ન્યૂઝ ડેસ્ક: વિશ્વનાં તમામ લોકોને પૂરતો આશ્રય મળી રહે, તે સુનિશ્ચિત કરતી સાતત્યપૂર્ણ વિકાસની નીતિઓને વેગ આપવા માટેના યુએન-હેબિટેટ્સના આદેશ તરફ સૌનું ધ્યાન ખેંચાય, તે માટે દર વર્ષના વિશ્વ આવાસ દિન માટે નવી થીમ નક્કી કરવામાં આવે છે. આ વર્ષના વિશ્વ આવાસ દિનમાં સાતત્યપૂર્ણ વિકાસનાં લક્ષ્યાંકો હાંસલ કરવાની સાથે-સાથે ‘ન્યૂ અર્બન એજન્ડા’ના અમલીકરણના સંદર્ભમાં પૂરતા તથા પોસાય તેવા આવાસની વ્યવસ્થા સુનિશ્ચિત કરવા માટે નક્કર પહેલનો અમલ શી રીતે કરવો, તે નક્કી કરવા માટે તમામ સંબંધિત હિતધારકો તથા સરકારનાં તમામ સ્તરોને વેગ આપવા પર ભાર મૂકવામાં આવશે. આ વર્ષની થીમ છે – તમામ માટે આવાસ એક બહેતર શહેરી ભવિષ્ય.
ઇતિહાસ :
વિશ્વ આવાસ દિનની સ્થાપના 1985માં યુએન જનરલ એસેમ્બલી દ્વારા 40/202 રિઝોલ્યુશન થકી કરવામાં આવી હતી. વિશ્વ આવાસ દિનની ઊજવણીની શરૂઆત 1986માં કરવામાં આવી હતી અને તે દિવસની થીમ હતી - “આશ્રય મેળવવો મારો અધિકાર છે”. તે વર્ષનું યજમાન શહેર નૈરોબી હતું. ભૂતકાળની અન્ય થીમમાં “ઘરવિહોણા (લોકો) માટે આશ્રય” (1987, ન્યૂયોર્ક); “આશ્રય અને શહેરીકરણ” (1990, લંડન); “ભાવિ શહેરો” (1997, બોન); “વધુ સલામત નગરો” (1998, દુબઇ); “શહેરી વહીવટમાં મહિલાઓ” (2000, જમૈકા); “ઝૂંપડપટ્ટી વિનાનાં નગરો” (2001, ફુકુઓકા), “શહેરો માટે જળ અને સ્વચ્છતા” (2003, રિયો ડી જાનેરો), "આપણાં શહેરી ભવિષ્યનું આયોજન " (2009, વોશિંગ્ટન, ડી.સી.), "બહેતર શહેર, બહેતર જીવન" (2010, શાંઘાઇ, ચીન) અને શહેરો અને ક્લાઇમેટ ચેન્જ (2011, મેક્સિકોનું એગુઆસ્કેલિએન્ટેસ) વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.
હેબિટેટ સ્ક્રોલ ઓફ ઓનર એવોર્ડની શરૂઆત યુનાઇટેડ નેશન્સ હ્યુમન સેટલમેન્ટ્સ પ્રોગ્રામ દ્વારા 1989માં કરવામાં આવી હતી. વર્તમાન સમયમાં તે માનવ આવાસ ક્ષેત્રે આપવામાં આવતો વિશ્વનો સૌથી પ્રતિષ્ઠિત એવોર્ડ છે. આ એવોર્ડનો હેતુ આશ્રયની જોગવાઇ, ઘરવિહોણા લોકોની અવદશા પર પ્રકાશ પાડવો, સંઘર્ષ બાદના પુનઃસ્થાપન સમયે નેતૃત્વ પૂરું પાડવું, માનવ વસાહતનો વિકાસ કરવો, તેમાં સુધારો કરવો, શહેરી જીવનની ગુણવત્તા વગેરે સહિતનાં ક્ષેત્રોમાં અમૂલ્ય યોગદાન આપનારી પહેલનું સન્માન કરવાનો છે. વિજેતાના નામ અને તેમની સિદ્ધિઓને એવોર્ડની તકતી પર કોતરવામાં આવે છે અને ગ્લોબલ ઓબ્ઝર્વેશન ઓફ વર્લ્ડ હેબિટેટ ડેની ઊજવણી દરમિયાન વિજેતાને તે એનાયત કરવામાં આવે છે.
2020ના વિશ્વ આવાસ દિન માટેનો ચાવીરૂપ સંદેશ:
વર્તમાન સમયમાં એક યોગ્ય ઘર હોવું અત્યંત જરૂરી છે. આ જરૂરિયાત આટલી તીવ્ર અગાઉ કદીયે ન હતી. કોવિડ-19 મહામારીનો પ્રસાર હજી સતત ચાલુ છે, ત્યારે લોકોને ઘરમાં રહેવા માટે જણાવવામાં આવે છે, પરંતુ પૂરતો આવાસ ન ધરાવનારા લોકો માટે આ સીધા-સાદા નિયમનું પાલન કરવું શક્ય નથી. તેની સાથે જ, કોવિડ-19એ આપણને યાદ દેવડાવ્યું છે કે, ઘર એ છત કરતાં ઘણું વિશેષ છે. આપણે સલામત રહીએ અને આપણું જીવન, આપણું કાર્ય અને આપણું શિક્ષણ આગળ ધપાવી શકીએ, તે માટે ઘર સલામત હોય, સ્વચ્છતાના નિયમો માટેની મૂળભૂત સેવાઓ અને માળખાકીય સુવિધાઓ મેળવવાનો અવકાશ પૂરું પાડતું હોય અને તેમાં ફિઝિકલ ડિસ્ટન્સિંગ માટે પૂરતો રૂમ હોય, તે જરૂરી છે. આ ઉપરાંત રહેઠાણ એવા સ્થળે આવેલું હોવું જોઇએ, કે જ્યાંથી તેના રહેવાસીઓ જાહેર હરિયાળી તથા ખુલ્લી જગ્યાઓ, રોજગારીની તકો, આરોગ્ય તકેદારીની સેવાઓ, શાળાઓ, બાળકોની સંભાળ માટેનાં કેન્દ્રો તથા અન્ય સામાજિક સુવિધાઓ સરળતાથી પ્રાપ્ત કરી શકે.