નવી દિલ્હીઃવિપક્ષના ગઠબંધન ઈન્ડિયન નેશનલ ડેવલપમેન્ટલ ઈન્ક્લુઝિવ એલાયન્સ (INDIA)ના 21 સાંસદોના એક પ્રતિનિધિમંડળે મણિપુરની મુલાકાત લીધી હતી. ટીમ મણિપુરના રાજ્યપાલ અનુસુયા ઉઇકેને મળી હતી. તેમને વિનંતી કરી કે મણિપુરમાં છેલ્લા 89 દિવસથી કાયદો અને વ્યવસ્થાના સંપૂર્ણ ભંગાણ વિશે કેન્દ્ર સરકારને જાણ કરો જેથી કરીને તે શાંતિ અને સામાન્ય સ્થિતિને પુનઃસ્થાપિત કરવા દરમિયાનગીરી કરી શકે.
મણિપુર રાષ્ટ્રપતિ શાસન ? : વાસ્તવમાં, કેન્દ્રને અધિકાર છે કે કલમ 355 હેઠળ, તે બાહ્ય આક્રમણ અથવા આંતરિક વિક્ષેપ સમયે રાષ્ટ્રપતિ શાસન લાદીને રાજ્યની કાયદો અને વ્યવસ્થાની જવાબદારી લઈ શકે છે. મણિપુર એક સરહદી રાજ્ય છે, અહીંની બગડતી સ્થિતિને જોતા એમ કહી શકાય કે આવું થાય તો નવાઈ નહીં. જોકે, વિપક્ષી સાંસદો પર રાજ્યપાલનું શું વલણ હશે તે તો સમય જ કહેશે. પરંતુ રાજ્યપાલે ભૂતકાળમાં એમ પણ કહ્યું હતું કે તેમણે આટલી હિંસા ક્યારેય જોઈ નથી.
રાહત શિબિરોની મુલાકાત : પ્રતિનિધિમંડળે ચુરાચાંદપુર, મોઇરાંગ અને ઇમ્ફાલ ખાતે રાહત શિબિરોની મુલાકાત લીધી અને રાહત શિબિરોમાં પીડિતો સાથે વાતચીત કરી હતી. આ પછી વ્યવસ્થા પર સવાલો ઉઠ્યા હતા. કોંગ્રેસના નેતા અધીર રંજન ચૌધરીએ કહ્યું કે, જો મણિપુરના વંશીય સંઘર્ષને જલ્દી ઉકેલવામાં નહીં આવે તો તે દેશ માટે સુરક્ષા સમસ્યાઓ ઊભી કરી શકે છે.
સરકાર પર આક્ષેપોઃરાજ્યપાલને આપવામાં આવેલા વિપક્ષના મેમોરેન્ડમમાં એવો આક્ષેપ કરવામાં આવ્યો છે કે છેલ્લા કેટલાક દિવસોથી સતત ગોળીબાર અને ઘરોમાં આગચંપી થવાના અહેવાલો છે. આનાથી સ્પષ્ટ થાય છે કે રાજ્યનું તંત્ર છેલ્લા લગભગ ત્રણ મહિનાથી પરિસ્થિતિને કાબૂમાં લેવામાં સંપૂર્ણપણે નિષ્ફળ ગયું છે. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે રાહત શિબિરોની સ્થિતિ 'દયનીય' છે. બાળકોને પ્રાથમિકતાના ધોરણે વિશેષ કાળજીની જરૂર છે. પ્રતિનિધિ મંડળે દલીલ કરી હતી કે છેલ્લા ત્રણ મહિનાથી લાગુ થયેલ ઇન્ટરનેટ પ્રતિબંધ પાયાવિહોણી અફવાઓને ઉત્તેજન આપી રહ્યો છે, જે હાલના અવિશ્વાસમાં વધારો કરી રહ્યો છે.
'ચોમાસું સત્રના છેલ્લા દિવસ સુધી લડીશું': એક પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં, તૃણમૂલ કોંગ્રેસના રાજ્યસભાના સાંસદ સુષ્મિતા દેવે રાજ્યના લોકોને ખાતરી આપી કે વિપક્ષી ગઠબંધન તેમની અને સંસદને 'વડાપ્રધાનને જવાબદાર બનાવવા' માટે તેમની સાથે છે. મણિપુર કે ચોમાસુ સત્રના છેલ્લા દિવસ સુધી લડશે. ભાજપ વિપક્ષો પર ફોટો-ઓપ, સંસદમાં ખલેલ પહોંચાડવાનો અને આ મુદ્દે ચર્ચા ન કરવાનો આરોપ લગાવશે. સુષ્મિતા દેવે કહ્યું કે તે 4 મેના રોજ મણિપુરમાં ટોળા દ્વારા નગ્ન પરેડ અને યૌન શોષણ કરનારી બે મહિલાઓને પણ મળી હતી.
21 સભ્યોના પ્રતિનિધિમંડળમાં આ નેતાઓઃઅધીર રંજન ચૌધરી, ગૌરવ ગોગોઈ, કે.કે. સુરેશ અને ફૂલો દેવી છે. જેડીયુના રાજીવ રંજન, લલન સિંહ, તૃણમૂલ કોંગ્રેસના સુષ્મિતા દેવ, ડીએમકેના કનિમોઝી, સીપીઆઈના સંતોષ કુમાર, સીપીઆઈ(એમ)ના એએ રહીમ, આરજેડીના મનોજ કુમાર ઝા, એસપીના જાવેદ અલી ખાન, જેએમએમના મહુઆ માઝી, એનસીપીના પી.પી. મોહમ્મદ ફૈઝલ, JDUના અનિલ પ્રસાદ હેગડે, IUMLના ET મોહમ્મદ બશીર, RSPના NK પ્રેમચંદ્રન, AAPના સુશીલ ગુપ્તા, શિવસેનાના (UBT) અરવિંદ સાવંત, VCKના ડી રવિકુમાર, VCKના થિરુ થોલ થિરુમાવલ્વન અને આર.એલ.ડી.
બંગાળ વિધાનસભામાં ઠરાવ લાવવામાં આવશે: તૃણમૂલ કોંગ્રેસ સોમવારે રાજ્યની વિધાનસભામાં હિંસાગ્રસ્ત મણિપુરની સ્થિતિ પર ચર્ચા માટે વિશેષ ઠરાવ લાવશે. જોકે તૃણમૂલ કોંગ્રેસના નેતૃત્વ અને રાજ્યના સંસદીય બાબતોના પ્રધાન સોવનદેવ ચટ્ટોપાધ્યાયે અગાઉ જાહેરાત કરી હતી કે વિધાનસભાના ચાલુ ચોમાસુ સત્ર દરમિયાન મણિપુર અંગેનો ઠરાવ રજૂ કરવામાં આવશે, ત્યારે ઠરાવ લાવવાની તારીખનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો ન હતો. માનવામાં આવે છે કે ચટ્ટોપાધ્યાય પ્રસ્તાવ રજૂ કરશે. ચર્ચામાં ભાગ લેવા માટે મુખ્યમંત્રી મમતા બેનર્જી સોમવારે ગૃહમાં હાજર રહેશે.
વંશીય સંઘર્ષ જમીન સાથે સંબંધિત છેઃમણિપુરમાં 3 મેથી ફાટી નીકળેલી હિંસા પાછળ જમીનનો મામલો છે. મણિપુરમાં ત્રણ દાયકાથી વધુ સમયથી વંશીય સંઘર્ષો મોટાભાગે જમીન-કેન્દ્રિત છે અને તે બધામાં કુકી આદિવાસીઓ સામેલ છે. કુકી અને તેમની પેટા-જનજાતિઓ મણિપુર, મિઝોરમ, નાગાલેન્ડ અને અન્ય પૂર્વોત્તર રાજ્યો ઉપરાંત મ્યાનમાર અને દક્ષિણપૂર્વ બાંગ્લાદેશના ચિત્તાગોંગ હિલ ટ્રેક્ટ્સમાં વસતી પહાડી જાતિઓ છે. પૂર્વોત્તર ક્ષેત્રમાં 200 થી વધુ વંશીય જૂથો છે, જેમાં મણિપુરની 34 જાતિઓનો સમાવેશ થાય છે. કુકી આદિવાસીઓને લાગ્યું કે જો મીતેઈ સમુદાયને એસટીનો દરજ્જો મળશે, તો જમીનના અધિકારો સહિત તેમના વિવિધ અધિકારો પર ઘટાડો થશે અને મેઈટીઓ તેમની હાલની જમીન ખરીદી શકશે અને ત્યાં રહી શકશે.
30 લાખની વસ્તી : બિન-આદિવાસી મીતેઈ અને કુકી આદિવાસીઓ વચ્ચે ચાલી રહેલા સંઘર્ષને પહાડી વિરુદ્ધ મેદાની સંઘર્ષ પણ કહી શકાય. મણિપુરની 30 લાખની વસ્તીમાં 53 ટકા મેઇતેઈ લોકોનો હિસ્સો છે, જ્યારે આદિવાસી સમુદાયોનો હિસ્સો લગભગ 40 ટકા છે. તેમાંથી નાગા આદિવાસીઓ 24 ટકા અને કુકી/ઝોમી જાતિઓ 16 ટકા છે. ખીણ પ્રદેશો, જ્યાં મીતેઈ લોકો વસે છે, મણિપુરના કુલ ભૌગોલિક વિસ્તારોના આશરે 10 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે, જ્યારે પર્વતીય પ્રદેશોમાં લગભગ 90 ટકાનો સમાવેશ થાય છે.
અલગ રાજ્યની માંગ: વંશીય હિંસા વચ્ચે, કુકી સમુદાયના 10 આદિવાસી ધારાસભ્યોએ પણ મણિપુર આદિવાસીઓ માટે અલગ રાજ્યની માંગ કરી છે. સત્તાધારી ભાજપના સાત સહિત દસ ધારાસભ્યોએ તેમની માંગના સમર્થનમાં કેન્દ્રીય ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહને એક મેમોરેન્ડમ પણ મોકલ્યું છે. 3 મેના રોજ હિંસા ફાટી નીકળી ત્યારથી ઓછામાં ઓછા 180 લોકો માર્યા ગયા છે અને હજારો વિસ્થાપિત થયા છે.
- I.N.D.I.A. Manipur visit: મણિપુર હિંસામાં ભોગ બનેલી બાળકીની માતાએ કહ્યું- આરોપીને ફાંસીની સજા મળવી જોઈએ
- US President Race : ભારતીયોની વિદેશમાં બોલબાલા, નિક્કી અને વિવેક પછી હર્ષવર્ધન મેદાનમાં ઉતર્યા
