નવી દિલ્હી:સર્વોચ્ચ અદાલતે કેન્દ્ર સરકારને સમલિંગી યુગલો દ્વારા સંયુક્ત બેંક ખાતા ખોલવામાં, જીવનસાથી નોમિની બનાવવાની સમસ્યાઓ અથવા અવરોધોને દૂર કરવા વિચારણા કરવા જણાવ્યું હતું કારણ કે તેમના લગ્નને કાયદાકીય રીતે માન્યતા આપવામાં આવી નથી.
સમલૈંગિક લગ્ન મામલે સુનાવણી: પાંચ ન્યાયાધીશોની બંધારણીય બેંચનું નેતૃત્વ કરી રહેલા CJI DY ચંદ્રચુડે સમલૈંગિક લગ્નને માન્યતા આપવાની અરજી પર સુનાવણી કરી હતી. તેમણે કહ્યું કે 'અમે ઈચ્છીએ છીએ કે સરકાર આ માટે નિવેદન આપે'. સમલૈંગિક લગ્ન અંગે કાયદો બનાવવાનું કામ સંસદનું છે પરંતુ સમલૈંગિક યુગલો દ્વારા જે સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડે છે તેનો કોઈ ઉકેલ હોવો જોઈએ. કેન્દ્ર સરકાર તરફથી હાજર રહેલા એસજી તુષાર મહેતાએ કોર્ટ સમક્ષ કહ્યું હતું કે 'સરકાર તેમની (સમલૈંગિકોની) ચિંતાઓને સમજે છે.
CJIએ શું કહ્યું: સુનાવણી દરમિયાન એસજીએ ખૂબ જ કઠોર કાયદાકીય સુધારા માટે દલીલ કરી હતી. જો સમુદાયને લગ્ન માટે માન્યતા આપવી હોય તો તેનો અમલ કરવો પડશે. એસજીએ સમજાવ્યું કે જુદા જુદા કાયદા હેઠળ પુરુષ અને સ્ત્રી અથવા પતિ અને પત્ની માટે જુદી જુદી જોગવાઈઓ છે અને પુરુષ અને સ્ત્રી અથવા પતિ અને પત્નીની શરતો બદલવી પડશે જે 'વાહિયાત' લાગશે. તેમણે કહ્યું કે LGBTQ ચળવળ લગભગ 20-30 વર્ષ પહેલાં શરૂ થઈ હતી, તેથી તેમની પાસે આ સમુદાય પરના અન્ય કાયદાઓની શક્યતા ચકાસવા માટે કોઈ વિશ્વસનીય ડેટા પણ નથી.
સરકાર કોર્ટને મદદ કરે: CJIએ કહ્યું કે અદાલત ન્યાયતંત્ર તરીકે તેની મર્યાદાને સમજે છે પરંતુ વહીવટી બાજુએ ઘણા મુદ્દાઓ છે જેના માટે તે એક સહાયક તરીકે કામ કરે છે. સીજેઆઈએ કહ્યું કે તેઓ ઈચ્છે છે કે સરકાર બિન-વિરોધી રીતે કોર્ટને મદદ કરે. ન્યાયાધીશોએ 'વિશાકા' માર્ગદર્શિકા, ઘરેલું હિંસા પરનો કાયદો વગેરેનું ઉદાહરણ ટાંક્યું. જ્યાં કોર્ટે માર્ગદર્શિકા નિર્ધારિત કરી અને પછી એવા મુદ્દાઓ પર અધિનિયમો પસાર કર્યા કે જેમાં કોર્ટ સંભવતઃ ધ્યાન ન આપી શકે તેવી બાબતોની વિશાળ શ્રેણીને આવરી લે છે.
લગ્ન નોંધણીનો પણ ઉલ્લેખ કર્યોઃ એસ.જી.મહેતાએ જણાવ્યું હતું કે સમસ્યાઓ દૂર કરવા માટે લગ્નની માન્યતા જરૂરી નથી. કોર્ટે ચર્ચા કરી કે કેવી રીતે લગ્નની નોંધણી ફરજિયાત નથી અને ગ્રામીણ ભારતમાં કેટલા લોકો, તેમના માતાપિતાની પેઢીના લોકો, આજની પેઢીના લોકો પણ તેમના લગ્નની નોંધણી કરાવતા નથી. જસ્ટિસ રવિન્દ્ર ભટે કહ્યું કે તેમના લગ્નનું હજુ સુધી કોઈ રજિસ્ટ્રેશન નથી.