আমলখি স্বাস্থ্যৰ বাবে অন্যতম উপকাৰী ফল হিচাপে বিবেচিত হৈছে । সতেজ গুজবেৰী অৰ্থাৎ আমলখি মানুহে খাদ্যত বহু ৰূপত ব্যৱহাৰ কৰে যেনে শাক-পাচলি, আচাৰ, মুৰাব্বা, চাটনি আৰু চকলেট । যদিও বজাৰত আমলখি গুড়ি, ৰস আদি বহু ৰূপতো পোৱা যায়, কিন্তু প্ৰতিদিনে পুৱা এটা সতেজ আমলখি মূল ৰূপত খালে বা সতেজ আমলখিৰ ৰস সেৱন কৰিলে স্বাস্থ্যৰ বাবে বহু উপকাৰী বুলি বিশ্বাস কৰা হয় । স্বাস্থ্যৰ বাবে ইয়াৰ উপকাৰিতাৰ বাবে ইয়াক আয়ুৰ্বেদত অমৃত বুলিও কোৱা হয়(Amla for health) ।
প্ৰতিদিনে খাওক এটা সতেজ আমলখি, সুস্বাস্থ্যৰ লগতে বৰ্তি থাকিব সৌন্দৰ্যতা
শীতকালৰ আগমনৰ লগে লগে বজাৰত সতেজ সেউজীয়া আমলখি ওলাবলৈ আৰম্ভ কৰে । যদিও আমলখিক শীতকালৰ ফল বুলি কোৱা হয়, কিন্তু বজাৰত প্ৰতিটো ঋতুতে ই শুকান, প্ৰক্ৰিয়াকৃত, গুড়ি বা ৰসৰ ৰূপত উপলব্ধ ।
কিন্তু বিশেষজ্ঞসকলৰ মতে সকলো বিকল্পতকৈ সতেজ আমলখি খোৱাটো ভাল । আয়ুৰ্বেদ আৰু প্ৰাকৃতিক চিকিৎসাত বিশ্বাস কৰা হয় যে পুৱা খালী পেটত এটা আমলখি খালে কৰিলে বহু ৰোগৰ পৰা পৰিত্ৰাণ পাব পাৰি । ই কেৱল ছাল আৰু চুলিক সুস্থ আৰু সুন্দৰ কৰি ৰখাৰ লগতে ই আমাৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতাও বৃদ্ধি কৰে ৷
আমলখি আয়ুৰ্বেদিকত ঔষধৰ দৰে
আমলখি এক আচৰিত খাদ্য বুলি গণ্য কৰা হয়, যাৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে বহুতো উপকাৰী গুণ আছে । আনকি ইয়াক আয়ুৰ্বেদত অমৃত বা সঞ্জীৱনীৰো উপমা দিয়া হৈছে । বৈদিক যুগৰ পৰা ঔষধ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰি অহা আয়ুৰ্বেদত আমলখিক অমৰুৎফল বা ধাত্ৰী ফল বুলি কোৱা হয়(Amlas are like medicines in Ayurveda) । দৰাচলতে আয়ুৰ্বেদত কস্তৌষাধি (গছ-গছনিৰ পৰা তৈয়াৰী ঔষধ), ৰসৌষধী (ধাতু আৰু খনিজ পদাৰ্থৰ পৰা তৈয়াৰী ঔষধ) আৰু বহুতো মিশ্ৰিত ৰাসায়নিক পদাৰ্থ আৰু ৰাসায়নিক পদাৰ্থত আমলখি বিভিন্ন ৰূপত ব্যৱহাৰ কৰা হয় ।
ভূপালৰ আয়ুৰ্বেদিক চিকিৎসক ডাঃ ৰাজেশ শৰ্মাই কৈছে যে চৰক সংহিতাত আমলখিক বহুপযোগী ঔষধ হিচাপে গণ্য কৰা হৈছে, যিয়ে শৰীৰৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰিব পাৰে, বিপাকীয় ক্ৰিয়া উন্নত কৰিব পাৰে, চকু সুস্থ কৰি ৰাখিব পাৰে, ডায়েৰিয়া আৰু অন্যান্য পাচনতন্ত্ৰৰ সমস্যা, হাড়ক শক্তিশালী কৰাত সহায় কৰে লগতে ৰক্তহীনতা দূৰ কৰে, তেজ, জণ্ডিচ পৰিষ্কাৰ কৰে আৰু শৰীৰক ডায়েবেটিছ, উচ্চ ৰক্তচাপ আৰু হৃদৰোগৰ পৰা ৰক্ষা কৰাত সহায় কৰে ।
দিনে এটাকৈ আমলখি খাওক সুস্বাস্থ্যৰ প্ৰমাণ হাততে পাওক আনহাতে, সুশ্ৰুত সংহিতাত আমলখিক প্ৰতিটো প্ৰতিকাৰৰ তলৰ অংশ হিচাপে বৰ্ণনা কৰা হৈছে । যিয়ে শৰীৰৰ ঘাম আৰু মলৰ যোগেদি শৰীৰত থকা ক্ষতিকাৰক পদাৰ্থ আঁতৰোৱাত সহায় কৰে । তেওঁ বুজাইছে যে, আমলখিয়ে শৰীৰৰ তিনিওটা দোষ বাট, পিত্ত আৰু কফ ভাৰসাম্য আৰু নিয়ন্ত্ৰণত সহায় কৰে ।
আমলখিৰ গুণ আৰু উপকাৰ
ডাঃ ৰাজেশে কয় যে, পুৱা খালী পেটত এটাৰ পৰা দুটা আমলখি খোৱাটো অতি উপকাৰী । কিন্তু দিনটোত দুটাতকৈ অধিক সতেজ আমলখি খোৱাৰ পৰা বিৰত থাকিব লাগে, নহ’লে স্বাস্থ্যৰ ওপৰত বিৰূপ প্ৰভাৱ পৰিব পাৰে(Properties and benefits of Amla) । ইয়াৰ বাহিৰেও যদি আপুনি সতেজ আমলখি গ্ৰহণ কৰি আছে, তেন্তে দিনটো পানী খাই থকাটো প্ৰয়োজনীয় ।
মন কৰিবলগীয়া যে, আমলখিত ভিটামিন C বা এস্কৰবিক এচিড প্ৰচুৰ পৰিমাণে পোৱা যায় । ইয়াৰ উপৰিও ইয়াত পটাছিয়াম, কেলচিয়াম, মেগনেছিয়াম, আইৰণ, কাৰ্বহাইড্ৰেট, ফাইবাৰ, কেৰটিন, ভিটামিন A-B কমপ্লেক্স, ডায়েউৰেটিক এচিড আৰু এন্টিঅক্সিডেন্টকে ধৰি আন বহুতো পুষ্টিকৰ উপাদান আৰু উপকাৰী উপাদান পোৱা যায় ।
তেওঁ কয় যে, আমলখিৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে বহুতো উপকাৰী গুণ আছে । কিন্তু আমলখিৰ সুফল পোৱাৰ সৰ্বোত্তম উপায় হ'ল কেঁচাকৈ খোৱা । সতেজ আমলখিৰ ৰস সেৱনে স্বাস্থ্য আৰু সৌন্দৰ্যতা বজাই ৰাখে । কেঁচা আমলখি খোৱাৰ কিছুমান বিশেষ উপকাৰিতা তলত দিয়া ধৰণৰ-
- নিয়মিতভাৱে কেঁচা আমলখি বা ইয়াৰ ৰস খালে কেৱল মুখৰ স্বাস্থ্য বজাই ৰখাই নহয় । দাঁতো সুস্থ হৈ থাকে আৰু মুখৰ দুৰ্গন্ধৰ সমস্যাও হ্ৰাস পায় ।
- আমলখি এবিধ ৰসযুক্ত ফল য'ত আঁহ অৰ্থাৎ ফাইবাৰ ভৰপূৰ পৰিমাণে পোৱা যায়, গতিকে ই পাচনতন্ত্ৰ সুস্থ কৰি ৰখাতো সহায় কৰে । এটা সুস্থ পাচন তন্ত্ৰই এক শক্তিশালী বিপাকীয় ক্ৰিয়া গঢ়ি তোলে । যাৰ বাবে শৰীৰে বহু ধৰণৰ ৰোগৰ পৰা আঁতৰি থকাই নহয়, ওজনো নিয়ন্ত্ৰণত ৰাখে ।
- আমলখিৰ ৰস সেৱনে খোৱা খাদ্যৰ পৰা পুষ্টিকৰ উপাদান ভালদৰে শোষণ কৰাত সহায় কৰে ।
- ইয়াৰ নিয়মীয়া সেৱনে কলেষ্টেৰল আৰু হৃদৰোগৰ পৰা সকাহ দিয়ে ।
- শৰীৰত উপস্থিত থকা ক্ষতিকাৰক পদাৰ্থবোৰ ফ্লাছ আউট কৰাতো আমলখিয়ে সহায় কৰে ।
- আমলখিত কেলচিয়াম প্ৰচুৰ পৰিমাণে পোৱা যায় । ইয়াৰ সেৱনে হাড় মজবুত কৰে । আনকি ইয়াৰ গ্ৰহণ কৰিলে অষ্টিঅ’পৰ’ছিছ, বাতবিষ আৰু গাঁঠিৰ বিষৰ দৰে সমস্যাৰ পৰা সকাহ দিয়ে ।
- আমলখিত ভিটামিন C প্ৰচুৰ পৰিমাণে পোৱা যায়, গতিকে ই ছাল আৰু চুলিক সুস্থ, শক্তিশালী আৰু সুন্দৰ কৰি ৰখাতো সহায় কৰে । ইয়াৰ উপৰিও ই ছালৰ ক্ষতিগ্ৰস্ত কোষবোৰ মেৰামতি কৰাত সহায় কৰে । যিহেতু আমলখিয়ে তেজ পৰিস্কাৰ কৰাৰ কামো কৰে, সেয়েহে ই ব্ৰণৰ সমস্যাৰ পৰা সকাহ দিব পাৰে যাৰ ছালখন জিলিকি উঠে ৷
অত্যধিক পৰিমাণে আমলখি গ্ৰহণ কৰাটোও ক্ষতিকাৰক হ’ব পাৰে
ডাঃ ৰাজেশে কয় যে, আমলখি সদায় নিয়ন্ত্ৰিত পৰিমাণত সেৱন কৰিব লাগে । আমলখি অতিমাত্ৰা সেৱন কৰিলে কোষ্ঠকাঠিন্য বা আন পাচনতন্ত্ৰৰ সমস্যা, উচ্চ ৰক্তচাপ, যকৃতৰ সমস্যা, তেজত শৰ্কৰা কম হোৱা আৰু প্ৰস্ৰাৱ জ্বলোৱা আদি সমস্যাৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে ।
ইয়াৰ বাহিৰেও যিসকল লোকৰ যিকোনো ধৰণৰ তেজৰ বিকাৰ আছে, যিসকল হাইপাৰচিডিটিৰ বলি হয়, গৰ্ভৱতী মহিলা বা দুগ্ধপান কৰা মহিলা বা যিকোনো ধৰণৰ অস্ত্ৰোপচাৰ কৰা লোকসকলে আমলখি খোৱটো পৰিহাৰ কৰিব লাগে । বা চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱাৰ পিছতহে গ্ৰহণ কৰিব লাগে । কেৱল এয়াই নহয়, ডায়েবেটিছৰ ঔষধ সেৱন কৰা লোকসকলেও আমলখি সেৱন কৰিব নালাগে,অন্যথা উপকাৰৰ পৰিৱৰ্তে ই আপোনাৰ ক্ষতিসাধন কৰিব পাৰে ।
লগতে পঢ়ক:International Stress Awareness Week: যিকোনো হতাশাৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিবলৈ আমাক কিহৰ প্ৰয়োজন ?
