આ હેઠળ બેન્કોએ લોન આપવા પર વિચાર કરવાની જરૂર છે. કારણ કે રિજર્વ બેન્કના ડેપ્યુટી ગર્વનર, એમ રે જૈન પણ એ વાત કહી ચુક્યા છે કે 'મુદ્દા' (Micro Units Development and Refinance Agency Bank) સ્કીમ હેઠળ આપેલી લોન પરત ન આપવાના કેસો વધી રહ્યા છે.
જૈને એ વાત કહી કે બેન્કે લોન પરત આપવાની ક્ષમતા પર તપાસ કરવી જોઇએ. આ પહેલા RBIના ગર્વનર, લોન પરત ન આપવાના કેસની સંખ્યા તરફ ધ્યાન અપાવી ચુક્યા છે.
ભૂતપુર્વ RBI ગર્વનર, રઘુરામ રાજને ચેતવણી આપી હતી કે, નાના અને મધ્યમ વેપારીઓને લોન આપવામાં બેન્કને મુશ્કેલી થતી હોય છે. તે હેઠળ સરકાર અને બેન્કિંગ ક્ષેત્રમાં વાચચીત પણ થઇ હતી, મુદ્રા યોજના, જે MSME ક્ષેત્રની કોઇ પણ વીમાના 10 લાખ સુધી આપે છે, તે હેઠળ છેલ્લા ચાર વર્ષમાં 10 લાખ કરોડની લોન 21 કરોડ લાભાર્થીઓને મળી છે.
આ કારણે, કરોડોની સંખ્યામાં નાના વેપારીઓને સારી તક મળી અને તે આગળ વધ્યા. પરંતુ, 2016-17માં પરત ન કરનારી લોનની રકમ 5067 કરોડ, 2017-18માં 7277 કરોડ અને 2018-19માં 16481 કરોડ રહી છે. જે આ વર્ષે વધવાની આશંકા છે. ચુકવણી ન થનારની સમસ્યાઓ જાહેર ક્ષેત્રની બેન્કમાં છે. જેમાં સ્ટેટ બેન્ક ઓફ ઇન્ડિયા આગળ છે, ત્યારબાદ પંજાબ નેશનલ બેન્ક, કેનેરા બેન્ક, સિંડીકેટ બેન્ક છે. બાકી લોનનો ગુણોતર, 2017-18માં 2.58 ટકા જે 2018-19માં વધીને 2.68 ટકાએ પહોંચ્યો છે.
મુદ્રા લોનની યાદી
નોટ બંધ થયા પછી, વેપારીઓને એક ઝટકો GSTથી લાગ્યો, જેને લઇને કરોડો વેપારીઓના કામ કાજ પર અસર થઇ અને બંધ થઇ ગયા. બાકી રહેલી લોનની સંખ્યા પણ વધતી ગઇ. કેટલાક વેપારીઓ જેઓએ શિક્ષુ યોજના હેઠળ 50000 સુધી લોન લીધી હતી, તે કુશળતાની કમીને કારણે બદલાતી બજારમાં ટકી શક્યા નહીં.
પ્રતિસ્પર્ધાની ટક્કર ન કરવાને કારણે મોટી માત્રામાં કપડા, બેકરી અને ટિફિન સેન્ટરમાં જોડાયેલા વેપારીઓએ ધંધા બંધ કરી નાખ્યા. ઉદ્યોગમાં વેપારીઓ નિયમિત રહ્યાં, પરંતુ ચીન, વિયતનામ અડધાથી ઓછી કિમતમાં ટકી રહેવામાં તે પણ નિષ્ફળ રહ્યા હતાં. નાના વેપારીઓ પણ નિષ્ફળ રહ્યા હતાં. ટાર્ગેટને મેળવવા કેટલીક બેન્ક નિયમોને નેવે મુકીને પણ લોન આપે છે. જેને લઇને લોન પરત આપવામાં મુશ્કેલી સર્જાઇ રહી છે.