નવી દિલ્હીઃ દેશના ભાજપ શાસિત રાજ્યોમાંથી એકાએક સમાન નાગરિક સંહિતા (Uniform Civil Code) લાગુ કરવાની માંગ ઉઠી છે. ભાજપ શાસિત મુખ્યપ્રધાનો પોતપોતાના રાજ્યોમાં સમાન નાગરિક સંહિતા લાગુ કરવા દબાણ શરૂ કર્યું છે. કેટલાક મુખ્યપ્રધાનોએ આ દિશામાં કાર્યવાહી પણ શરૂ કરી દીધી છે. હકીકતમાં, જ્યારથી ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહે તેમની ભોપાલ મુલાકાત (Amit shah bhopal visit) દરમિયાન તમામ રાજ્યોમાં સામાન્ય નાગરિક સંહિતા લાગુ કરવાનો સંકેત આપ્યો હતો, ત્યારથી આ મામલો વેગ પકડ્યો હતો. ખાસ કરીને ભાજપ શાસિત રાજ્યોમાં આ માંગ વધવા લાગી.
ઉત્તરાખંડની પહેલ: સૌ પ્રથમ, ભાજપ શાસિત ઉત્તરાખંડના મુમુખ્યપ્રધાન પુષ્કર સિંહ ધામીએ ફરીથી મુખ્યપ્રધાન તરીકે શપથ લેતાની સાથે જ રાજ્યમાં સામાન્ય નાગરિક સંહિતા (Pushkar sinh dhami Uniform Civil Code) લાગુ કરવાની જાહેરાત કરી. આ દિશામાં કામ કરીને એક કમિટી પણ બનાવવામાં આવી છે, ત્યારે શું હતું, આ મામલો દેશના અન્ય રાજ્યોમાં પણ રાજકારણનો મુદ્દો બની ગયો હતો. હિમાચલના પડોશી રાજ્ય ઉત્તરાખંડના મુખ્યપ્રધાન જયરામ ઠાકુરે પણ ETV Bharatને જણાવ્યું હતું કે, તેઓ તેમના પોતાના રાજ્યમાં પણ કોમન સિવિલ કોડ (Jayram thakur Uniform Civil Code)ની ચર્ચા કરશે અને તેની ચર્ચા થવી જોઈએ.
યુપીમાં પણ ઉઠી માંગઃ ઉત્તર પ્રદેશમાં ચૂંટણી હોવાથી કોમન સિવિલ કોડ લાગુ કરવાની માંગ વેગ પકડી રહી છે. ઉત્તર પ્રદેશમાં ચૂંટણી પૂરી થયા પછી તરત જ એવી માંગ ઉઠી કે દેશના તમામ રાજ્યોમાં સમાન નાગરિક સંહિતા લાગુ કરવામાં આવે. આ ક્રમમાં રાજ્યના અનેક નેતાઓએ પોતાનો અવાજ ઉઠાવ્યો છે. સૌથી પહેલા ઉત્તર પ્રદેશમાં સમાજવાદી પ્રોગ્રેસિવ પાર્ટીના વડા શિવપાલ યાદવે કોમન સિવિલ કોડની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો હતો. આ પછી ભાજપના નેતાઓ એક પછી એક નિવેદનો આપવા લાગ્યા. જેમાં ઉત્તર પ્રદેશના નાયબ મુખ્યપ્રધાન કેશવ મૌર્યએ પણ નિવેદન આપ્યું હતું અને દેશમાં તેની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો હતો. ભાજપ શાસિત ગોવામાં કોમન સિવિલ કોડ પહેલેથી જ લાગુ છે. ગોવાની રચના 1961માં થઈ હતી અને તે પહેલા પોર્ટુગીઝ શાસન દરમિયાન ગોવામાં કોમન સિવિલ કોડ લાગુ (Goa Uniform Civil Code) કરવામાં આવ્યો હતો.
કોમન સિવિલ કોડ શું છે:સૌ પ્રથમ એ જાણવું જરૂરી છે કે કોમન સિવિલ કોડ શું છે? (What is Uniform Civil Code) વાસ્તવમાં, તે એક કાયદો છે જે લગ્ન, છૂટાછેડા, વારસો, દત્તક લેવા જેવી તમામ બાબતોમાં તમામ ધાર્મિક સમુદાયોને લાગુ પડશે. તે ભારતીય બંધારણની કલમ 44 હેઠળ આવે છે. જેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, ભારતમાં તમામ ધર્મના લોકો માટે સમાન કાયદો લાગુ કરવામાં આવે. આ સિવાય પાર્ટીએ પહેલાથી જ કલમ 370 અને રામ મંદિર નિર્માણના એજન્ડાનો ઉકેલ લાવી દીધો છે. એટલા માટે અનુમાન લગાવવામાં આવી રહ્યું છે કે, 2024માં ભાજપ ચૂંટણી પ્રચારમાં કોમન સિવિલ કોડ (2024 Election Uniform Civil Code) અને રામ મંદિર નિર્માણના મુદ્દાઓને મુખ્ય રીતે લાગુ કરશે. આ કારણોસર, એવી પણ ચર્ચા છે કે, 2024 પહેલા દેશમાં કેન્દ્ર સરકાર પણ કોમન સિવિલ કોડ લાગુ કરી શકે છે.
શું કહે છે મુસ્લિમ વિદ્વાનો: એક તરફ ભાજપ એવું વાતાવરણ બનાવવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે કે કોમન સિવિલ કોડ મુસ્લિમોની વિરુદ્ધ છે. સાથે જ મુસ્લિમ વિદ્વાનોનું કહેવું છે કે, મુસ્લિમોને ભ્રમિત કરવાની આ સ્થિતિ છે, પરંતુ કોમન સિવિલ કોડ મુસ્લિમોની વિરુદ્ધ નથી અને જેઓને ગેરમાર્ગે દોરવામાં આવી રહ્યા છે, તેઓએ આ સમજવું જોઈએ. દરેક વ્યક્તિએ વિઝન અપનાવીને કોમન સિવિલ કોડ પર સહમતિ દર્શાવવી જોઈએ અને તેનો વિરોધ ન કરવો જોઈએ.