UPI PAYMENT: UAE પછી હવે શ્રીલંકામાં ભારતીયો કરી શકશે UPIથી પેમેન્ટ

ભારત અને શ્રીલંકાએ એક કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે. જે મુજબ બંને દેશો વચ્ચે ચૂકવણી માટે UPI અરજીઓ સ્વીકારવામાં આવશે. આ સાથે, ભારતીય ચલણને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે વધુ લોકપ્રિયતા મળી છે, ETV ઇન્ડિયાના અરુણિમ ભુયાનો એક ખાસ રીપોર્ટ. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ શુક્રવારે મુલાકાતે આવેલા શ્રીલંકાના રાષ્ટ્રપતિ રાનિલ વિક્રમસિંઘે સાથે વિવિધ વિષયો પર વ્યાપક ચર્ચા કરી અને તેમના આર્થિક સંબંધોને વિસ્તૃત કરવા માટે મહત્વાકાંક્ષી વિઝન દસ્તાવેજ અપનાવ્યો. વિક્રમસિંઘે ગુરુવારે બે દિવસની મુલાકાતે દિલ્હી પહોંચ્યા હતા. ગયા વર્ષે અભૂતપૂર્વ આર્થિક કટોકટીનો ભોગ બન્યા બાદ શ્રીલંકાના વરિષ્ઠ નેતાની ભારતની આ પ્રથમ મુલાકાત છે.

નવી દિલ્હીઃશ્રીલંકા સાથેની આ સ્વેપ કામગીરીમાં કોઈ વિનિમય દર અથવા અન્ય બજાર જોખમો સામેલ નથી. કારણ કે ટ્રાન્ઝેક્શનની શરતો અગાઉથી નક્કી કરવામાં આવે છે. મૂર્તિએ કહ્યું કે, પ્રવાસન એ શ્રીલંકાની અર્થવ્યવસ્થાનો મુખ્ય આધાર છે. શ્રીલંકા ભારતીય પ્રવાસીઓ પર ખૂબ નિર્ભર છે. UPI ટ્રાન્ઝેક્શન પરનો કરાર ભારતીય પ્રવાસીઓને તેમના પોતાના ચલણમાં ચુકવણી કરવામાં મદદ કરશે. શુક્રવારના દિવસે કરાર ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) એ 2020 માં શ્રીલંકાને $400 મિલિયન સુધી વિસ્તારવા માટે કરન્સી સ્વેપ કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા પછી થયો છે.

ચલણની ફેરબદલીઃકેન્દ્રીય બેંકો અને સરકારો ટૂંકા ગાળાની વિદેશી વિનિમય લિક્વિડિટીની જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા અથવા લાંબા ગાળાની વ્યવસ્થા ન થાય ત્યાં સુધી ચૂકવણીના સંતુલન (BoP) કટોકટીને ટાળવા માટે પર્યાપ્ત વિદેશી વિનિમયની ખાતરી કરવા માટે વિદેશી સમકક્ષો સાથે ચલણની ફેરબદલી કરે છે. માલદીવ એ ભારતના પડોશમાં એક અન્ય દેશ છે. જે UPI ચૂકવણી સ્વીકારે છે. ચેન્નાઈ સ્થિત નીતિ વિશ્લેષક અને વિવેચક એન. સાથિયા મૂર્તિએ ETV ભારતને જણાવ્યું હતું કે આ કરારથી શ્રીલંકા પર આંતરરાષ્ટ્રીય વ્યવહારો માટે યુએસ ડોલર પર નિર્ભર રહેવાનું દબાણ ઘટશે. શ્રીલંકાના લોકો અને વેપારીઓ હવે ભારતીય રૂપિયામાં પેમેન્ટ કરી શકશે.

મોટો સહયોગ કર્યોઃઆ વર્ષે ફેબ્રુઆરીમાં, ભારતના UPI અને સિંગાપોરની PayNow એ બંને દેશો વચ્ચે ઝડપી અને સસ્તા રેમિટન્સને સક્ષમ કરવા માટે સહયોગ કર્યો હતો. ઑક્ટોબર 2022માં, ઓમાને તેની ચુકવણી સિસ્ટમ સાથે UPIને એકીકૃત કરવા NPCI (નેશનલ પેમેન્ટ્સ કોર્પોરેશન ઑફ ઈન્ડિયા) સાથે પણ હાથ મિલાવ્યા હતા. તારીખ 13 જુલાઈના રોજ, મોદીની પેરિસની મુલાકાત દરમિયાન, ભારત અને ફ્રાન્સે પણ ભારતીય પ્રવાસીઓને રૂપિયાના વ્યવહારો માટે UPIનો ઉપયોગ કરવાની મંજૂરી આપતા કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ શુક્રવારે મુલાકાતે આવેલા શ્રીલંકાના રાષ્ટ્રપતિ રાનિલ વિક્રમસિંઘે સાથે વિવિધ વિષયો પર વ્યાપક ચર્ચા કરી અને તેમના આર્થિક સંબંધોને વિસ્તૃત કરવા માટે મહત્વાકાંક્ષી વિઝન દસ્તાવેજ અપનાવ્યો. વિક્રમસિંઘે ગુરુવારે બે દિવસની મુલાકાતે દિલ્હી પહોંચ્યા હતા. ગયા વર્ષે અભૂતપૂર્વ આર્થિક કટોકટીનો ભોગ બન્યા બાદ શ્રીલંકાના વરિષ્ઠ નેતાની ભારતની આ પ્રથમ મુલાકાત છે.

BHIM એપનો ઉપયોગઃજુલાઈ 2021માં, ભૂટાન એ ભારતના નજીકના પડોશમાં પહેલો દેશ બન્યો જેણે મોબાઈલ-આધારિત ચુકવણીઓ માટે BHIM એપનો ઉપયોગ કર્યો અને તેની QR જમાવટ માટે UPI ધોરણો અપનાવ્યા. વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની આ મહિનાની શરૂઆતમાં સંયુક્ત આરબ અમીરાતની મુલાકાત દરમિયાન, ભારત અને અખાતના દેશોએ UPI ચૂકવણીની સ્વીકૃતિ માટે સમજૂતી કરાર (એમઓયુ) પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. આ વર્ષે ફેબ્રુઆરીમાં, ભારતના UPI અને સિંગાપોરના PayNow એ બંને દેશો વચ્ચે ઝડપી અને ખર્ચ-અસરકારક રેમિટન્સને સક્ષમ કરવા માટે સહયોગ કર્યો હતો.

સરળ ચૂકવણીઃઑક્ટોબર 2022માં, ઓમાને તેની ચુકવણી સિસ્ટમ સાથે UPIને એકીકૃત કરવા NPCI (નેશનલ પેમેન્ટ્સ કોર્પોરેશન ઑફ ઈન્ડિયા) સાથે પણ હાથ મિલાવ્યા હતા. 13 જુલાઈના રોજ, મોદીની પેરિસની મુલાકાત દરમિયાન, ભારત અને ફ્રાન્સે ભારતીય પ્રવાસીઓને રૂપિયાના વ્યવહારો માટે UPI નો ઉપયોગ કરવાની મંજૂરી આપતા કરાર પર પણ હસ્તાક્ષર કર્યા હતા.