বিশ্ব মানসিক স্বাস্থ্য দিৱস প্ৰতি বছৰে ১০ অক্টোবৰত সমগ্ৰ বিশ্বৰ মানুহক সুস্থ মানসিক স্বাস্থ্যৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ প্ৰতি সজাগ কৰাৰ উদ্দেশ্যে উদযাপন কৰা হয় (World Mental Health Day 2022)।
মানসিক স্বাস্থ্য সম্পৰ্কে সাধাৰণ জনতাৰ মাজত সজাগতা সৃষ্টি কৰাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ: বিশ্ব মানসিক স্বাস্থ্য দিৱস
এটা সময় আছিল যেতিয়া মানুহে আনৰ লগত নিজৰ মানসিক সমস্যাৰ কথা ক’বলৈ কুণ্ঠাবোধ কৰিছিল, মানসিক সমস্যাৰ কথা কি ক’ব, যাতে মানুহে তেওঁলোকক মানসিক ৰোগী বুলি নাভাবে । কিন্তু বৰ্তমান সময়ত বিশেষকৈ কৰ’নাৰ প্ৰাদুৰ্ভাৱৰ পিছত মানসিক স্বাস্থ্য বজাই ৰখাৰ প্ৰয়োজনীয়তাক লৈ বিশ্বজুৰি জনসাধাৰণৰ মাজত সজাগতা বৃদ্ধি পাবলৈ আৰম্ভ কৰিছে । কিন্তু একে সময়তে যোৱা কেইবছৰমানৰ পৰা সকলো বয়সৰ লোকৰ মানসিক বিকাৰ বা ৰোগৰ দৰে মানসিক সমস্যাৰ সংখ্যাও যথেষ্ট বৃদ্ধি পাইছে । যিটো বিশ্বৰ বিভিন্ন গৱেষণা আৰু মনোৰোগ বিশেষজ্ঞৰ পৰিসংখ্যা আৰু ফলাফলে নিশ্চিত কৰিছে । এনে অৱস্থাত ১০ অক্টোবৰত সমগ্ৰ বিশ্বতে উদযাপন কৰা "বিশ্ব মানসিক স্বাস্থ্য দিৱস"ৰ (World Mental Health Day) গুৰুত্ব আৰু অধিক বৃদ্ধি পাইছে ।
ইতিহাস
উল্লেখযোগ্য যে, বিশ্ব পৰ্যায়ত মানসিক ৰোগ বা বিকাৰৰ দৰে মানসিক স্বাস্থ্যৰ সৈতে জড়িত মূল কাৰকসমূহ, ইয়াৰ কাৰণ আৰু প্ৰতিৰোধৰ উপায়সমূহৰ বিষয়ে জনসাধাৰণৰ মাজত সজাগতা বিয়পোৱাৰ উদ্দেশ্যে প্ৰতি বছৰে বিশ্ব মানসিক স্বাস্থ্য সংঘই (World Mental Health Association, WFMH) এই দিৱসৰ আয়োজন কৰে । এইবাৰ বিশ্ব মানসিক স্বাস্থ্য সংস্থাই “এখন অসমান পৃথিৱীত মানসিক স্বাস্থ্য” অৰ্থাৎ “এখন অসমান পৃথিৱীত মানসিক স্বাস্থ্য” শীৰ্ষক বিষয়বস্তুত ইয়াক উদযাপন কৰাৰ কথা ঘোষণা কৰিছে ।
বিশ্ব মানসিক স্বাস্থ্য দিৱস প্ৰথমবাৰৰ বাবে বিশ্ব মানসিক স্বাস্থ্য সংস্থাই ১৯৯২ চনত ঘোষণা কৰিছিল । ইয়াৰ পিছতে প্ৰতি বছৰে নতুন বিষয়বস্তুৰে বিশ্ব মানসিক স্বাস্থ্য দিৱস উদযাপন কৰাৰ পৰম্পৰা ৰাষ্ট্ৰসংঘই আৰম্ভ কৰিলে ।
প্ৰত্যাহ্বান আৰু পৰিসংখ্যা
উত্তৰাখণ্ডৰ এগৰাকী মনোৰোগ বিশেষজ্ঞ ডাঃ বীণা কৃষ্ণণে কৈছে যে, যদিও মানুহৰ মাজত মানসিক সমস্যাৰ বিষয়ে সজাগতা পূৰ্বতকৈ বৃদ্ধি পাইছে, কিন্তু বিগত কেইবছৰমানৰ পৰা বিভিন্ন কাৰণত মানুহৰ মাজত বৃহৎ সংখ্যক মানসিক সমস্যাৰ ঘটনা বৃদ্ধি পাইছে । এটা চিন্তাৰ বিষয় যে, এতিয়াও অধিকাংশ লোকে কোনো ধৰণৰ মানসিক সমস্যাৰ সন্মুখীন হৈছে বুলি বুজি পাই চিকিৎসকৰ ওচৰলৈ গৈ চিকিৎসা ল’বলৈ কুণ্ঠাবোধ কৰে । একে সময়তে এনে লোকৰ সংখ্যাও কম নহয়, যিসকলে সমস্যাৰ লক্ষণ দেখুৱাই থকাৰ পাছতো তেওঁলোকৰ মানসিক সমস্যা আছে বুলি মানি ল’ব পৰা নাই ।
তেওঁ বুজাইছে যে, বৰ্তমান সময়ত শিক্ষা, চাকৰি, অস্থিৰ ভৱিষ্যত, সম্পৰ্ক বা কৰ্মক্ষেত্ৰৰ মানসিক চাপ, যিকোনো দুৰ্ঘটনা বা শোষণৰ প্ৰভাৱ আৰু দুৰ্বল জীৱনশৈলীকে ধৰি বহুতো কাৰকে সকলো বয়সৰ মহিলা আৰু পুৰুষৰ মানসিক সমস্যাৰ সৃষ্টি কৰে । একে সময়তে আটাইতকৈ চিন্তনীয় কথাটো হ’ল যে মানসিক সমস্যাৰ সন্মুখীন হোৱা অধিকাংশ লোকেই হৈছে শিশু আৰু যুৱ প্ৰাপ্তবয়স্ক ।
তাৎপৰ্যপূৰ্ণভাৱে বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাৰ পৰিসংখ্যাই এইটোও নিশ্চিত কৰে যে, বিশ্বজুৰি মানসিক সমস্যাত ভুগি থকা মুঠ জনসংখ্যাৰ প্ৰায় ১৬% লোকৰ বয়স ১০ৰ পৰা ১৯ বছৰৰ ভিতৰত । সংস্থাটোৱে প্ৰকাশ কৰা বিভিন্ন প্ৰতিবেদনতো উল্লেখ কৰা হৈছে যে পৃথিৱীৰ প্ৰতি চাৰিজন ব্যক্তিৰ ভিতৰত এজনে জীৱনৰ কোনোবা এটা সময়ত কিছুমান মানসিক বিকাৰ বা স্নায়ুজনিত বিকাৰৰ সন্মুখীন হয় । একে সময়তে বিশ্বজুৰি প্ৰায় ৪৫ কোটি লোক মানসিক স্বাস্থ্যজনিত সমস্যা আৰু বিকাৰত ভুগি আছে ।