মহিলাসকলে সন্তান জন্মৰ পিছত আৰু প্ৰসৱোত্তৰ সময়ত নানা ধৰণৰ শাৰিৰীক আৰু মানসিক সমস্যা আৰু ভাগৰৰ সন্মুখীন হ'বলগীয়া হয় । এনে পৰিস্থিতিত এই সমস্যাবোৰৰ প্ৰভাৱ হ্ৰাস কৰিবলৈ নতুন মাতৃৰ বিশেষভাৱে যত্ন লোৱাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ (Mother care after delivery) ।
বিশেষজ্ঞসকলে কয় যদি প্ৰসৱৰ পিছত মাতৃৰ শৰীৰ সঠিকভাৱে আৰোগ্য নহয়, তেন্তে ভৱিষ্যতে আন বহুতো সমস্যাৰ আশংকা বৃদ্ধি হয় । দৰাচলতে, গৰ্ভধাৰণৰ পৰা সন্তানৰ জন্মলৈকে আৰু তাৰ পিছত প্ৰসৱোত্তৰ সময়ত, মহিলাৰ শৰীৰত বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ মানসিক আৰু শাৰিৰীক পৰিৱৰ্তন হয়, যি তেওঁলোকৰ সামগ্ৰিক স্বাস্থ্যৰ ওপৰত প্ৰভাৱ পেলায় ।
উত্তৰাখণ্ডৰ এগৰাকী জ্যেষ্ঠ স্ত্ৰীৰোগ বিশেষজ্ঞ ডাঃ বিজয় লক্ষ্মীয়ে উল্লেখ কৰিছে যে সন্তান জন্মৰ পিছৰ সময়খিনি যিকোনো মহিলাৰ বাবে অতি জটিল । প্ৰসৱোত্তৰ সময়ত, মহিলা এগৰাকীৰ শৰীৰত বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ শাৰিৰীক আৰু আৱেগিক পৰিৱৰ্তন হয়, যি তেওঁৰ স্বাস্থ্যৰ ওপৰত প্ৰত্যক্ষ আৰু কেতিয়াবা পৰোক্ষভাৱে প্ৰভাৱ পেলায় । সেয়েহে, এই সময়ছোৱাত, কেৱল শাৰিৰীকভাৱেই নহয়, মহিলাগৰাকীৰ মানসিক আৰু আৱেগিক স্বাস্থ্যৰ প্ৰতিও বিশেষ ধৰণে গুৰুত্ব প্ৰদান কৰা উচিত (Postnatal care of mother and newborn) ।
ড. বিজয় লক্ষ্মীয়ে ব্যাখ্যা কৰে যে প্ৰসৱ চিজাৰিন হওঁক বা স্বাভাৱিক হওঁক, এগৰাকী মহিলাই তাৰ পিছত বিশ্ৰাম লোৱাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ । অৱশ্যে, দুয়োটা পৰিস্থিতিত ল'ব লগা সাৱধানতা পৃথক হ'ব পাৰে । কিন্তু দুয়োটা পৰিস্থিতিতে তেওঁলোকৰ আহাৰ আৰু আৰামৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়াটো প্ৰয়োজনীয় । তেওঁ বৰ্ণনা কৰে যে স্বাভাৱিক প্ৰসৱ প্ৰক্ৰিয়াটো মহিলা এগৰাকীৰ বাবে যথেষ্ট বেদনাদায়ক । যদি যোনিত চিলাই থাকে, তেনেহ'লে সেইবোৰৰ বিষ, গৰ্ভধাৰণৰ সময়ৰ পৰা কেঁচুৱাৰ জন্মৰ পিছত শৰীৰত হৰমনৰ পৰিৱৰ্তন, বিশ্ৰাম, টোপনিৰ অভাৱ আৰু ভাগৰ এই সকলোবোৰে মহিলাসকলৰ বাবে দীৰ্ঘদিনীয়া সমস্যাৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে ।
আনহাতে, চিজাৰিন প্ৰসৱৰ পিছত মহিলাসকলে নানা ধৰণৰ সমস্যাৰ সন্মুখীন হ'ব লগা হয়, যেনে অস্ত্ৰোপচাৰৰ ফলত হোৱা বিষ, দুৰ্বলতা, বিশেষকৈ উঠা আৰু খোজ কঢ়াত সমস্যা ইত্যাদি । দুয়োটা পৰ্যায়তে, শাৰিৰীক সমস্যাৰ উপৰিও, শিশুটোক খুৱাই দিয়া, পৰিষ্কাৰ কৰা, যত্ন লোৱা আৰু শুৱাই দিয়া আদিৰ দৰে দায়িত্বই নতুন মাতৃ সকলক সম্পূৰ্ণৰূপে ভাগৰুৱা কৰি তোলে, যি তেওঁৰ শাৰিৰীক আৰু মানসিক স্বাস্থ্যক প্ৰভাৱিত কৰে ।
তেওঁ বৰ্ণনা কৰে যে এই পৰিস্থিতিত নতুন মাতৃসকলক সান্ত্বনা দিবলৈ কেইটামান কথা মানি চলা উচিত-
- শিশুটিৰ সকলো দায়িত্ব নতুন মাতৃৰ ওপৰত দিয়াৰ পৰিৱৰ্তে, পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা আৰু যত্নৰ সৈতে সম্পৰ্কিত কিছুমান দায়িত্ব পৰিয়ালৰ আন সদস্য ৰ মাজত ভগাই লোৱা উচিত ৷
- সন্তানৰ জন্মৰ পিছত মাতৃৰ ৰুটিন শিশুটোৰ ৰুটিনৰ ওপৰত যথেষ্ট নিৰ্ভৰশীল হৈ পৰে । বহুসময়ত মাতৃয়ে অনুভৱ কৰে যে শিশুটি শোৱাৰ পিছত তেওঁ বাকী থকা কামখিনি সম্পূৰ্ণ কৰিব, কিন্তু এনে কৰা বা ভবাটো উচিত নহয় । শিশুটিয়ে শোৱা সময়ত মাতৃয়েও টোপনি পূৰ কৰি লোৱা উচিত ৷
- মুকলি পৰিৱেশত মাতৃগৰাকীয়ে দিনত এবাৰকৈ সতেজ বতাহ আৰু সূৰ্যৰ পোহৰ লোৱা উচিত । ই কেৱল শৰীৰক লাভান্বিত নকৰে, লগতে মনটোকো শান্ত আৰু সুখী কৰে ।
- সম্ভৱ হ’লে শিশুটিৰ বাবে পৃথককৈ এখন বিচনা ৰাখক ৷ ই মাতৃসকলক আৰামেৰে শোৱাত সহায় কৰিব ।
কেৱল গৰ্ভধাৰণৰ সময়তে নহয়, প্ৰসৱৰ পিছৰ সমগ্ৰ সময়ছোৱাত মাতৃৰ আহাৰৰ যথেষ্ট যত্ন ল'ব লাগে । বিশেষকৈ প্ৰসৱৰ পিছত, মহিলাগৰাকীক প্ৰয়োজনীয় পৰিমাণত এক সন্তুলিত আৰু স্বাস্থ্যকৰ আহাৰ প্ৰদান কৰাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ ৷ খাদ্যশস্য, মাহজাতীয় শস্য, ফল আৰু পাচলি, বাদাম, বীজ আৰু দুগ্ধজাত সামগ্ৰীৰ গ্ৰহণ কৰাটো অতিকে জৰুৰী । এই খাদ্যবোৰে তেওঁলোকৰ শৰীৰৰ বাবে সকলো প্ৰয়োজনীয় খনিজ, ভিটামিন, প্ৰ'টিন, কাৰ্ব’হাইড্ৰেট আৰু আঁহ আদি প্ৰদান কৰিব । এই পুষ্টিয়ে কেৱল তেওঁলোকক নহয় শিশুটিৰ শৰীৰকো লাভান্বিত কৰে । সমান্তৰালকৈ তেওঁলোকৰ শৰীৰ পুনৰ আগৰ অৱস্থালৈ অহাত সহায় কৰে । লগতে মহিলাগৰাকীৰ দেহত পানীৰ অভাৱ নোহোৱাৰ প্ৰতি বিশেষ গুৰুত্ব দিয়া উচিত ৷
প্ৰসৱৰ পিছত সচৰাচৰ হোৱা সমস্যা আৰু সেইবোৰ প্ৰতিৰোধ কৰাৰ ব্যৱস্থা
- ডাঃ বিজয়লক্ষ্মীয়ে ব্যাখ্যা কৰে যে সাধাৰণ প্ৰসৱৰ সময়ত, বহুসময়ত মহিলা এগৰাকীৰ যোনিত চিলাই লগোৱা হয় । এনে পৰিস্থিতিত কিছু সময়ৰ বাবে বিষ আৰু অস্বস্তি উক্ত স্থানত থাকিব পাৰে । ইয়াৰ বাবে, চিকিৎসকে সাধাৰণতে পেইনকিলাৰ ক্ৰীম ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ বা আঘাতত স্প্ৰে কৰিবলৈ, আঘাতটো বৰফেৰে শীতল কৰিবলৈ, বা সুবিধা অনুসৰি গৰম বা ঠাণ্ডা পানীৰ টাবত বহিবলৈ পৰামৰ্শ দিয়ে । ই তেওঁলোকক বিষৰ পৰা সকাহ দিয়াত সহায় কৰে ।
- প্ৰসৱৰ পিছত বহুবাৰ, মহিলাসকলৰ ক্ষেত্ৰত কোষ্ঠকাঠিন্যৰ সমস্যাই দেখা দিয়ে । এনে পৰিস্থিতিত, তেওঁলোকক আঁহ সমৃদ্ধ আহাৰ খাবলৈ পৰামৰ্শ দিয়া হয় । যদি সমস্যাটো বেছি হয়, তেনেহ'লে তেওঁলোকক ৰেচক সেৱন কৰিবলৈও পৰামৰ্শ দিয়া হয় ।
- চিজাৰিনৰ পিছত মহিলাসকলে আৰোগ্য হ'বলৈ অধিক সময় লয় । এনে পৰিস্থিতিত, অস্ত্ৰোপচাৰৰ সময়ত চিলাইৰ বিষৰ উপৰিও, সেইবোৰত আন সমস্যা হোৱাৰ আশংকা অধিক থাকে । সেয়েহে, চিকিৎসকে মহিলাসকলক সেইবোৰ শুকুৱাবলৈ আৰু বিষ হ্ৰাস কৰিবলৈ আৰু চিলাই বোৰ শুকুৱাবলৈ পেইনকিলাৰ দিয়ে । এই পৰ্যায়ত, মহিলাসকলক অধিক বিশ্ৰাম ল'বলৈ পৰামৰ্শ দিয়া হয় ।
- দুয়ো প্ৰকাৰৰ প্ৰসৱৰ ক্ষেত্ৰত, বহুসময়ত মহিলাসকলে শিশুটিক স্তনপান কৰোৱাৰ সময়ত কিছু সমস্যাৰ সন্মুখীন হয় । উদাহৰণ স্বৰূপে, যদি শিশুটিৱে সামান্য পৰিমাণৰ গাখীৰ খায় আৰু মাকৰ স্তনত গাখীৰ জমা হ'বলৈ আৰম্ভ কৰে, তেনেহ'লে স্তন ফুলিব পাৰে বা কঠিন হৈ পৰিব পাৰে । এই অৱস্থাটো কেতিয়াবা যথেষ্ট বেদনাদায়ক হ'ব পাৰে । এনে পৰিস্থিতিত, সেইবোৰত সংগ্ৰহ কৰা গাখীৰ স্তন পাম্পৰ সহায়ত বা স্তন হেঁচি উলিয়াই নিব লাগে ।
ডাঃ বিজয়লক্ষ্মীয়ে বৰ্ণনা কৰে যে সন্তানৰ জন্মৰ পিছত, শৰীৰত হৰমনৰ পৰিৱৰ্তনৰ বাবে, বিশ্ৰামৰ অভাৱৰ বাবে, ভাগৰৰ বাবে আৰু চাপকে ধৰি বহুতো আৱেগিক আৰু ব্যৱহাৰিক সমস্যা মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত বিকশিত হ'বলৈ আৰম্ভ কৰে যেনে খং, দুখ, কান্দোনৰ অনুভূতি, হতাশা ইত্যাদি । এই পৰ্যায়টোক বেবী ব্লুজ বুলিও কোৱা হয় । এনে পৰিস্থিতিত, যদি সম্ভৱ হয়, ঘৰৰ জ্যেষ্ঠসকলে, নতুন মাতৃক উৎসাহিত কৰিব পাৰে আৰু তেওঁলোকক ভাল পৰামৰ্শ দিব পাৰে । একে সময়তে, প্ৰয়োজন হ'লে চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱাটোও লাভজনক হ'ব পাৰে ।
ডাঃ বিজয়লক্ষ্মীয়ে ব্যাখ্যা কৰে যে শিশুটিৰ সৈতে নতুন মাতৃৰ স্বাস্থ্যও নিয়মীয়া ব্যৱধানত পৰীক্ষা কৰাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ ।
লগতে পঢ়ক:Sound sleep tips:ৰাতি ভাল টোপনি অহাৰ কেইটামান উপায়
