએ કેવી રીતે?

આ પણ વાંચો: ઠંડુ વાતાવરણ અને પ્રદૂષણ COPDના દર્દીઓના જોખમમાં કરે છે વધારો