નવી દિલ્હી:લોટ, કઠોળ અને અનાજ જેવી પેકેજ્ડ અને લેબલવાળી ખાદ્ય (new gst rate) ચીજો સોમવારથી ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ (જીએસટી)ના દાયરામાં આવી ગઈ છે. તેમના 25 કિલોથી ઓછા વજનના પેક પર 5% GST લાગુ કરવામાં (package of upto 25 kg food gst) આવ્યો છે. નાણા મંત્રાલયે કહ્યું કે, જે ઉત્પાદનો પેકેજ્ડ મટિરિયલના રૂપમાં સપ્લાય કરવામાં આવી રહ્યા છે તેના પર GST વસૂલવામાં આવશે. જો કે, આ પેકેજ્ડ માલનું વજન 25 કિલોથી ઓછું હોવું જોઈએ. દહીં અને લસ્સી જેવી વસ્તુઓ માટે આ મર્યાદા 25 લિટર છે.
પહેલા આ સામાન પર GST લાગુ ન હતો અને હવે: બેંક ચેક પર 18% GST, દહીં, લસ્સી, બટર મિલ્ક, પનીર પર 5% GST, ચોખા, ઘઉં, સરસવ, જવ, ઓટ્સ પર 5% GST, ગોળ, કુદરતી મધ પર 5% GST, હોસ્પિટલઃ પાંચ હજાર રૂપિયા કરતાં મોંઘા રૂમ પર પાંચ ટકા GST, હોટેલ - એક હજાર રૂપિયા રૂ.થી ઓછી કિંમતવાળા રૂમ પર 12 ટકા GST, સોલર, વોટર હીટર પર 12 ટકા GST (અગાઉ પાંચ ટકા), LED લેમ્પ, લાઇટ પર 18 ટકા GST (અગાઉ 12 ટકા)
લેબલ હશે તેના પર GST લાગશે:મંત્રાલયે પોતાના નિવેદનમાં કહ્યું છે કે, નવા દરો 18 જુલાઈ, 2022થી લાગુ થઈ ગયા છે. તેમના મતે, પ્રી-પેકેજ અને લેબલવાળા ઉત્પાદનોના સપ્લાય પર GST લાગશે. ઉદાહરણ તરીકે, ચોખા, ઘઉં, કઠોળ અને લોટ જેવા અનાજ પર અગાઉ 5% GST વસૂલવામાં આવતો હતો જ્યારે તેઓ બ્રાન્ડના હતા. હવે 18 જુલાઈથી, જે પણ સામાન પેક અને લેબલ હશે તેના પર GST લાગશે.
આ પણ વાંચો:જાતમહેનત ઝીંદાબાદ: 90 વર્ષના દાદાએ 50 વર્ષના પુરૂષાર્થથી પહાડની વચ્ચે તળાવ ખોદ્યુ
લેબલવાળી વસ્તુઓ પર GST:આ સિવાય અન્ય વસ્તુઓ (GST Rate In India) જેવી કે દહીં, લસ્સી અને પફ્ડ રાઈસ, જો પ્રી-પેકેજ અને લેબલવાળી હોય તો તેના પર પાંચ ટકાના દરે GST લાગશે. જેનું વજન 25 કિલો અથવા તેનાથી ઓછું છે, તે પ્રી-પેકેજ વસ્તુઓ પર પાંચ ટકા GST લાગુ થશે. જો કે, જો રિટેલર 25 કિલોના પેકમાં માલ લાવે છે અને તેને ખુલ્લામાં વેચે છે, તો તેના પર GST લાગશે નહીં.
25 કિલોથી વધુ પર GST નહીં: ગયા અઠવાડિયે, સરકારે સૂચના આપી હતી કે અનબ્રાંડેડ અને પેકેજ્ડ અને લેબલવાળી ખાદ્ય ચીજો પર 18 જુલાઈથી પાંચ ટકાના દરે GST લાગશે. અગાઉ માત્ર બ્રાન્ડેડ સામાન પર જ જીએસટી લાગતો હતો. "એ સ્પષ્ટતા કરવામાં આવે છે કે, અનાજ, કઠોળ અને 25 કિગ્રા/લિટરથી વધુ વજનવાળા લોટનું એક પેકેટ પ્રી-પેકેજ અને લેબલવાળી વસ્તુઓની શ્રેણીમાં આવશે નહીં અને તેથી GST લાગશે નહીં." આમાં ઉદાહરણ આપતાં એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે, છૂટક વેચાણ માટે 25 કિલોના પેકેજ્ડ લોટના સપ્લાય પર GST લાગશે. જો કે, આવા 30 કિલોના પેકેટ GSTના દાયરાની બહાર હશે.
હોસ્પિટલના રૂમ પર પણ GST:એ પણ જણાવવામાં આવ્યું હતું કે, જે પેકેજમાં બહુવિધ રિટેલ પેક હશે તેના પર GST લાગુ થશે. તેમણે એક ઉદાહરણ આપ્યું કે 50 કિલો ચોખાના પેકેજને પ્રી-પેકેજ અને લેબલવાળા માલ તરીકે ગણવામાં આવશે નહીં અને તેના પર GST લાગશે નહીં. AMRG એન્ડ એસોસિએટ્સના વરિષ્ઠ ભાગીદાર રજત મોહને જણાવ્યું હતું કે, આ કર આજથી જ ચોખા અને અનાજ જેવી મૂળભૂત ખાદ્ય ચીજોની કિંમત આધારિત ફુગાવાને વધારશે. આ રીતે, 5,000 રૂપિયાથી વધુ ભાડાવાળા હોસ્પિટલના રૂમ પર પણ GST ચૂકવવો પડશે. આ સિવાય 1,000 રૂપિયા પ્રતિ દિવસથી ઓછા ભાડાની હોટેલ રૂમ પર 12 ટકાના દરે ટેક્સ વસૂલવાનું કહેવામાં આવ્યું છે, તેના પર અત્યારે કોઈ ટેક્સ લાગતો નથી.
ચેક પર 18 ટકા GST: ટેટ્રા પેક અને બેંક દ્વારા જારી કરાયેલા ચેક પર 18 ટકા જીએસટી અને એટલાસ સહિત નકશા અને ચાર્ટ પર 12 ટકા જીએસટી વસૂલવામાં આવશે. ખુલ્લામાં વેચાતી અનબ્રાન્ડેડ પ્રોડક્ટ્સ પર GST મુક્તિ ચાલુ રહેશે. 'પ્રિંટિંગ/ડ્રોઈંગ શાહી', તીક્ષ્ણ છરીઓ, કાગળ કાપવાની છરીઓ અને 'પેન્સિલ શાર્પનર્સ', એલઈડી લેમ્પ્સ, ડ્રોઈંગ અને માર્કિંગ પ્રોડક્ટ્સ પર ટેક્સના દરો વધારીને 18 ટકા કરવામાં આવ્યા છે. સોલાર વોટર હીટર પર હવે 12 ટકા જીએસટી લાગશે જે અગાઉ પાંચ ટકા ટેક્સ હતો. રોડ, બ્રિજ, રેલ્વે, મેટ્રો, વેસ્ટ ટ્રીટમેન્ટ પ્લાન્ટ અને સ્મશાનગૃહ માટેના વર્ક કોન્ટ્રાક્ટ પર હવે 18 ટકા GST લાગશે, જે અત્યાર સુધી 12 ટકા હતો.
આ પણ વાંચો:આ તે કેવી મજબુરી, સ્કૂલે જવા માટે નદીના પાણીમાંથી જવું ફરજિયાત
મુસાફરોના પરિવહન પર ટેક્સનો દર ઘટાડીને પાંચ ટકા: રોપવે અને ચોક્કસ સર્જીકલ સાધનો દ્વારા માલસામાન અને મુસાફરોના પરિવહન પર ટેક્સનો દર ઘટાડીને પાંચ ટકા કરવામાં આવ્યો છે. અગાઉ તે 12 ટકા હતો. ટ્રક, માલસામાનના પરિવહન માટે વપરાતા વાહનો, જેમાં ઇંધણની કિંમતનો સમાવેશ થાય છે, તેના પર હવે 12 ટકા જીએસટી લાગશે જે હાલમાં 18 ટકા છે. બાગડોગરાથી ઉત્તર-પૂર્વીય રાજ્યોની હવાઈ મુસાફરી પર GST મુક્તિ હવે ઈકોનોમી ક્લાસ સુધી મર્યાદિત રહેશે.આરબીઆઈ (રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા), ઈન્સ્યોરન્સ રેગ્યુલેટરી એન્ડ ડેવલપમેન્ટ ઓથોરિટી, સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઈન્ડિયા જેવા નિયમનકારોની સેવાઓ સાથે. રેસિડેન્શિયલ હાઉસિંગ બિઝનેસ યુનિટને ભાડા પર ટેક્સ છૂટ આપવામાં આવશે પરંતુ ટેક્સ હશે. બેટરીવાળા કે વગરના ઇલેક્ટ્રિક વાહનો પર છૂટછાટ 5% GST ચાલુ રહેશે. AMRG એન્ડ એસોસિએટ્સના સિનિયર પાર્ટનર રજત મોહને જણાવ્યું હતું કે, આરોગ્ય સેવાઓએ દાયકાઓથી ટેક્સ કાયદા હેઠળ કર-તટસ્થ સ્થિતિનો આનંદ માણ્યો છે.