નવી દિલ્હી: વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ (Prime Minister Narendra Modi) શનિવારે સ્વાતંત્ર્ય સેનાની પંડિત મદન મોહન માલવિયાને તેમની જન્મજયંતિ પર શ્રદ્ધાંજલિ આપી હતી અને તેમને મહાન શિક્ષણવિદ્ અને સમાજ સુધારક ગણાવ્યા હતા. એક ટ્વીટમાં વડાપ્રધાને કહ્યું કે, 'મહાન સ્વાતંત્ર્ય સેનાની, શિક્ષણવિદ અને સમાજ સુધારક મહામના પંડિત મદન મોહન માલવીયજીને તેમની જન્મજયંતિ પર કોટિ કોટિ પ્રણામ.' પંડિત મદન મોહન માલવિયાનો જન્મ 25 ડિસેમ્બર 1861ના રોજ પ્રયાગરાજમાં થયો હતો. વર્ષ 1909માં તેમણે કોંગ્રેસના લાહોર અધિવેશનની અધ્યક્ષતા કરી હતી. બનારસ હિન્દુ યુનિવર્સિટીની સ્થાપનામાં (Establishment of BHU) પણ તેમણે અગ્રણી ભૂમિકા ભજવી હતી. તેમને વર્ષ 2014માં દેશના સર્વોચ્ચ નાગરિક પુરસ્કાર 'ભારત રત્ન'થી નવાજવામાં આવ્યા હતા.
ગીતા અને ગાય પર વિશેષ ધ્યાન આપ્યું
સર્વ વિદ્યાની રાજધાની કહેવાતી બનારસ હિંદુ યુનિવર્સિટીના સ્થાપક, ભારત રત્ન પંડિત મદન મોહન માલવિયાની આજે 160મી જન્મજયંતિ છે. આજે આખો દેશ ભારત માતાના આ મહાન સપૂતને યાદ કરી રહ્યો છે. મહામના સ્વાતંત્ર્ય સેનાની, વકીલ અને શિક્ષણવિદ તરીકે ઓળખાય છે. માલવિયાજીના જીવનનો હેતુ માનવ કલ્યાણ અને રાષ્ટ્ર નિર્માણનો હતો. આજે આઝાદીના 75 વર્ષ પૂર્ણ થવા પર આખો દેશ આઝાદીના અમૃત મહોત્સવની ઉજવણી કરી રહ્યો છે. ક્યાંક મહામનાએ આ અમૃત ઉત્સવ મનાવવાનો પાયો 1916માં જ નાંખ્યો હતો. મદન મોહન માલવિયાનો જન્મ 25 ડિસેમ્બર 1861ના રોજ પ્રયાગરાજમાં એક બ્રાહ્મણ પરિવારમાં થયો હતો. તેમના જીવનકાળ દરમિયાન તેમણે ઘણા ઐતિહાસિક કાર્યો કર્યા અને જીવનભર ભારત માતાની સેવા કરવાનું ચાલુ રાખ્યું. તેમણે ગીતા અને ગાય પર વિશેષ ધ્યાન આપ્યું હતું.
ભિક્ષામાંથી બનાવવામાં આવી છે એશિયાની સૌથી મોટી રેસિડેન્શિયલ યુનિવર્સિટી
એક તરફ દેશ ગુલામીની ઝપેટમાં હતો અને ઉપરથી વ્યાપક ભૂખમરો હોવા છતાં માલવિયાજીએ બનારસ હિન્દુ યુનિવર્સિટીની સ્થાપના કરીને સાબિત કરી દીધું કે જો ઈરાદા ઉમદા હોય તો લાખો અવરોધો પછી પણ તેને પૂર્ણ થતા કોઈ રોકી શકતું નથી. બનારસ હિન્દુ યુનિવર્સિટીની સ્થાપના કરીને તેમણે ભારતને એક એવી સંસ્થા આપી, જે યુગોથી દેશ પ્રત્યેના તેમના યોગદાનને યાદ કરાવતી રહી છે અને આગળ પણ તેમને યાદ કરાવતી રહેશે. પંડિત મદન મોહન માલવિયાએ ભિક્ષા માગીને આ આ યુનિવર્સિટી સ્થાપી હતી. સંકલ્પ સાથે પ્રયાગરાજથી નીકળેલા મહામાનાએ દેશના ખૂણે ખૂણે ભીખ માગીને આ એશિયાની સૌથી મોટી રેસિડેન્શિયલ યુનિવર્સિટી બનાવી હતી.
BHUનું માળખું
હાલમાં બનારસ હિન્દુ યુનિવર્સિટીમાં 16 સંસ્થાઓ, 14 ફેકલ્ટી અને 140 વિભાગો તેમજ ચાર આંતર- આનુવંશિક કેન્દ્રો છે. મહિલાઓ માટેની કોલેજ ઉપરાંત 13 શાળાઓ, ચાર સંબંધિત ડિગ્રી કોલેજો છે, યુનિવર્સિટીમાં 40,000 વિદ્યાર્થીઓ અને 3,000 શિક્ષકો છે.
'હું મહામનાનો પૂજારી છું': ગાંધીજી
દેશમાં આઝાદીની ચળવળ દરમિયાન રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધી બનારસ હિન્દુ યુનિવર્સિટીના શિલાન્યાસ સમારોહથી લઈને રજત સમારોહ સુધી યુનિવર્સિટીમાં આવ્યા હતા. પત્રમાં મહાત્મા ગાંધીએ લખ્યું હતું કે, બનારસ હિન્દુ યુનિવર્સિટીમાં આવવું મારા માટે તીર્થયાત્રા જેવું છે. કારણ કે હું મહામાનનો પૂજારી છું.