নিউজ ডেস্ক, ১৯ ডিচেম্বৰ : চুবুৰীয়া অঞ্চলৰ নিৰাপত্তাৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰতক যথেষ্ট সকাহ প্ৰদান কৰিব পৰা এক পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছে শ্ৰীলংকাই । এই পদক্ষেপ হৈছে শ্ৰীলংকাৰ জলসীমাত এবছৰৰ বাবে বিদেশী গৱেষণা জাহাজৰ প্ৰৱেশৰ অনুমতি নিদিয়াৰ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিছে ।
কলম্বোৰ এই সিদ্ধান্ত চীনৰ জাহাজ জিয়াং য়াং হং ৩-ক গৱেষণাৰ কামৰ বাবে শ্ৰীলংকাৰ বন্দৰত লংগৰ পেলাবলৈ অনুমতি দিবলৈ আন এক অনুৰোধৰ পিছত আহিছে । খবৰ অনুসৰি, ভাৰতে শ্ৰীলংকা আৰু মালদ্বীপ দুয়োখন দেশকে এই জাহাজ প্ৰৱেশৰ অনুমতি দিয়াৰ বিষয়ত উদ্বেগ ব্যক্ত কৰিছিল ।
ডেইলী মিৰ'ৰ কাকতৰ এক প্ৰতিবেদন অনুসৰি, 'ভূ-ৰাজনৈতিক চাপৰ মাজত' শ্ৰীলংকাই বিদেশী জাহাজসমূহক দেশৰ জলসীমাত গৱেষণা কৰিবলৈ অনুমতি দিয়াৰ ক্ষেত্ৰত এবছৰৰ স্থগিতাদেশ দিয়াৰ সিদ্ধান্ত লৈছে । বৈদেশিক মন্ত্ৰী আলী চাব্ৰিয়ে বাতৰিকাকতখনক কয় যে চৰকাৰে অহা বছৰ জানুৱাৰীৰ পৰা আৰম্ভ যিকোনো দেশৰ গৱেষণা জাহাজৰ ওপৰত ১২ মাহৰ স্থগিতাদেশ ঘোষণা কৰিছে ।
"এয়া হৈছে আমি কিছু ক্ষমতা বিকাশ কৰা, যাতে আমি সমান অংশীদাৰ হিচাপে এনে গৱেষণা কাৰ্যকলাপত অংশগ্ৰহণ কৰিব পাৰোঁ ।" চাব্ৰিৰ উদ্ধৃত দি কাকতখনে লিখিছে । উল্লেখ্য যে ভাৰতে চীনা জাহাজ বাৰে বাৰে শ্ৰীলংকাৰ জলসীমালৈ অহাৰ তীব্ৰ প্ৰতিবাদ কৰি আহিছে ।
চলিত বৰ্ষৰ অক্টোবৰ মাহত শ্ৰীলংকাৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰালয়ে চীনা গৱেষণা জাহাজ ছি য়ান ৬-ক ইয়াৰ পশ্চিম উপকূলত দুদিনৰ বাবে তত্ত্বাৱধানত সামুদ্ৰিক গৱেষণাত জড়িত হোৱাৰ অনুমতি প্ৰদান কৰে । সম্ভাৱ্য গুপ্তচৰগিৰিৰ আশংকাৰ মাজত আৰম্ভণিতে কলম্বোত লংগৰ পেলোৱা জাহাজখনক কঠোৰ নিৰীক্ষণৰ অধীনত গৱেষণা কাৰ্যকলাপৰ বাবে কৰ্তৃত্ব প্ৰদান কৰা হৈছিল । ভাৰত মহাসাগৰত চীনৰ বৰ্ধিত উপস্থিতি আৰু শ্ৰীলংকাত ইয়াৰ কৌশলগত প্ৰভাৱৰ সৈতে সম্পৰ্কিত ভাৰতৰ নিৰাপত্তা ৰক্ষাৰ প্ৰতিক্ৰিয়াস্বৰূপে এই সিদ্ধান্ত লোৱা হৈছিল ।
আনহাতে, আমেৰিকায়ো শ্ৰীলংকালৈ ছি ইয়ান ৬-ৰ ভ্ৰমণৰ বিষয়ে উদ্বেগ ব্যক্ত কৰিছিল । ছেপ্টেম্বৰত নিউয়ৰ্কত ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সাধাৰণ সভাৰ অধিবেশনৰ সময়ত চাব্ৰিৰ সৈতে অনুষ্ঠিত বৈঠকত আমেৰিকাৰ ৰাজনৈতিক পৰিক্ৰমা বিভাগৰ আণ্ডাৰ ছেক্ৰেটাৰী ভিক্টোৰিয়া নুলেণ্ডে এই বিষয়টো উত্থাপন কৰিছিল ।
প্ৰতিবেদন অনুসৰি, শ্ৰীলংকা এই বিষয়টোত জাপানৰ পৰাও চাপত আছে । উল্লেখ্য যে আমেৰিকা, জাপান আৰু অষ্ট্ৰেলিয়াৰ সৈতে ভাৰত এক কোৱাডৰ অংশ । ই জাপানৰ পূব উপকূলৰ পৰা আফ্ৰিকাৰ পূব উপকূললৈকে বিস্তৃত অঞ্চলটোত চীনা আধিপত্যৰ সন্মুখীন হৈ মুক্ত আৰু মুকলি ভাৰত-প্ৰশান্ত মহাসাগৰৰ বাবে কাম কৰি আছে ।
ইয়াৰ পূৰ্বে চলিত বছৰৰ আগষ্ট মাহত চীনৰ এখন জাহাজে গৱেষণা জাহাজ বুলি দাবী কৰি কলম্বো বন্দৰত প্ৰৱেশ কৰিছিল । কিন্তু হাও য়াং ২৪ হাও প্ৰকৃততে চীনা যুদ্ধজাহাজ হিচাপে পৰিগণিত হৈছিল । ১২৯ মিটাৰ দীঘল জাহাজখন ১৩৮ জনীয়া দলে পৰিচালনা কৰিছিল আৰু ইয়াৰ কমাণ্ডাৰ আছিল জিন জিন ।
যোৱা বছৰো ইউয়ান ৱাং ৫ নামৰ এখন চীনা জৰীপ জাহাজক শ্ৰীলংকাৰ হাম্বানটোটা বন্দৰত লংগৰ পেলাবলৈ অনুমতি দিয়াৰ সময়ত ভাৰতে তীব্ৰ প্ৰতিবাদ কৰিছিল । যদিও জাহাজখনক গৱেষণা আৰু জৰীপ জাহাজ হিচাপে বৰ্ণনা কৰা হৈছিল, নিৰাপত্তা বিশ্লেষকসকলে কৈছিল যে তাত মহাকাশ আৰু উপগ্ৰহ ট্ৰেকিং ইলেক্ট্ৰ'নিকছো আছে, যিয়ে ৰকেট আৰু মিছাইল উৎক্ষেপণ নিৰীক্ষণ কৰিব পাৰে । অৰ্থনৈতিক সংকটৰ মাজতে দেশৰ পৰা পলায়ন কৰাৰ এদিন পূৰ্বে তদানীন্তন ৰাষ্ট্ৰপতি গোটাবায়া ৰাজপাক্ষেই জাহাজখনক লংগৰ পেলোৱাৰ অনুমতি দিছিল ।
আনহাতে, চলিত বৰ্ষৰ জুলাই মাহত ভাৰত ভ্ৰমণৰ সময়ত শ্ৰীলংকাৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ৰনিল বিক্ৰমসিংহে তেওঁৰ দ্বীপৰাষ্ট্ৰৰ পানীত চীনা নৌ-জাহাজৰ উপস্থিতি সম্পৰ্কে নতুন দিল্লীৰ আশংকা কমাবলৈ চেষ্টা কৰিছিল । বিক্ৰমসিংহে কৈছিল যে তেওঁৰ দেশে কেনে ধৰণৰ সামৰিক আৰু অসামৰিক জাহাজ আৰু বিমানক দেশখন ভ্ৰমণ কৰিবলৈ অনুমতি দিয়া হ'ব সেয়া নিৰ্ধাৰণ কৰিবলৈ এক নতুন মানক পৰিচালনা প্ৰক্ৰিয়া (এছঅ'পি) গ্ৰহণ কৰিছে । ভাৰতৰ অনুৰোধৰ পিছতে এই এছঅ'পি গ্ৰহণ কৰা হৈছিল ।
কিন্তু বৰ্তমান ডেইলী মিৰ'ৰৰ প্ৰতিবেদন অনুসৰি, বৈদেশিক মন্ত্ৰী চাব্ৰিয়ে কৈছে যে এছঅ'পিৰ অধীনত নিৰ্ধাৰিত নিৰ্দেশনাবোৰ বিগত ১০ বছৰত শ্ৰীলংকাৰ জলসীমালৈ তেওঁলোকৰ জাহাজ মোতায়েন কৰা সকলো দেশলৈ প্ৰেৰণ কৰা হৈছিল ।
যদিও বিক্ৰমসিংহে দাবী কৰে যে তেওঁৰ দেশে কোনো ডাঙৰ শক্তি প্ৰতিদ্বন্দ্বিতাত জড়িত নোহোৱাকৈ এছিয়াকেন্দ্ৰিক নিৰপেক্ষ বৈদেশিক নীতি বজাই ৰাখে, কলম্বো বাহ্যিক ঋণৰ বাধ্যবাধকতা আৰু যোৱা বছৰৰ অৰ্থনৈতিক সংকটৰ বাবে নতুন দিল্লী আৰু বেইজিং দুয়োৰে সৈতে সমানে সু-সম্পৰ্ক বজাই ৰাখিবলৈ বাধ্য হৈছে । কিন্তু ঘটনাটো হ'ল যে ভাৰতৰ দক্ষিণ চুবুৰীয়া দেশখনত বেইজিঙৰ বৃহৎ বিনিয়োগৰ বাবে শ্ৰীলংকাই ইয়াৰ জাহাজসমূহক জলপৃষ্ঠত প্ৰৱেশ কৰিবলৈ অনুমতি দিয়াৰ বাবে চীনৰ অনুৰোধ অস্বীকাৰ কৰিব পৰা নাছিল ।
উল্লেখ্য যে ভাৰত মহাসাগৰ অঞ্চলৰ নিৰাপত্তাৰ বৃহৎ কৌশলগত প্ৰভাৱ আছে । কেৱল ভাৰতৰ বাবেই নহয়, কলম্বোৱে বৈদেশিক নীতি আৰু শ্ৰীলংকাৰ উন্নয়নৰ ক্ষেত্ৰত যি কৰে, তাৰ ভাৰত মহাসাগৰত অন্যান্য মুখ্য শক্তিৰ প্ৰৱেশাধিকাৰৰ ওপৰত ব্যাপক প্ৰভাৱ আছে । এতিয়া এছঅ'পি গ্ৰহণ কৰি আৰু ইয়াক আন দেশৰ সৈতে ভাগ-বতৰা কৰি, শ্ৰীলংকাই ইয়াৰ জলসীমাত চীনা উপস্থিতি নিয়ন্ত্ৰণ কৰাৰ এটা উপায় বিচাৰি উলিয়াইছে ।
লগতে পঢ়ক :ভাৰত ব্ৰিটেইন মুক্ত বাণিজ্য চুক্তি; পলম হোৱাৰ সমালোচনাক প্ৰত্যাখ্যান জয়শংকৰৰ