શું Exit Poll માત્ર ધારણાઓનો પહાડ? Exit Pollનું ગણિત એટલું જ રસપ્રદ જેટલા Exit Poll

ન્યુઝ ડેસ્કઃ ગઈકાલ સાંજથી આખા દેશમાં Exit Pollની સર્વત્રિક ચર્ચા થઈ રહી છે. દરેક ચેનલ ચૂંટણીઓના આંકડાઓ અને જીતનું ગણીત દર્શાવી રહ્યા છે. પરંતુ આ Exit Poll કઈ રીતે તૈયાર થાય છે તેનું ગણીત પણ રસપ્રદ છે.

ગઈકાલે જ 17મી લોકસભાની ચૂંટણીનું મતદાન પૂર્ણ થયુ છે. ગઈકાલ સાંજથી જ ચેનલો પર Exit Poll આવવાનું શરુ થઈ જાય છે. જો કે દરેક ચેનલના Exit Pollમાં વિવિધ પક્ષોને અલગ-અલગ બેઠકો આપવામાં આવી છે. ક્યારેક Exit Poll ખોટા પણ પડે છે. તો ક્યારેક તે સાચા પડે છે. Exit Pollની વિશ્વસનિયતા ઉપર પણ સવાલો ઉઠતા રહ્યા છે. ત્યારે આ Exit Poll કઈ રીતે તૈયાર થાય છે. Exit Pollમાં દર્શાવતા આંકડા કઈ રીતે રજૂ થાય છે એ આખી પ્રક્રિયા ખૂબ જ રસપ્રદ છે.

Exit Poll પહેલા ચૂંટણી સર્વેને સમજવુ જરૂરી છે. કેમ કે, આ જ પ્રક્રિયા Exit Pollમાં અપનાવવામાં આવે છે. Exit Poll માટે ખાસ કરીને મતદારો સાથે વાતચીત કરવામાં આવે છે. મતદાર પોતાનો મત આપીને બુથની બહાર નીકળે ત્યારે થોડા જ અંતરે મતદારોને પૂછવામાં આવે છે કે તમે કોને મત આપ્યો? આવા મતદારોના જવાબથી જ કોણ જીતશે? કેટલી બેઠકો મેળવશે? તેનો ક્યાસ લગાવવામાં આવે છે. આ પૂર્વધારણાને જ Exit Poll કહેવામાં આવે છે. મતદાનના છેલ્લા દિવસે સાંજે વિવિધ ચેનલો પર Exit દેખાડવામાં આવે છે.

પહેલીવાર Exit Poll કોણે શરુ કર્યો હતો

Exit Poll શરુ થવાનો ઈતિહાસ ખૂબ જુનો છે. Exit Poll શરુ કરવાનો શ્રેય નેધરલૈંડના સમાજશાસ્ત્રી અને પૂર્વ રાજનેતા માર્સેલ વૉન ડૈમને જાય છે. 15 ફેબ્રુઆરી 1967એ પહેલીવાર તેનો પ્રયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. પહેલા જ પ્રયોગમાં તેમનો Exit Poll સાચો ઠર્યો હતો. જ્યારે ભારતમાં Exit Poll શરુ કરવાનો શ્રેય ઈન્ડીયન ઈન્સ્ટીટયુટ ઓફ પબ્લીક ઓપિનિયનના પ્રમુખ એરિક.ડી.કોસ્ટાને જાય છે. ચૂંટણીમાં આ ક્રિયા દ્વારા લોકોની નશ પારખનારા તેઓ પહેલા ભારતીય હતા.