নেশ্যনেল ডেস্ক,১ জানুৱাৰী :২০২২ চনটোক বিদায় দিয়াৰ সময়ত বিত্তীয় বৰ্ষৰ এপ্ৰিলৰ পৰা নৱেম্বৰলৈ এই আঠ মাহত যদিহে কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ বিত্তীয় দিশটোৰ ওপৰত চকু দিয়া যায় তেনেহ'লে দেখা যাব যে কৰ সংগ্ৰহ উন্নত হৈছে । বাজেটৰ অনুমানতকৈ ই যথেষ্ট উন্নত (Tax collection Improved than budget projections)। বিগত বিত্তীয় বৰ্ষত ৰাজহ সংগ্ৰহৰ উন্নয়ন হৈছে যদিও কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ শেহতীয়া চৰকাৰী তথ্যৰ মতে প্ৰথম আঠ মাহত মুঠ কৰ-ৰাজহ বৃদ্ধি ৪.৭৮ শতাংশলৈ হ্ৰাস পাইছে (Net tax revenue growth in first eight months)। ইয়াৰ মুখ্য কাৰণ হৈছে ৰাজ্য চৰকাৰৰ সৈতে অত্যাধিক কৰ ভাগ বতৰা কৰা ।
শেহতীয়া চৰকাৰী তথ্য অনুসৰি, ২০২২ চনৰ নৱেম্বৰলৈকে তিনিওটা মুখ্য ৰাজহ উৎস ক্ৰমে কৰ্পোৰেট কৰ, আয়কৰ আৰু জিএছটি সংগ্ৰহ, বাজেটৰ বৃদ্ধিতকৈ যথেষ্ট ভাল হৈছে । আনহাতে, শুল্ক আৰু আবকাৰী শুল্ক সংগ্ৰহ বাজেটৰ অনুমানতকৈ নিম্নগামী হৈছে । শুল্ক সংগ্ৰহৰ ক্ষেত্ৰত, ই ১২.৭ শতাংশ বাজেট বৃদ্ধিৰ বিপৰীতে নৱেম্বৰলৈকে সামান্য হ্ৰাস হৈ ১২.৪ শতাংশ হৈছে ।
ইণ্ডিয়া ৰেটিংছ এণ্ড ৰিচাৰ্ছৰ মুখ্য অৰ্থনীতিবিদ দেৱেন্দ্ৰ পণ্টৰ মতে বিত্তীয় বৰ্ষ ২৩ৰ বাজেটৰ ৰাজহ আকলন ৰক্ষণশীল আছিল আৰু বিত্তীয় বৰ্ষ ২৩ বাজেটত অবাস্তৱ আৰু কম নামমাত্ৰ জিডিপি বৃদ্ধিৰ ধাৰণাবোৰৰ বাবে অৱমূল্যায়ন কৰা হৈছিল (GDP growth assumptions in FY23 budget)।
পণ্টে ইটিভি ভাৰতক কয় যে আমাৰ বিবাদ এতিয়া বেছি কৰ ৰাজহ লাভত প্ৰতিফলিত হৈছে । পণ্টে লগতে কয় যে কৰ ৰাজহ বৃদ্ধিয়ে এতিয়া ব্যয়ৰ ক্ষেত্ৰতো প্ৰভাৱ পৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে । তেওঁ কয়, "বিত্তীয় বৰ্ষ ২৩-ৰ প্ৰথম আঠ মাহত ৰাজহ ব্যয় ০.৯ শতাংশ বাজেট বৃদ্ধিৰ বিপৰীতে ১০.৮ শতাংশ বৃদ্ধি হৈছে, অনা-সূত ৰাজহ ব্যয়, যাক ৪.২ শতাংশ হ্ৰাস কৰাৰ বাবে বাজেট কৰা হৈছিল, কিন্তু ৮.৩ শতাংশ বৃদ্ধি হৈছে ।"
আন্তঃগাঁথনি উন্নয়নৰ বাবে বৃহৎ পদক্ষেপ (Mega push to infrastructure development):
তথ্যই দেখুৱাইছে যে মূলধন ব্যয়ৰ বৃদ্ধি ২৪.৫ শতাংশ বাজেট প্ৰক্ষেপণৰ বিপৰীতে ৬৩.৪ শতাংশ হাৰত শক্তিশালী স্থানত হৈ আছে । মূলধন ব্যয়ৰ বাবে বিতৰণ কৰা ঋণ ১২৪.২ শতাংশ হাৰত বৃদ্ধি হৈছে আৰু কেপেক্স বৃদ্ধিত সহায় হৈছে ।
ৰাজ্যসমূহৰ সৈতে বৰ্ধিত ৰাজহ ভাগ-বতৰা (Increased revenue sharing with states):
ৰাজহ বৃদ্ধি হোৱা স্বত্বেও, কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ দ্বাৰা ৰাজহৰ অংশীদাৰিত্ব বৃদ্ধি হোৱাৰ বাবে প্ৰথম আঠ মাহত কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ বাবে মুঠ কৰ-ৰাজহ বৃদ্ধি ৪.৭৮ শতাংশ লৈ হ্ৰাস পাইছে । সাধাৰণতে, কেন্দ্ৰ আৰু ৰাজ্যসমূহৰ মাজত এই ৰাজহ সমন্বয় ফেব্ৰুৱাৰী বা মাৰ্চ মাহত হৈছিল । অৱশ্যে, বিত্তীয় বৰ্ষ ২৩ত, কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰে ইতিমধ্যে কেন্দ্ৰীয় কৰত ৰাজ্যসমূহৰ অংশ দুবাৰ বৃদ্ধি কৰিছে (Sharing of higher taxes with state governments)। সেয়া আগষ্ট আৰু নৱেম্বৰ মাহত কৰা হৈছে ।
বিত্তীয় বৰ্ষ ২২-ত অতিৰিক্ত স্থানান্তৰ, যাক মুখ্যতঃ বাজেট আকলনৰ তুলনাত অধিক ৰাজহ সংগ্ৰহৰ বাবে দায়ী কৰা হয় (Revenue adjustment between Centre and States)। যি ২০২১ৰ নৱেম্বৰ, ২০২২ৰ জানুৱাৰী আৰু মাৰ্চত হৈছিল । ইয়াৰ কাৰণ আছিল বিত্তীয় বৰ্ষ ২৩-ত (নৱেম্বৰলৈকে) বাজেটতকৈ উন্নত কৰ সংগ্ৰহ ।
তথ্যৰ মতে নৱেম্বৰলৈকে ৯.৬ শতাংশ বাজেট বৃদ্ধিৰ বিপৰীতে মুঠ কৰ ৰাজহ ১৫.৪৮ শতাংশ বৃদ্ধি হৈছে । কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰে নৱেম্বৰলৈকে বাজেটৰ মুঠ কৰ ৰাজহৰ ৬৮.৪৬ শতাংশ সংগ্ৰহ কৰিছে । ১৯৯৭ৰ এপ্ৰিলৰ পৰা মাহিলী মুঠ কৰ ৰাজহ সংগ্ৰহৰ তথ্যৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি এই অনুপাত সৰ্বাধিক ।
২০২২ৰ এপ্ৰিলৰ পৰা নৱেম্বৰৰ ভিতৰত বিত্তীয় ঘাটি বাজেটৰ আকলনৰ ৫৮.৮৮ শতাংশ আছিল, যি বিত্তীয় বৰ্ষ ১২-ৰ পৰা বিত্তীয় বৰ্ষ ২২-ৰ ভিতৰত দ্বিতীয় সৰ্বনিম্ন (৪১.৮৭ শতাংশ) । কেন্দ্ৰীয় কৰত অংশৰ ৰূপত ৰাজ্যসমূহলৈ অত্যাধিক স্থানান্তৰ আৰু মুঠ কৰ ৰাজহ হ্ৰাসৰ ফলত চৰকাৰী নগদ ধনৰ পৰিমাণ ২০২২ চনৰ অক্টোবৰৰ শেষত ২.২৪ ট্ৰিলিয়ন টকাৰ পৰা ২০২২ চনৰ নৱেম্বৰৰ শেষত ১.৫৫ ট্ৰিলিয়ন টকালৈ হ্ৰাস পাইছে । ইয়াৰ উপৰিও, ই ঘৰুৱা বজাৰৰ পৰা ৯.৬৩ ট্ৰিলিয়ন টকা আৰু বাহ্যিকভাৱে ১৪৯.৭৫ বিলিয়ন টকা ধাৰ লৈছে ।
দেৱেন্দ্ৰ পণ্টে কয় যে বিত্তীয় বৰ্ষ ২৩ ৰ বাকী অংশত (ডিচেম্বৰৰ পৰা ফেব্ৰুৱাৰী ২০২৩) ৰাজহ সংগ্ৰহ বৃদ্ধি হ্ৰাস হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে । নিম্ন বাস্তৱ বিকাশ আৰু বিত্তীয় বৰ্ষ ২৩-ৰ দ্বিতীয়াৰ্ধত মুদ্ৰাস্ফীতি হ্ৰাস আদি বিভিন্ন কাৰকৰ বাবে হ'ব পাৰে । অৱশ্যে, ইয়াৰ পাছতো খাদ্য আৰু সাৰৰ অত্যাধিক ৰাজসাহায্য বা আন কোনো অপ্ৰত্যাশিত ব্যয়ৰ বাবে অতিৰিক্ত ব্যয়ৰ বাবে পুঁজি যোগান ধৰাৰ ফলত বাজেটৰ বিত্তীয় গাণিতিক অস্থিৰ হোৱাৰ সম্ভাৱনা নাই বুলিও দেৱেন্দ্ৰ পণ্টে উল্লেখ কৰে ।
লগতে পঢ়ক :Earthquake in jhajjar: নৱবৰ্ষক আদৰাৰ সময়তে হাৰিয়ানাত ৩.৮ প্ৰাবল্যৰ ভূমিকম্পৰ জোঁকাৰণি
