અમદાવાદ: 26મી જાન્યુઆરી (Republic Day 2023) ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસે 1930માં આ દિવસે સંપૂર્ણ સ્વતંત્રતા જાહેર કરી હતી (26 January is celebrated as Republic Day) અને આ દિવસ ભારતના લોકોને તેમની સરકારને લોકશાહી રીતે પસંદ કરવાની તેમની શક્તિની યાદ અપાવે છે. આ રાષ્ટ્રીય તહેવાર દેશમાં ખૂબ જ ઉત્સાહ સાથે ઉજવવામાં આવે છે અને આ દિવસે રાષ્ટ્રીય રજા હોય છે.
2023ના મુખ્ય અતિથિ:ભારત સરકારે આ વર્ષે પ્રજાસત્તાક દિવસની ઉજવણીના પ્રસંગે ઇજિપ્તના રાષ્ટ્રપતિ અબ્દેલ ફતાહ અલ સીસીને મુખ્ય અતિથિ તરીકે આમંત્રિત કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. વિદેશ મંત્રાલયે આજે આ માહિતી આપી. વર્ષ 2022માં કોરોનાને કારણે કોઈ વિદેશી મહેમાન મુખ્ય તરીકે આવ્યા ન હતા.ઇજિપ્તના રાષ્ટ્રપતિ અબ્દેલ ફતાહ અલ સીસી પ્રજાસત્તાક દિવસ 2023ના મુખ્ય અતિથિ હશે. બે વર્ષ પછી પ્રજાસત્તાક દિવસના અવસરે વિદેશી મહેમાનો દેશના મુખ્ય મહેમાન બનશે.
1950માં પ્રથમ પ્રજાસત્તાક દિવસ ઉજવાયો: દેશમાં પ્રથમ ગણતંત્ર દિવસ 26મી જાન્યુઆરી 1950ના રોજ ઉજવવામાં આવ્યો અને આ દિવસથી ભારતનું બંધારણ અમલમાં આવ્યું. અગાઉ, બંધારણ સભાનું પ્રથમ સત્ર, જેણે ભારતના બંધારણનો મુસદ્દો તૈયાર કર્યો હતો, તે 9 ડિસેમ્બર 1946ના રોજ યોજાયો હતો. તેનું છેલ્લું સત્ર 26 નવેમ્બર, 1949 ના રોજ યોજાયું હતું, ત્યારબાદ બંધારણ અપનાવવામાં આવ્યું હતું. 15 ઓગસ્ટ 1947ના રોજ ભારતને આઝાદી મળી હતી.
રાષ્ટ્રપતિ ધ્વજ ફરકાવે છે: દેશમાં પ્રજાસત્તાક દિવસ ખૂબ જ ઉત્સાહ અને ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. દેશભરમાં અનેક કાર્યક્રમો છે. આ દિવસે સૌથી અદભૂત સમારોહ એ દિલ્હીમાં રાજપથ પર યોજાયેલી ભવ્ય પરેડ છે જે ઇન્ડિયા ગેટ સુધી જાય છે. દેશના રાષ્ટ્રપતિ રાજપથ પર ધ્વજ ફરકાવે છે. આ વર્ષે 16 લશ્કરી એકમો, 17 લશ્કરી બેન્ડ પરેડમાં ભાગ લેશે. આ સિવાય રાજ્યો, વિભાગો અને લશ્કરી દળોની ઝલક જોવા મળશે.
બંધારણ દિવસની ઉજવણી: ભારતને આઝાદી મળ્યા પછી બંધારણ સભાની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. બંધારણ સભાનું કામ 9 ડિસેમ્બર, 1946થી શરૂ થયું. વિશ્વના આ સૌથી મોટા લેખિત બંધારણને તૈયાર કરવામાં 2 વર્ષ, 11 મહિના, 18 દિવસનો સમય લાગ્યો હતો. 26 નવેમ્બર, 1949 ના રોજ, ભારતની બંધારણ સભાના પ્રમુખ ડૉ. રાજેન્દ્ર પ્રસાદને સોંપવામાં આવ્યો હતો, તેથી દર વર્ષે 26 નવેમ્બરને બંધારણ દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.
કેટલાક વધુ મહત્વના તથ્યો : 26 જાન્યુઆરી 1950ના રોજ, ભારત સરકારનો કાયદો (અધિનિયમ) (1935) (History and Significance of Republic Day) પસાર કરીને ભારતનું બંધારણ ઘડવામાં આવ્યું હતું. 26 જાન્યુઆરી 1950ના રોજ સવારે 10.18 વાગ્યે ભારત પ્રજાસત્તાક બન્યું. આના છ મિનિટ પછી, 10.24 વાગ્યે, ડૉ. રાજેન્દ્ર પ્રસાદે ભારતના પ્રથમ રાષ્ટ્રપતિ તરીકે શપથ લીધા હતા. આ દિવસે રાષ્ટ્રપતિ તરીકે પ્રથમ વખત ડૉ. રાજેન્દ્ર પ્રસાદ બગ્ગીમાં બેસીને રાષ્ટ્રપતિ ભવનથી નીકળ્યા. આ દિવસે તેમણે પ્રથમ વખત ભારતીય સશસ્ત્ર દળોને સલામી આપી હતી. તેમને પ્રથમ વખત ગાર્ડ ઓફ ઓનર આપવામાં આવ્યું હતું.
