ગુજરાત

gujarat

ETV Bharat / bharat

ભાઇબહેનના નિર્મળ પ્રેમ અને રક્ષાના અભેદ્ય કવચનો તહેવારઃ ભાઈબીજ

ભાઈબીજનો ( Bhaibji ) તહેવાર ભાઈ અને બહેનના અપાર પ્રેમ અને સમર્પણનું પ્રતીક છે. ભાઈબીજનો તહેવાર દર વર્ષે કારતક મહિનાની બીજના રોજ ઉજવવામાં આવે છે. આ તહેવાર દીપાવલિના બે દિવસ પછી ઉજવવામાં આવે છે. ભાઈબીજ પણ રક્ષાબંધન જેવો જ તહેવાર છે, પરંતુ આમાં ભાઈના હાથમાં રાખડી બાંધવામાં આવતી નથી. આ વખતે ભાઈબીજનો તહેવાર 6 નવેમ્બરે ઉજવવામાં આવશે. ભાઈબીજના દિવસે પરિણીત મહિલાઓ ભાઈઓને ઘરે બોલાવે છે અને તિલક લગાવીને ભોજન કરાવે છે.

ભાઇબહેનના નિર્મળ પ્રેમ અને રક્ષાના અભેદ્ય કવચનો તહેવારઃ
ભાઇબહેનના નિર્મળ પ્રેમ અને રક્ષાના અભેદ્ય કવચનો તહેવારઃ

By

Published : Nov 6, 2021, 5:00 AM IST

  • ભારતીય સંસ્કૃતિનું મહાનતમ પાસું છે ભાઈબીજને તહેવાર
  • ભાઈબહેનના નિર્મળ પ્રેમ અને રક્ષાનો મહિમા
  • બાઈબીજ અંગેની કથાઓ જાણો

ન્યૂઝડેસ્ક: ભારતીય સંસ્કૃતિમાં ભાઈબીજનું ( Bhaibji ) વિશેષ મહત્વ છે. ભાઈબીજના દિવસે બહેનો તેમના ભાઈઓના લાંબા આયુષ્ય માટે પ્રાર્થના કરે છે. આ દિવસે આરતી કરવાથી અને ભાઈને તિલક કરવાથી ભાઈની ઉંમર વધે છે અને તે સ્વસ્થ રહે છે. જ્યોતિષી ડૉ.રાજેશ શર્માએ જણાવ્યું કે ભાઈબીજનું મહત્વ યમ અને યમીથી છે. ભાઈબીજની એક માન્યતા ભગવાન કૃષ્ણ અને તેમની બહેન સુભદ્રા સાથે પણ જોડાયેલી છે.

યમ-યમી સાથે જોડાઇ છે કથા

એવું માનવામાં આવે છે કે યમરાજ અને યમુના ભગવાન સૂર્યનારાયણના સંતાનો છે. યમુના યમરાજને ખૂબ પ્રેમ કરતી હતી. તે તેને વિનંતી કરતી હતી કે યમરાજ તેના પ્રિય મિત્રો સાથે તેના ઘરે આવે અને ભોજન કરે. પોતાના કામમાં વ્યસ્ત યમરાજે મામલો મુલતવી રાખ્યો. પછી કાર્તિક શુક્લનો દિવસ આવ્યો જ્યારે યમુનાએ તે દિવસે યમરાજને ફરીથી ભોજન માટે આમંત્રણ આપ્યું અને તેમને તેમના ઘરે આવવાનું વચન આપ્યું. યમરાજે વિચાર્યું કે હું તો જીવ હરનારો છું. કોઈ મને તેમના ઘરે બોલાવવા માંગતું નથી, પરંતુ યમુનાબહેન મને જે સદ્ભાવનાથી બોલાવે છે તેનું પાલન કરવું એ મારો ધર્મ છે.

અને આ રીતે શરુ થયો ભાઈબીજનો તહેવાર

તે પછી યમરાજ પોતાની બહેન યમી એટલે કે યમુના દેવીના ઘરે ગયા. જ્યાં તેણે પોતાની બહેનના હાથનું સ્વાદિષ્ટ ભોજન જમ્યાં, જેનાથી યમરાજ ખૂબ પ્રસન્ન થયા. ત્યારપછી જ્યારે યમરાજ વિદાય લેવા લાગ્યા ત્યારે યમીએ તેમના કપાળ પર તિલક લગાવ્યું. ત્યારે યમરાજે યમીને કહ્યું, તારે જે જોઈએ તે માગ. ત્યારે યમીએ કહ્યું કે જો તમારે કંઈક આપવું હોય તો પણ એક જ વરદાન આપો કે આ દિવસે જે બહેન પોતાના ભાઈને આ રીતે તિલક કરે છે અને તેનું અકાળે મૃત્યુ ન થાય તે માટે આ વચન આપો. કહેવાય છે કે આ દિવસે યમે પણ પ્રસન્ન થઈને યમુનાને વરદાન આપ્યું હતું. યમના વરદાન મુજબ જે ભાઈબહેન આ દિવસે યમુના નદીમાં એકસાથે સ્નાન કરે છે તેમને સુખ, સમૃદ્ધિ અને મુક્તિ મળે છે. આ જ કારણ છે કે યમુના નદીમાં ભાઈબહેનનું એકસાથે સ્નાન કરવાનું ખૂબ મહત્વ માનવામાં આવે છે. આ સાથે જ યમુનાએ તેના ભાઈ પાસેથી વચન લીધું કે આ દિવસે દરેક ભાઈએ તેની બહેન પાસે જવું જોઈએ. ત્યારથી ( Bhaibji ) ઉત્સવ શરૂ થયો છે.

બહેનના ઘેર જઇ ભાઈને ભોજન લેવાનો મહિમા

ત્યારથી, પરંપરા અનુસાર આ દિવસે પરિણીત બહેનો ભાઈઓને આમંત્રિત કરે છે અને તેમના પોતાના હાથે બનાવેલું ભોજન ખવડાવીને તિલક કરે છે. ભાઈ તેમને આશીર્વાદ આપે છે. સાથે જ બહેનો તેમના ભાઈના સ્વાસ્થ્ય, સફળતા અને તેમની મનોકામનાઓની પૂર્તિની કામના કરે છે Bhaibji ની અન્ય માન્યતા અનુસાર નરકાસુરનો વધ કર્યા પછી ભગવાન કૃષ્ણ તેમની બહેન સુભદ્રાના ઘરે ગયા. ભગવાન કૃષ્ણની બહેન સુભદ્રાએ દીવાઓ પ્રગટાવીને ભાઈનું સ્વાગત કર્યું અને તિલક લગાવીને તેમના લાંબા આયુષ્યની કામના કરી.

ભાઈબીજનો શુભ સમય

તારીખ- 06 નવેમ્બર 2021 વાર- શનિવાર

દ્વિતિયા તારીખ- 06 નવેમ્બર સાંજે 07:43 સુધી

ભાઈબીજનો શુભ સમય - બપોરે 01:17 થી 03:31 સુધી રાહુકાલ - સવારે 09:25 થી 10:45 સુધી

આ પણ વાંચોઃ ભાવનગરમાં ઉજવાઈ ભાઈબીજ, એક પરિવારના સભ્યોએ ઉજવ્યો પર્વ

આ પણ વાંચોઃ ભાઈબીજ એટલે ભાઈ-બહેનનો સ્નેહ ભરેલો એક અનોખો તહેવાર

For All Latest Updates

ABOUT THE AUTHOR

...view details