હૈદરાબાદ: બાળકને વિશ્વમાં પ્રવેશતાની સાથે જ ખોરાકની ખાતરી કરવાની સ્તનપાન એ પ્રકૃતિની અદભૂત રીત છે. તે માતા અને બાળક માટે ખૂબ જ આનંદકારક અનુભવ છે.
તેમછતા ઘણી કમનસીબ પરિસ્થિતિઓ છે જેના કારણે બાળક માતાનું દૂધ મેળવવામાં અસમર્થ છે. આવા સમયમાં “માનવ દૂધ બેન્કો” ખૂબજ ઉપયોગમાં આવે છે.
સ્તનપાન સપ્તાહ પ્રસંગે, ઇટીવી ભારત સુખીભાવાએ પ્રખ્યાત રાજશ્રી કાતકે(સ્ત્રીરોગચિકિત્સક અને ઓબ્સ્ટેટ્રિશિયન, MD OBGY, FICOG, FMAS,પ્રોફેસર પ્રસૂતિશાસ્ત્ર અને સ્ત્રીરોગવિજ્ઞાન, ભૂતપૂર્વ અધિક્ષક CAMA અને એલબ્લેસ હોસ્પિટલ, મુંબઈ) સાથે વાત કરી હતી.
હ્યૂમન મિલ્ક બેન્કિંગ શું છે?
તે એક ખ્યાલ છે જ્યાં માતા પોતાનું દૂધ દાન કરે છે. શિશુ માટે આ પસંદ કરેલું વૈકલ્પિક છે અને શિશુના સ્વસ્થ વિકાસમાં મદદ કરે છે. દૂધ હાથની અભિવ્યક્તિ દ્વારા અથવા ઇચ્છિત માતાઓમાં સ્તન પંપનો ઉપયોગ કરીને એકત્રિત કરવામાં આવે છે. આ ચોક્કસ પરીક્ષણોમાંથી પસાર થાય છે અને તે પછી જરૂરીયાતમંદ બાળકોને જરૂરીયાત મુજબ સંગ્રહિત અથવા પહોંચાડવામાં આવે છે.
- હ્યૂમન મિલ્ક કોણ આપી શકે?
- ઇચ્છા ધરાવતા માતાઓ કે જે એચ.આય.વી, હિપેટાઇટિસ બી અને સિફિલિસ માટે પરીક્ષણ કરાયેલી માતા જે નેગેટિવ હોય.
- 10 ગ્રામ અથવા તેથી વધુની હિમોગ્લોબિન ટકાવારીવાળી માતાઓ અને જે કોઈ ગંભીર તબીબી સ્થિતિથી પીડાતી ન હોય.
CAMA અને Albless હોસ્પિટલ મુંબઇ ખાતે હ્યૂમન મિલ્ક બેન્ક.
- 2008 માં શરૂ થયા ત્યારથી, તે 15261 થી વધુ જરૂરિયાતમંદ બાળકોને માનવ દૂધ આપવા માટે મદદ કરાઇ છે, જેમાંથી 6000 એનઆઈસીયુમાં જરૂરિયાતમંદ બાળકો હતા.
- નવજાત મૃત્યુ અને માંદગીઓ ઓછી થઈ અને અકાળ અને નિમ્ન જન્મ વજનના શિશુઓ માટે એનઆઈસીયુ રહેવાની અવધિમાં વધારો થયો. નવજાત શિશુઓનું વજન 1.8 કિલો કરતા વધારે હોય ત્યારે શિશુઓને ફક્ત એનઆઈસીયુમાંથી રજા આપવામાં આવે છે.
હ્યૂમન મિલ્ક બેન્કના ફાયદા
- જે બાળકો જન્મ સમયે ત્યજી દેવામાં આવે છે અથવા માતા જન્મ આપ્યા પછી મૃત્યુ પામે છે.
- જો માતા ડિલિવરી પછી તબીબી સ્થિતિથી પીડાઈ રહી છે જેના કારણે તે સ્તનપાન કરાવવામાં અસમર્થ છે.
- જો માતા પૂરતા પ્રમાણમાં સ્તનપાન કરાવવમાં અસમર્થ હોય.
- નવજાત બાળક એનઆઇસીયુંમાં દાખલ હોય.
- જે બાળકો તેમના જન્મ પછી તરત જ દત્તક લેવામાં આવે છે.
ભારતમાં હ્યૂમન મિલ્ક બેન્કની સ્થાપના શા માટે થઇ?
જ્યારે CAMA હોસ્પિટલે તેની મિલ્ક બેન્ક શરૂ કરી હતી, ત્યારે સેટઅપની કિંમત આશરે 300 000 રૂપિયા હતી અને મિલ્ક બેન્ક ચલાવવા માટેની વાર્ષિક જાળવણી કિંમત લેબર અને વીજળી ખર્ચને બાદ કરતાં આશરે 10 000 રૂપિયા છે.
અને આ ઓછા રોકાણ માટે, દર વર્ષે 1000 થી વધુ જરૂરિયાતમંદ બાળકોને ફાયદો થયો હોવાનું મનાય છે.
ન્યૂનતમ ખર્ચ અને પુષ્કળ લાભ હોવા છતાં, ભારતભરમાં હ્યૂમન બેન્ક ઘણી ઓછી છે.