હૈદરાબાદ : દર વર્ષે 15 ઓક્ટોબરે ભારત સહિત સમગ્ર વિશ્વમાં વિશ્વ વિદ્યાર્થી દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવે છે. આ દિવસ ભારતના ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ ડૉ. અવુલ પાકિર જૈનુલાબ્દીન અબ્દુલ કલામની જન્મજયંતિની યાદમાં ઉજવવામાં આવે છે. સામાન્ય રીતે 'ભારતના પીપલ્સ પ્રેસિડેન્ટ' તરીકે ઓળખાતા તેમણે દેશના 11મા રાષ્ટ્રપતિ (2002 થી 2007 સુધી) તરીકે સેવા આપી હતી. દેશ-વિદેશમાં ડૉ. કલામ શૈક્ષણિક, લેખક, વૈજ્ઞાનિક અને અન્ય ઘણા ક્ષેત્રોમાં તેમના અમૂલ્ય યોગદાન માટે જાણીતા છે.
વિશ્વ વિદ્યાર્થી દિવસ પાછળનો ઇતિહાસ :યુનાઈટેડ નેશન્સ ઓર્ગેનાઈઝેશન (UNO) એ ડો. અબ્દુલ કલામના જીવન અને કાર્યની યાદમાં 2010 માં 15 ઓક્ટોબરને 'વિશ્વ વિદ્યાર્થી દિવસ' તરીકે જાહેર કર્યો હતો. ડો.એ.પી.જે. અબ્દુલ કલામની ભૂમિકા અને શિક્ષણ પ્રત્યેની તેમની પ્રતિબદ્ધતા શબ્દોમાં વર્ણવી શકાય તેમ નથી. તેમને ભણાવવાનો એટલો શોખ હતો કે ભારતના 11મા રાષ્ટ્રપતિ તરીકે પદ છોડ્યા પછી બીજા જ દિવસે તેઓ શિક્ષણમાં પાછા ફર્યા. તેમણે નવેમ્બર 2001થી અન્ના યુનિવર્સિટી ચેન્નાઈમાં પ્રોફેસર તરીકે સક્રિય રીતે કામ કર્યું. ડૉ. કલામ માનતા હતા કે શિક્ષકની ભૂમિકા ચારિત્ર્ય, માનવીય ગુણોનું નિર્માણ, ટેક્નોલોજી દ્વારા બાળકોની શીખવાની ક્ષમતા વધારવી અને નવીન અને સર્જનાત્મક બનવાનો આત્મવિશ્વાસ કેળવવો જોઈએ જે તેમને ભવિષ્યમાં સ્પર્ધાત્મક બનવામાં મદદ કરશે.
2023ની થીમ પર એક નજર છ:વિશ્વ વિદ્યાર્થી દિવસ 2023ની થીમ 'ફેલ: ફર્સ્ટ એટેમ્પ્ટ એટ લર્નિંગ' રાખવામાં આવી છે. તાજેતરના સમયમાં વિદ્યાર્થીઓમાં આત્મહત્યાના વધતા જતા કિસ્સાઓને ધ્યાનમાં રાખીને આ થીમ એકદમ યોગ્ય છે. આ વિષય ભારત સરકાર હેઠળના શિક્ષણ મંત્રાલય દ્વારા રજૂ કરવામાં આવ્યો છે. ડૉ. કલામે હંમેશા તેમના વિદ્યાર્થીઓને પોતાના શ્રેષ્ઠ સંસ્કરણ બનવા માટે પ્રોત્સાહિત કર્યા. ડૉ. કલામ ઇચ્છતા હતા કે વિશ્વ તેમને એક શિક્ષક તરીકે યાદ કરે. પ્રમુખ તરીકે, તેઓ વિદ્યાર્થીઓ, બાળકો અને શિક્ષકો દ્વારા સમાન રીતે સન્માનિત હતા. તેમને સંવાદ કરવામાં અને નવા વિચારો સાંભળવામાં આનંદ આવતો હતો. તેમના પ્રસિદ્ધ વાક્ય 'ટુ ડ્રીમ યુ મસ્ટ હેવ એ ડ્રીમ' એ યુવા પેઢીને તેમના જુસ્સાને અનુસરવા માટે પ્રેરણા આપી. તેમના મંતવ્યો અને લાગણીઓ વ્યાપકપણે રાખવામાં આવે છે. કલામની સિદ્ધાંતો અને વિચારો પ્રત્યેની પ્રતિબદ્ધતા તેમની ફરજોની મર્યાદાઓથી આગળ વધી ગઈ હતી, તેથી જ તેમના જન્મદિવસને વિશ્વ વિદ્યાર્થી દિવસ તરીકે ઓળખવો યોગ્ય છે.
ડૉ. કલામનો જન્મ રામેશ્વરમમાં થયો હતો : ડૉ. અબ્દુલ કલામનો જન્મ 15 ઑક્ટોબર, 1931ના રોજ ભારતના પમ્બન ટાપુ પર રામેશ્વરમના તીર્થસ્થળમાં એક તમિલ મુસ્લિમ પરિવારમાં થયો હતો. તેમણે 'સેન્ટ જોસેફ કોલેજ'માંથી ભૌતિકશાસ્ત્રમાં સ્નાતક થયા હતા. તે પછી, તેમણે મદ્રાસમાં 'ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ટેક્નોલોજી'માં એરોનોટિકલ એન્જિનિયરિંગનો અભ્યાસ કર્યો અને 'ડિફેન્સ રિસર્ચ એન્ડ ડેવલપમેન્ટ ઓર્ગેનાઈઝેશનની એરોનોટિકલ ડેવલપમેન્ટ એસ્ટાબ્લિશમેન્ટ'માં જોડાયા. તેમની કારકિર્દી ખૂબ જ સારી હતી અને એક વૈજ્ઞાનિક તરીકે ખૂબ જ ખ્યાતિ પ્રાપ્ત કરી હતી. તેઓ 90ના દાયકામાં ભારતના સૌથી પ્રખ્યાત પરમાણુ વૈજ્ઞાનિક હતા.
- કલામના કાર્યો અને સિદ્ધિઓ
- ડો.એ.પી.જે. અબ્દુલ કલામ ભારતના 11મા રાષ્ટ્રપતિ (2002-2007) હતા. તેમનું લક્ષ્ય 2020 સુધીમાં ભારતને વિકસિત રાષ્ટ્રમાં પરિવર્તિત કરવાનું હતું.
- તેમના પાંચ વર્ષના કાર્યકાળમાં તેમને ઘણો પ્રેમ મળ્યો.
- તેમની સરળતા અને સાદગીને કારણે તેઓ પ્રેમપૂર્વક પીપલ્સ પ્રેસિડેન્ટ તરીકે ઓળખાવા લાગ્યા.
- ડૉ. કલામને જીવનભર અનેક પુરસ્કારોથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા હતા.
- ડૉ. કલામને 30 યુનિવર્સિટીઓ અને જાણીતી સંસ્થાઓ તરફથી માનદ ડોક્ટરેટની પદવી એનાયત કરવામાં આવી હતી.
- તેમને 1981માં 'પદ્મ ભૂષણ' અને 1990માં 'પદ્મ વિભૂષણ'થી નવાજવામાં આવ્યા હતા.
- તેમના સંશોધન કાર્ય માટે તેમને 'ભારત રત્ન' (1997) પણ એનાયત કરવામાં આવ્યા હતા.
- તેમણે તેમના જીવનકાળ દરમિયાન ઘણા પુસ્તકો લખ્યા, જેમાંથી 'વિંગ્સ ઓફ ફાયર', 'માય જર્ની', 'ઇગ્નાઈટેડ માઇન્ડ્સ' મુખ્ય પુસ્તકો છે. તેમના દ્વારા લખાયેલા પુસ્તકોનો અનેક ભારતીય અને વિદેશી ભાષાઓમાં અનુવાદ થયો હતો.
- ડો.એ.પી.જે. અબ્દુલ કલામે 1998 માં સફળ 'પોખરણ II પરમાણુ પરીક્ષણ' માં પણ મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી, જેના માટે તેમને 'મિસાઇલ મેન ઓફ ઇન્ડિયા' તરીકે ઓળખવામાં આવ્યા હતા. તેમના નેતૃત્વમાં ભારતના મિસાઈલ સંરક્ષણ કાર્યક્રમે ઘણી સિદ્ધિઓ હાંસલ કરી હતી.
- ડૉ. કલામ જુલાઈ 1992 થી ડિસેમ્બર 1999 સુધી કેન્દ્રીય સંરક્ષણ પ્રધાન અને સંરક્ષણ સંશોધન અને વિકાસ વિભાગના સચિવના વૈજ્ઞાનિક સલાહકાર હતા.
- આ પછી, નવેમ્બર 1999 થી નવેમ્બર 2001 સુધી, તેઓ ભારત સરકારના મુખ્ય વૈજ્ઞાનિક સલાહકાર હતા. આ સમયગાળા દરમિયાન તેમને કેબિનેટ મંત્રીનો દરજ્જો મળ્યો હતો.
- વિદ્યાર્થીઓ સામેના પડકારો
- માતા-પિતાનું દબાણ
- ફરજિયાત કારકિર્દીની પસંદગી
- પરીક્ષા કેન્દ્રિત શિક્ષણ
- શિક્ષણ પર મોટો ખર્ચ
- જે કૌશલ્યો ખરેખર જરૂરી છે તે શીખવવામાં આવતા નથી
- સારા શિક્ષકોનો અભાવ
- વિષય માટે કે નવી શોધ માટે અભ્યાસ ન કરવો
- ખૂબ જ ઉચ્ચ સ્તરની સ્પર્ધા
- રેગિંગ અને ગુંડાગીરી
- ભાવનાત્મક ઉપેક્ષા
- નિદાન વિનાની માનસિક વિકૃતિ
- પડકારોનો સામનો કરવા માટે આ કુશળતા જરૂરી
- જટિલ વિચારસરણી અને સમસ્યાનું નિરાકરણ
- સમગ્ર નેટવર્કમાં સહયોગ અને પ્રભાવ દ્વારા અગ્રણી
- ચપળતા અને અનુકૂલનક્ષમતા
- પહેલ અને ઉદ્યોગસાહસિકતા
- નાણાકીય વ્યવસ્થાપન
- અસરકારક મૌખિક અને લેખિત સંચાર
- માહિતીને ઍક્સેસ કરવી અને તેનું વિશ્લેષણ કરવું
- જિજ્ઞાસા અને કલ્પના