હૈદરાબાદ:વર્લ્ડ ફેડરેશન ઓફ ધ ડેફ એ વિશ્વના 135 દેશોનું સંગઠન છે. તે સમગ્ર વિશ્વમાં બહેરાનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. વર્લ્ડ ફેડરેશન ઑફ ધ ડેફના પ્રસ્તાવ પર આંતરરાષ્ટ્રીય સાંકેતિક ભાષા દિવસની ઉજવણી કરવાનો પ્રસ્તાવ 19 ડિસેમ્બર 2017ના રોજ સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મહાસભા દ્વારા સર્વાનુમતે પસાર કરવામાં આવ્યો હતો. આંતરરાષ્ટ્રીય સાંકેતિક ભાષા દિવસ 2023 ની થીમ નક્કી કરવામાં આવી છે - 'એક વિશ્વ જ્યાં બહેરા લોકો ગમે ત્યાં સાઇન કરી શકે છે'.
વર્લ્ડ ફેડરેશન ઑફ ડેફની સ્થાપના: વર્લ્ડ ફેડરેશન ઑફ ડેફની સ્થાપના 23 સપ્ટેમ્બર 1951ના રોજ કરવામાં આવી હતી. તેથી, 23 સપ્ટેમ્બરને આંતરરાષ્ટ્રીય સાંકેતિક ભાષા દિવસ તરીકે પસંદ કરવામાં આવ્યો છે. 23 સપ્ટેમ્બર 2018 ના રોજ પ્રથમ વખત આંતરરાષ્ટ્રીય સાંકેતિક ભાષા દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવી હતી. સપ્ટેમ્બર 1958માં આંતરરાષ્ટ્રીય સાંકેતિક ભાષા સપ્તાહની ઉજવણી કરવામાં આવી હતી. બહેરાઓને તેમના રોજિંદા જીવનમાં આવતા પડકારો વિશે જાગૃતિ લાવવા માટે આ ચર્ચા પ્રથમ વખત યોજાઈ હતી.
સાંકેતિક ભાષા સાથે સંબંધિત કેટલાક તથ્યો
- સાંભળવાની ક્ષમતાનું માપ ડેસિબલ છે. તંદુરસ્ત વ્યક્તિની સુનાવણી ઓડિયોમેટ્રિક રીતે માપવામાં આવે છે. જો કોઈ વ્યક્તિને સાંભળવા માટે 20 ડીબી (ડેસિબલ) થી વધુ જોરથી અવાજની જરૂર હોય, તો તબીબી વિજ્ઞાન અનુસાર સાંભળવામાં ખામી છે.
- WHO દ્વારા 2021માં બહાર પાડવામાં આવેલા વિશ્વ સુનાવણીના અહેવાલ મુજબ, સમગ્ર વિશ્વમાં 15000 લાખ (1.5 અબજ) લોકો સાંભળવાની ક્ષતિથી પીડિત છે. તેમાંથી 4300 લાખ લોકો (430 મિલિયન) મધ્યમ અથવા ઉચ્ચ સ્તરની સાંભળવાની ક્ષતિથી પીડિત છે.
- વર્લ્ડ ડેફ ફેડરેશન અનુસાર, સાંભળવાની ખોટથી પીડાતા મોટાભાગના લોકો (આશરે 80 ટકા) વિકાસશીલ દેશોના રહેવાસીઓ છે.
- સાંભળવાની ખોટ ધરાવતા લોકો વાતચીત કરવા માટે સામૂહિક રીતે 300 થી વધુ સાઇન લેંગ્વેજનો ઉપયોગ કરે છે.
- 2011ની વસ્તી ગણતરી મુજબ ભારતમાં બહેરાઓની કુલ વસ્તી 50 લાખ હતી.
- વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન અનુસાર, 63 લાખ (6.3 મિલિયન) લોકો સાંભળવાની ક્ષતિ (બહેરાશ) નો શિકાર છે. આ ભારતીય વસ્તીના 6.3 ટકા છે.
- 2000 ના દાયકામાં, ભારતના બહેરા સમુદાય માટે ભારતીય સાંકેતિક ભાષાની માંગ હતી.
- ભારતીય સાંકેતિક ભાષા માટેની યોજના 11મી પંચવર્ષીય યોજના (2007-2012)માં સ્વીકારવામાં આવી હતી.
- દરખાસ્ત હેઠળ, સાંકેતિક ભાષાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે તેના શિક્ષણ અને તાલીમ માટે એક સંશોધન સંસ્થા બનાવવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો.
- સાઇન લેંગ્વેજ માટે શિક્ષકો અને દુભાષિયાઓની તાલીમ માટે સાઇન લેંગ્વેજ રિસર્ચ એન્ડ ટ્રેનિંગ સેન્ટર માટે બજેટ 2010-11માં જોગવાઈ કરવામાં આવી હતી.
- બહેરા સમુદાય વતી લાંબી લડત પછી, 28 સપ્ટેમ્બર 2015 ના રોજ ISRLRTC ને મંજૂરી આપવામાં આવી.
- આ અંતર્ગત ભારતીય સાંકેતિક ભાષા સંશોધન અને તાલીમ કેન્દ્ર (ISLRTC)ની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી.
- આજે પણ ભારતમાં બહેરાઓ સાથે વાતચીત કરવા માટે દુભાષિયાઓની અછત છે. એક અંદાજ મુજબ દેશમાં તેની સંખ્યા 300-400 છે.
- સાંભળવાની સંપૂર્ણ ખોટથી પીડાતા લોકો માટે પરંપરાગત ભાષાઓમાં વાતચીત કરવાનું શક્ય બનશે નહીં. તેમના સંદેશાવ્યવહાર માટે મોટાભાગના સ્થળોએ સાઇન લેંગ્વેજનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. સમગ્ર વિશ્વમાં સાંકેતિક ભાષાઓમાં એકરૂપતા નથી. ઘણી ભાષાઓ લુપ્ત થઈ ગઈ છે. આ કારણોસર, વિવિધ સ્થળોએ રહેતા સાંભળવાની ક્ષતિથી પીડિત લોકોની સુવિધા માટે સાંકેતિક ભાષાઓના સમર્થન, સંરક્ષણ અને વિકાસ પર ભાર મૂકવામાં આવી રહ્યો છે.
- તમને જણાવી દઈએ કે સાઇન લેંગ્વેજનું પણ સામાન્ય ભાષાઓ જેટલું જ મહત્વ છે. વિકલાંગ વ્યક્તિઓના અધિકારો પરનું સંમેલન તમામ દેશોને સાંકેતિક ભાષાઓ શીખવા માટે અને બહેરા સમુદાયના લોકોની ભાષાકીય ઓળખને પ્રોત્સાહન આપવા માટે બંધનકર્તા છે.
આ પણ વાંચોઃ
- World Rose Day 2023: આજે વિશ્વ ગુલાબ દિવસ, જાણો કોની યાદમાં ઉજવવામાં આવે છે
- WORLD RHINO DAY 2023: વિશ્વમાં સૌથી વધુ ગેંડા ભારતના આ પ્રાણી સંગ્રહાલયમાં, પ્રથમ ગેંડા સંવર્ધન કેન્દ્ર પણ અહીં છે
