ગુજરાત

gujarat

ETV Bharat / bharat

Moon South Pole Soil Temperature: વિક્રમ લેન્ડરે ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર માટીનું તાપમાન શોધી કાઢ્યું, જાણો ધરતીની 10 સેમી અંદર કેટલું તાપમાન? - દક્ષિણ ધ્રુવ

ચંદ્રયાનના સફળ સોફ્ટ લેન્ડિંગના ચાર દિવસ બાદ જ ઈસરોએ ચંદ્રયાન 3ના પ્રારંભિક તારણો જાહેર કર્યા છે. તેમણે દક્ષિણ ધ્રુવની આસપાસ ચંદ્રની સપાટીનું તાપમાન શોધી કાઢ્યું છે.

MOON SOUTH POLE SOIL TEMPERATURE CHANDRAYAAN 3 OBSERVATIONS FROM CHASTE PAYLOAD ONBOARD VIKRAM LANDER
MOON SOUTH POLE SOIL TEMPERATURE CHANDRAYAAN 3 OBSERVATIONS FROM CHASTE PAYLOAD ONBOARD VIKRAM LANDER

By ETV Bharat Gujarati Team

Published : Aug 27, 2023, 7:12 PM IST

બેંગલુરુ:ચંદ્રયાન 3 એ ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવની માટીની પ્રારંભિક પ્રોફાઇલ તૈયાર કરી છે. તાપમાનનો અભ્યાસ કરવા માટે તેમણે સપાટીથી 10 સેમી નીચે ખોદકામ કર્યું છે. 23 ઓગસ્ટના રોજ ચંદ્રયાન 3ના સફળ સોફ્ટ લેન્ડિંગના ચાર દિવસ પછી ISROએ પ્રારંભિક તારણો જાહેર કર્યા. તેમણે અહીંની જમીનનું તાપમાન શોધી કાઢ્યું છે. દક્ષિણ ધ્રુવની આસપાસની ચંદ્રની જમીન માટે તાપમાનની રૂપરેખાનું આ પ્રથમ ઉદાહરણ છે, કારણ કે આ પહેલાં અન્ય કોઈ દેશે આ પ્રદેશમાં સોફ્ટ લેન્ડિંગ કર્યું નથી.

તાપમાનનો ગ્રાફ: ઈસરોએ ચંદ્રની જમીનના તાપમાનમાં થતી વધઘટ દર્શાવતો તાપમાનનો ગ્રાફ પણ બહાર પાડ્યો છે. 'ChaSTE' પ્રયોગ ધ્રુવની નજીકના ચંદ્રના ઉપલા આવરણના તાપમાન પ્રોફાઇલને કેપ્ચર કરે છે, જે ચંદ્રની સપાટીની થર્મલ લાક્ષણિકતાઓની સમજ આપે છે. તાપમાન ચકાસણી સપાટીથી નીચે 10 સેમી સુધીની ઊંડાઈ સુધી પહોંચી શકે છે અને તેમાં 10 વ્યક્તિગત તાપમાન સેન્સર હોય છે.

દક્ષિણ ધ્રુવ પર આ પ્રકારનો પ્રથમ રેકોર્ડ:ISROએ રવિવારે જણાવ્યું હતું કે 'ચંદ્ર સપાટી થર્મો ફિઝિકલ એક્સપેરિમેન્ટ' (ChEST) એ ચંદ્રની સપાટીની થર્મલ વર્તણૂકને સમજવા માટે દક્ષિણ ધ્રુવની આસપાસના ચંદ્રના આવરણની 'તાપમાન પ્રોફાઇલ' લીધી છે. ઈસરોએ કહ્યું કે તેમાં 10 તાપમાન સેન્સર છે. પ્રસ્તુત ગ્રાફ વિવિધ ઊંડાણો પર ચંદ્રની સપાટી/નજીકની સપાટીના તાપમાનની વિવિધતા દર્શાવે છે. ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ માટે આ પ્રકારનો પ્રથમ રેકોર્ડ છે.

તાપમાન -10 ડિગ્રી થી 50 ડિગ્રી સેલ્સિયસથી વધુ:ISRO એ જણાવ્યું હતું કે આ પેલોડ ISROના વિક્રમ સારાભાઈ સ્પેસ સેન્ટર (VSSC) ની સ્પેસ ફિઝિક્સ લેબોરેટરી (SPL) ની આગેવાની હેઠળની ટીમ દ્વારા ફિઝિકલ રિસર્ચ લેબોરેટરી (PRL), અમદાવાદના સહયોગથી વિકસાવવામાં આવ્યો હતો. ISRO ગ્રાફમાં દર્શાવેલ તાપમાન શ્રેણી -10°C થી 60°C છે. ચંદ્રયાન 3 માં સાત પેલોડ છે, ચાર વિક્રમ લેન્ડર પર, બે પ્રજ્ઞાન રોવર પર અને એક પ્રોપલ્શન મોડ્યુલ પેલોડ છે. આ પેલોડ્સ વિવિધ વૈજ્ઞાનિક પ્રયોગો માટે વ્યૂહાત્મક રીતે તૈયાર કરવામાં આવ્યા છે.

ચંદ્રની જમીનનું વિશ્લેષણ:ChaSTE નો અર્થ ચંદ્રની જમીનનું વિશ્લેષણ કરવાનો છે. વિક્રમ પાસે આયનો અને ઇલેક્ટ્રોનનો અભ્યાસ કરવા માટે RAMBHA, સિસ્મિક પ્રવૃત્તિનો અભ્યાસ કરવા માટે ILSA અને ચંદ્રની સિસ્ટમની ગતિશીલતાનો અભ્યાસ કરવા માટે LRA છે. અવકાશ મિશનમાં એક વિશાળ છલાંગ લગાવતા, ભારતનું ચંદ્ર મિશન 'ચંદ્રયાન-3' બુધવારે ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર ઉતર્યું, જેનાથી ચંદ્રના આ પ્રદેશ પર ઉતરનાર દેશ વિશ્વનો પ્રથમ અને સફળ 'સોફ્ટ' બનાવનાર વિશ્વનો પ્રથમ દેશ બન્યો. ચંદ્રની સપાટી પર ઉતરાણ કરનાર ચોથો દેશ બન્યો.

(વધારાની ઇનપુટ એજન્સી)

  1. ISRO chief S Somnath : અમે આગામી 13-14 દિવસ માટે ખૂબ જ ઉત્સાહિત છીએ - ISROના વડા એસ સોમનાથ
  2. Politics on Chandrayaan 3: 'અદાણી ચંદ્ર પર ફ્લેટ બનાવશે, મુસ્લિમોને પ્રવેશ નહીં મળે'

ABOUT THE AUTHOR

...view details