હૈદરાબાદ:વિશ્વ પુસ્તક દિવસને વિશ્વ પુસ્તક અને કોપીરાઈટ દિવસ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. વિશ્વના મહાન લેખક વિલિયમ શેક્સપિયરનું 23 એપ્રિલ 1616ના રોજ અવસાન થયું હતું. સાહિત્યની દુનિયામાં શેક્સપિયરની પ્રતિષ્ઠા જોઈને યુનેસ્કોએ 1995થી અને ભારત સરકારે 2001થી આ દિવસને વિશ્વ પુસ્તક દિવસ તરીકે ઉજવવાની જાહેરાત કરી છે.
કોના દ્વારા પુસ્તક દિવસનું આયોજન કરવામાં આવે છે: પુસ્તક દિવસ દર વર્ષે 23 એપ્રિલે ઉજવવામાં આવે છે. વાંચન, પ્રકાશન અને કોપીરાઈટને પ્રોત્સાહન આપવા માટે દર વર્ષે 23 એપ્રિલની નિશ્ચિત તારીખે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર શૈક્ષણિક, વૈજ્ઞાનિક અને સાંસ્કૃતિક સંસ્થા દ્વારા વિશ્વ પુસ્તક દિવસનું આયોજન કરવામાં આવે છે.
શા માટે આ તારીખ પસંદ કરવામાં આવી હતી: 23 એપ્રિલ વિશ્વ સાહિત્ય માટે એક મહત્વપૂર્ણ તારીખ છે કારણ કે તે ઘણા મહાન વ્યક્તિત્વોની પુણ્યતિથિ હતી. પુસ્તકો અને લેખકોને યાદ રાખવાના હેતુથી આ તારીખ જાહેર કરવામાં આવી હતી. વાચકો તે તમામ મહાન વ્યક્તિત્વોને યાદ કરે છે, જેમણે તેમના જીવનકાળ દરમિયાન વિશ્વને ઘણી મોટી રચનાઓ આપી હતી. તેથી જ 23મી એપ્રિલે વિશ્વ પુસ્તક દિવસ ઉજવવાનું નક્કી કરવામાં આવ્યું છે.
પુસ્તકો અને શેક્સપિયરનું કનેક્શન: જાણકારી માટે જણાવી દઈએ કે, શેક્સપિયરનું મૃત્યુ 23 એપ્રિલ 1616ના રોજ થયું હતું. શેક્સપિયર એવા મહાન લેખક હતા, જેમની કૃતિઓ વિશ્વની મોટાભાગની ભાષાઓમાં અનુવાદિત થઈ છે. શેક્સપિયરે તેમના જીવનકાળમાં લગભગ 35 નાટકો અને 200 થી વધુ કવિતાઓ લખી હતી.
વિશ્વ પુસ્તક અને કોપીરાઈટ દિવસની ઉજવણીનો હેતુ: કહેવાય છે કે, પુસ્તક એ માણસનો શ્રેષ્ઠ મિત્ર છે. તે કોઈ પણ સંજોગોમાં મનુષ્યનો સંગ છોડતો નથી. વિશ્વ પુસ્તક દિવસ પર, આપણે તે મહાન લોકોને યાદ કરીએ છીએ, જેમણે તેમના લેખન દ્વારા વિશ્વને એક નવો રસ્તો બતાવ્યો. વાચકો તેમની રસપ્રદ વાર્તાઓ અને કાર્યો વાંચીને એક નવા સાહસનો અનુભવ કરે છે. વાચકોને પ્રોત્સાહિત કરવા જોઈએ, આ હેતુ માટે દર વર્ષે 23 એપ્રિલે વિશ્વ પુસ્તક દિવસનું આયોજન કરવામાં આવે છે.
કોપીરાઈટ શું છે?:કૉપિરાઇટ એ એક કાનૂની ખ્યાલ છે જે મૂળ કૃતિના લેખક અથવા સર્જકને તે મૂળ કાર્ય સાથે અમુક વસ્તુઓ કરવાનો વિશિષ્ટ અધિકાર આપે છે. કૉપિરાઇટ ધારકને તે પસંદ કરવાનો અધિકાર છે કે કોઈ અન્ય વ્યક્તિ તેના અથવા તેણીના કાર્યનો ઉપયોગ, અનુકૂલન અથવા પુનઃવેચાણ કરી શકે કે નહીં. અને તે કાર્ય માટે શ્રેય મેળવવાનો અધિકાર ધરાવે છે.
વિશ્વ પુસ્તક અને કોપીરાઈટ દિવસ કેવી રીતે ઉજવવામાં આવે છે?:વિશ્વ પુસ્તક દિવસ બાળકોમાં વાંચનની આદત કેળવવામાં અને અન્ય વર્ગના લોકોને નજીક લાવવા ઉપરાંત તેમનામાં લેખકો અને અન્ય મહત્વની બાબતો વિશે જાણવાની જિજ્ઞાસા પેદા કરવામાં મોટી ભૂમિકા ભજવે છે.આ કાર્યક્રમનું આયોજન વિવિધ સંસ્થાઓ દ્વારા કરવામાં આવે છે. આ લોકો. તેમાં લેખકો, શિક્ષકો, પ્રકાશકો, ગ્રંથપાલો, સરકારી અને ખાનગી શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ, મીડિયા જગતના લોકોનો સમાવેશ થાય છે.વિશ્વ પુસ્તક દિવસ નિમિત્તે, યુનેસ્કો નેશનલ કાઉન્સિલ, યુનેસ્કો ક્લબ્સ, કેન્દ્રીય સંસ્થાઓ, પુસ્તકાલયો, શાળાઓ અને અન્ય શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ, આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે આયોજન કરે છે. તમને જણાવી દઈએ કે યુનેસ્કોએ બાળકોમાં વાંચનની આદતને પ્રોત્સાહન આપવા, કોપીરાઈટનો ઉપયોગ કરીને બૌદ્ધિક સંપદાને પ્રકાશિત કરવા અને તેનું રક્ષણ કરવા માટે આ પહેલ કરી હતી.