ન્યૂઝ ડેસ્ક: હવામાન શિયાળો હોય કે ઉનાળો, તે શરીર પર અલગ-અલગ અસર દર્શાવે છે. દરેક ઉંમરના લોકોએ બંને ઋતુઓમાં અલગ-અલગ પ્રકારની સાવચેતી રાખવાની જરૂર છે, પરંતુ જ્યારે આવા નવજાત શિશુઓ (newborn baby health tips ) અથવા નાના બાળકોની વાત આવે છે, જેઓ જન્મ પછી પ્રથમ વખત ઉનાળા (Baby care in the summer season ) અથવા શિયાળાની ઋતુનો સામનો કરી રહ્યા છે, તો તેમના માટે સાવચેતીઓનું લિસ્ટ ઘણું લાંબુ થઈ જાય છે.
આ પણ વાંચો:National Safe Motherhood Day 2022: કોરોનાવાયરસ વચ્ચે ઘરે રહેવું, માતા અને બાળકને વાયરસના ચેપથી બચાવવું
ઉનાળાની ઋતુમાં બાળકોની સામાન્ય સમસ્યાઓ: ખાસ કરીને ઉનાળાની ઋતુની વાત કરીએ તો નાના બાળકોની સંભાળમાં થોડી બેદરકારી ન માત્ર તેમના સ્વાસ્થ્ય પર પણ ખરાબ અસર કરી શકે છે. હરિયાણાના બાળરોગ નિષ્ણાંત ડૉ. અનુજા ડાગર કહે છે કે ઉનાળાની ઋતુમાં એક વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બાળકોને ત્વચાની સમસ્યાઓ પરેશાન કરી શકે છે.
કેટલીક સમસ્યાઓ થવાની શક્યતાઓ: આ સિઝનમાં ઘણી વખત, કેટલાક વાલીઓ બાળકોને વધુ ગરમી ન લાગે તે વિચારીને, તેઓને હાઈ એસીવાળા રૂમમાં, સીધા પંખાની નીચે અથવા કૂલરની સામે લાંબા સમય સુધી સૂઈ જાય છે. જે ક્યારેક બાળકમાં વહેતું નાક અને શરદીનું કારણ બની શકે છે. આનાથી કેટલીક અન્ય સમસ્યાઓ થવાની શક્યતાઓ પણ વધી જાય છે. બાળકને હંમેશા એવી જગ્યાએ રાખવું જોઈએ જે હવાની અવરજવર હોય અને જ્યાં બાળક પંખા અથવા કુલરની સીધી હવાના સીધા સંપર્કમાં ન આવી શકે. જો બાળક એસી રૂમમાં સૂતું હોય તો પણ રૂમનું તાપમાન વધારે ઠંડુ ન હોવું જોઈએ.
વિશેષ ધ્યાન આપવાની જરૂર: ડૉ. અનુજા કહે છે કે 6 મહિનાથી વધુ ઉંમરના બાળકો, જેમનો ઉપરનો નક્કર આહાર પહેલેથી જ શરૂ થઈ ગયો છે, તેમને આ સિઝનમાં વિશેષ ધ્યાન આપવાની જરૂર છે. અન્યથા પાણીના અભાવે કે અન્ય કોઈ કારણથી તેમને કબજિયાત કે પાચન સંબંધી અન્ય સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. બને ત્યાં સુધી તેમને માત્ર ચોખા, દાળ અને દાળનું પાણી જેવો પ્રવાહી ખોરાક આપો, જે તેમના શરીરને પોષણ આપવાની સાથે શરીરમાં પાણીની ઉણપને પણ પૂરી કરે છે.
દૂધ પર નિર્ભર: બીજી તરફ, જો આપણે 6 મહિનાથી ઓછી ઉંમરના બાળકો વિશે વાત કરીએ, તો તેઓ સંપૂર્ણપણે માતાના દૂધ પર નિર્ભર છે. આવી સ્થિતિમાં, તે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે કે માતા નિયમિત સમયાંતરે તેમને સ્તનપાન કરાવતી રહે. જેથી બાળકના શરીરમાં પાણીની કમી ન રહે. આ સાથે, તે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે કે સ્તનપાન કરાવતી માતા પોષક અને સુપાચ્ય આહારની સાથે જરૂરી માત્રામાં પાણી અને અન્ય પ્રવાહીનું સેવન કરતી રહે. કારણ કે જો તે સ્વસ્થ રહેશે તો જ તેના દૂધ પર નિર્ભર તેના બાળકનું સ્વાસ્થ્ય પણ જળવાઈ રહેશે.
બાળકોને ક્યારે અને કેટલું પાણી આપવું જોઈએ : ડૉક્ટર અનુજા કહે છે કે સ્તનપાન કરાવતા બાળકોને અલગથી પાણી આપવાની જરૂર નથી કારણ કે માતાના દૂધમાં જ 80 ટકાથી વધુ પાણી હોય છે. તે જ સમયે, આવા બાળકો જે કોઈ કારણસર 6 મહિનાથી ઓછી ઉંમરે ફોર્મ્યુલા દૂધ પીવાનું શરૂ કરે છે, તેમના શરીરને પણ ફોર્મ્યુલા દૂધમાંથી પાણીનો પુરવઠો મળે છે કારણ કે તે પાણીમાં ઓગાળીને બનાવવામાં આવે છે, પરંતુ કોઈ પણ સમસ્યા કે વિશેષ સ્થિતિના કિસ્સામાં જો બાળકના શરીરમાં પાણીની ઉણપ હોય તો ડૉક્ટરની સૂચના અનુસાર બાળકને નિયત માત્રામાં ઉકાળેલું સ્વચ્છ પાણી જ પીવડાવવું જોઈએ.
બાળકની શારીરિક પ્રવૃત્તિ: 6 મહિનાથી 12 મહિના સુધીના બાળકોની વાત કરીએ તો જો બાળક ઘન ખોરાકની સાથે બ્રેસ્ટ મિલ્ક અથવા ફોર્મ્યુલા મિલ્ક લેતું હોય તો તેના શરીરમાં પાણીની જરૂરિયાત ઘણી હદ સુધી પૂરી થાય છે, પરંતુ જો ગરમી ખૂબ જ વધારે હોય, તેમજ બાળકની શારીરિક પ્રવૃત્તિ પણ ખૂબ જ વધારે હોય, તો તેમને થોડા સમયાંતરે થોડું પાણી આપી શકાય.
ત્વચા પર ગરમીની અસરોથી કેવી રીતે બચવું:ડૉક્ટર અનુજા કહે છે કે નાના બાળકોને ગરમીની અસરથી બચાવવા માટે તેમના કપડાંનું ધ્યાન રાખવું ખૂબ જ જરૂરી છે. આ સિઝનમાં બાળકોએ મોટાભાગે સુતરાઉ અને ઢીલા કપડાં પહેરવા જોઈએ. આનાથી પરસેવો શુષ્ક રહે છે.
બાળકોની ત્વચા પર એલર્જીક પ્રતિક્રિયા: ઉનાળાની ઋતુમાં મોટાભાગે બાળકોને ડાયપરના કારણે ફોલ્લીઓનો સામનો કરવો પડે છે. હકીકતમાં, ડાયપર અથવા ડિસ્પોઝેબલ નેપીના ઉત્પાદનમાં, આવા ઘટકોનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે જે બાળકોની ત્વચા પર એલર્જીક પ્રતિક્રિયા પેદા કરી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, તે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે કે બાળકના ડાયપરને ટૂંકા અંતરે બદલવામાં આવે. ઉપરાંત, દિવસમાં ઓછામાં ઓછા બે વાર, બાળકને ડાયપર વિના ખુલ્લી હવામાં છોડવું જોઈએ. આ ઋતુમાં ડાયપરને બદલે સુતરાઉ કપડાની નેપી અથવા લંગોટ પહેરાવવી વધુ ફાયદાકારક છે.
પાવડરનો ઉપયોગ: આ સિઝનમાં બાળકોની સ્વચ્છતાનું ખાસ ધ્યાન રાખવું જોઈએ. બને ત્યાં સુધી તેમને દરરોજ સ્નાન કરવું જોઈએ. જો કોઈ કારણોસર આ શક્ય ન હોય તો, તેના આખા શરીરને ભીના કપડાથી સારી રીતે સાફ કરવું જોઈએ. આ ઉપરાંત, બાળકની ત્વચાને સાફ કર્યા પછી, તેને સૂકવી દો અને જ્યાં તેની બગલ, ગરદન અને જાંઘ પર વધુ પડતો પરસેવો થતો હોય ત્યાં હંમેશા ઓછો સુગંધિત ટેલ્કમ પાવડરનો ઉપયોગ કરો.
આ પણ વાંચો:ઉનાળાની ઋતુમાં વધુ ઠંડુ પાણી પીવાથી વધી શકે છે સમસ્યાઓ, જાણો શું કહે વિજ્ઞાન
ધ્યાન આપો: ડોક્ટર અનુજા જણાવે છે કે તમામ સાવચેતી પછી પણ જો બાળકોની ત્વચા પર નાની લાલ ફોલ્લીઓ, નાના દણા અથવા ત્વચા સંબંધિત અન્ય પ્રકારની સમસ્યાઓની અસર જોવા મળે અથવા તેમને પેશાબ, આંતરડાની ગતિ કે અન્ય પ્રકારની સમસ્યા હોય તો. જો તમારે શારીરિક સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડે છે, તો તમારે તાત્કાલિક ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જોઈએ.