অসম

assam

ETV Bharat / bharat

আয়ুষ্মান ভাৰত: কঠিন অগ্ৰসৰ - Ayushman Bharath: The Uphill Ahead

যোৱা ২০১৮ চনৰ ২৫ ছেপ্টেম্বৰত প্ৰধানমন্ত্ৰী জনআৰোগ্য অভিযান বা আয়ুষ্মান ভাৰত উদ্বোধন কৰা হৈছিল । পণ্ডিত দীনদয়াল উপাধ্যায়ৰ জন্মদিন উপলক্ষে এই কল্যাণকামী আঁচনিখন উদ্বোধন হ'ব বুলি স্বাধীনতা দিৱসৰ দিনা লালকিল্লাত প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে ঘোষণা কৰিছিল ।

প্ৰধানমন্ত্ৰী জনআৰোগ্য অভিযান
আয়ুষ্মান ভাৰত

By

Published : Dec 29, 2019, 2:41 PM IST

লেখক - ড০ মহেন্দ্ৰ বাবু কুৰুভা
সহকাৰী অধ্যাপক, এইছ এন বি গাৰ্ৱাল কেন্দ্ৰীয় বিশ্ববিদ্যালয়, উত্তৰাখণ্ড

২০১৯ চনৰ ১১ ডিচেম্বৰত এখন আগশাৰীৰ ইংৰাজী দৈনিক বাতৰি কাকতত স্বাস্থ্য বীমাৰ অভাৱে কেনেদৰে ভাৰতৰ দৰিদ্ৰসকলক প্ৰভাৱ পেলাইছে সেই বিষয়ত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ বাতৰি প্ৰকাশ পাইছিল । সামাজিক ভোগৰ সূচকৰ তথ্যৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি NSS ৭৫ সংখ্যক (২০১৭-১৮) এই প্ৰতিবেদন প্ৰকাশ কৰা হৈছে । স্বাস্থ্য বীমাৰ অভাৱৰ বাবে স্বাস্থ্য সম্পৰ্কত হোৱা খৰছ সমূহ পূৰ কৰিবলৈ দৰিদ্ৰ পৰিয়াল সমূহে পৰিশ্ৰমৰ আনৰ টকাৰ পৰা লোৱা ধাৰ বা কষ্টৰ সাঁচতীয়া টকা খৰছ কৰাৰ লগতে গ্ৰাম্য আৰু নগৰাঞ্চলৰ স্বাস্থ্যখণ্ডত হোৱা খৰছ পাতিৰ ক্ষেত্ৰত থকা তাৰতম্যৰ মুখামুখি হ'বলগীয়া হয় । এই প্ৰতিবেদনে এনে বিষয়সমূহ অধিক গুৰুত্ব প্ৰদান কৰিছে । প্ৰসংগক্ৰমে এই বাতৰি প্ৰকাশৰ এদিন পূৰ্বে অৰ্থাৎ ২০১৯ চনৰ ১০ ডিচেম্বৰত কেন্দ্ৰীয় স্বাস্থ্য ৰাজ্যমন্ত্ৰী অশ্বিনী ছৌবে-এ ৰাজ্যসভাত জনাইছে যে, কেন্দ্ৰৰ ফ্লেগচিপ কাৰ্যসূচীৰ আয়ুষ্মান ভাৰত প্ৰধানমন্ত্ৰী যোজনাৰ অধীনত ২০১৯ চনৰ ৫ ডিচেম্বৰলৈকে ৯৫৪৯ কোটি টকাৰে প্ৰায় ৬৫ লাখ ৰোগীক চিকিৎসা প্ৰদান কৰা হৈছে । এক কথাত ক'বলৈ গ'লে এই আঁচনিখনৰ উদ্বোধনৰ পাছতে অতি কম সময়ৰ ভিতৰত এক বৃহৎ সংখ্যক লোকক চিকিৎসা প্ৰদান কৰিব পৰাটো এক প্ৰশংসনীয় সফলতা । কাকতখনৰ এই বাতৰিৰ অংশটোৱে আৰু কেন্দ্ৰীয় মন্ত্ৰীয়ে প্ৰকাশ কৰা ভাষ্যই ভাৰতৰ স্বাস্থ্য বীমাৰ ক্ষেত্ৰত একে ধৰণৰ মতকে তথা সাধাৰণ সূত্ৰ দাঙি ধৰিছে । সেয়া হ'ল আমি ইতিমধ্যে কি অৰ্জন কৰিলো আৰু এতিয়াও কি কি কৰিবলৈ বাকী আছে । গতিকে আৰু অধিক আগুৱাই যাবলৈ বা হাতত থকা কামসমূহ অনুধাৱন কৰিবলৈ প্ৰথমতে এই ভাৰত চৰকাৰৰ ফ্লেগচিপ কাৰ্যসূচী আৰু প্ৰত্যাহ্বানসমূহক অতি সুক্ষ্মভাৱে বুজাটো উচিত হ'ব যাতে ই ইয়াৰ পথত সকলো ধৰণৰ বাধাক মোকাবিলা কৰিব পাৰে ।

যোৱা ২০১৮ চনৰ ২৫ ছেপ্টেম্বৰত প্ৰধানমন্ত্ৰী জনআৰোগ্য অভিযান বা আয়ুষ্মান ভাৰত উদ্বোধন কৰা হৈছিল । পণ্ডিত দীনদয়াল উপাধ্যায়ৰ জন্মদিন উপলক্ষে এই কল্যাণকামী আঁচনিখন উদ্বোধন হ'ব বুলি স্বাধীনতা দিৱসৰ দিনা লালকিল্লাত প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে ঘোষণা কৰিছিল । এই আঁচনিখনক ৰাষ্ট্ৰীয় স্বাস্থ্য বা প্ৰতিৰক্ষা মিছন বা মোদী কেয়াৰ বুলিও জনা যায় ৷এই আঁচনিখনে ইতিমধ্যে বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ স্বাস্থ্য বীমা আঁচনিৰূপে প্ৰশংসিত হৈছে । আয়ুষ্মান ভাৰতে প্ৰতি বছৰে প্ৰতি পৰিয়ালক আনুসংগিক চিকিৎসা সেৱা, নিৰ্দিষ্ট আৰু অন্যান্য অনিৰ্দিষ্ট চিকিৎসা, অস্ত্ৰোপচাৰৰ বাবে ৫ লাখ টকা প্ৰদান কৰে । হিতাধিকাৰীৰ যোগ্যতা সামাজিক, আৰ্থিক জাতিগণনাৰ (Socio Economic caste census) তথ্যৰ দ্বাৰা নিৰ্ধাৰণ কৰা হয় । এই আঁচনিয়ে এটা বছৰ সম্পূৰ্ণ কৰাৰ পাছত বহু প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হৈছে যাক অতি সাৱধানেৰে সমাধান কৰাৰ প্ৰয়োজন আছে ।

আগন্তুক প্ৰত্যাহ্বান-
প্ৰধানমন্ত্ৰী জনআৰোগ্য অভিযানে সন্মুখীন হোৱা আটাইতকৈ ডাঙৰ প্ৰত্যাহ্বান হৈছে ভ্ৰষ্টাচাৰ সংকট । যিহেতু অলপতে এই আঁচনিয়ে এটা বছৰ সম্পূৰ্ণ কৰিলে, এই আঁচনিৰ লগত কিছু অসৎ কাৰ্য সংঘটিত হৈছে বুলি কেন্দ্ৰীয় স্বাস্থ্য ৰাজ্য মন্ত্ৰীয়ে ৰাজ্যসভাত উল্লেখ কৰিছে । আৰু কিছু সংখ্যক চিকিৎসালয়ত ইতিমধ্যে এই সন্দৰ্ভত জাননী জাৰি কৰা হৈছে । চৰকাৰী সংখ্যা অনুসৰি যোৱা এবছৰত ১২০০ চিকিৎসালয়ত প্ৰতাৰণা পূৰ্ণকাৰ্যত লিপ্ত থকাৰ উপৰি ৩৭৬ খনত ইতিমধ্যে অনুসন্ধান সম্পূৰ্ণ হৈছে আৰু ৬ খনৰ বিৰুদ্ধে গোচৰ দাখিল কৰা হৈছে । ইয়াৰোপৰি এনে কাৰ্যৰ বিনিময়ত ১.৫ কোটি টকা বিভিন্ন চিকিৎসালয়ে জৰিমনা বিহাৰ লগতে ৯৭ খন চিকিৎসালয়ে এই আঁচনি তালিকাৰ পৰা বাদ দিয়া হৈছে । এই সংখ্যাসমূহে প্ৰমান কৰি দেখুৱাইছে যে এই আঁচনিৰ ক্ষেত্ৰত ব্যক্তিগত চিকিৎসালয়ত কেনেধৰণৰ ভ্ৰষ্টাচাৰ চলি আছে । লগতে ইয়াক ৰোধ কৰিবৰ বাবে কঠোৰ নিয়ম তথা নিৰীক্ষণৰ প্ৰয়োজন আছে ।

ভ্ৰষ্টাচাৰৰ উপৰিও ব্যক্তিগত চিকিৎসালয়ে এই আঁচনিৰ ক্ষেত্ৰত দ্বি-বিভাজন আনিছে । এহাতে ব্যক্তিগত চিকিৎসালয়সমূহে বজাৰৰ মূল্যতকৈ এই আঁচনিয়ে চিকিৎসাৰ বাবদ দিয়া মূল্য বহু কম বুলি অভিযোগ কৰাৰ বিপৰীতে অধ্যয়নৰ দ্বাৰা গম পোৱা গৈছে যে চৰকাৰী এনে আঁচনিৰ অধীনত ব্যক্তিগত চিকিৎসালয়ত প্ৰদান কৰা চিকিৎসাৰ মানদণ্ড তেনেই নূন্যতম । উদাহৰণস্বৰূপে এই আঁচনিৰ অধীনত চিকিৎসালয়ৰ ভিতৰত প্ৰায় ৭১ শতাংশ চিকিৎসালয়ে ২৫ খনতকৈ কম বিচনাযুক্ত আৰু ইয়াৰ অধিকাংশই বিশেষ চিকিৎসা সেৱা প্ৰদান নকৰে । তামিলনাডুয়ে এনে সমস্যাৰ বাবে কিছু সমাধান উলিয়াইছে যাক শক্তিশালী জনস্বাস্থ্য ব্যৱস্থা ৰূপে জনা যায় । যেতিয়া চৰকাৰী খণ্ডৰ চিকিৎসা সেৱা মজবুত হ'ব, যেতিয়া চৰকাৰে স্বাস্থ্যসেৱাৰ দৰদামৰ ক্ষেত্ৰত উচ্চ হাত দিব তেতিয়াই ব্যক্তিগত চিকিৎসালয়ে ইয়াৰ সঠিক ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিব । আনহাতে ব্যক্তিগত চিকিৎসালয়ে চৰকাৰী চিকিৎসালয়ৰ লগত প্ৰতিযোগিতাত নামিব যেতিয়া সঠিক মূল্যত সকলোতে ভাল চিকিৎসা সেৱা পোৱা যাব । তেতিয়াহে সাধাৰণ হিতাধিকাৰীসকলে এই আঁচনিৰ অধীনত অধিক লাভবান হ'ব । এই সকলোবোৰ সুবিধাৰ লগতে এক শক্তিশালী তথা সঠিক জনস্বাস্থ্য সেৱাই অধিক ৰোগীক আকৰ্ষিত কৰাৰ লগতে ব্যক্তিগত চিকিৎসালয়ত আঁচনিৰ অবিহনে চিকিৎসা সেৱা গ্ৰহণ কৰাৰ সলনি তেওঁলোকে অধিক পুঁজিৰে এই আঁচনিৰ সুবিধা গ্ৰহণ কৰিব পাৰিব ।

তৃতীয়টো প্ৰত্যাহ্বান হৈছে সঠিক আনুষ্ঠানিক কাৰ্যপন্থাৰে হিতাধিকাৰীসকলক সজাগতা অভিযানৰ দ্বাৰা সামৰ্থবান কৰা । এইক্ষেত্ৰত হিতাধিকাৰীসকলৰ বাবে ই-কাৰ্ড প্ৰক্ৰিয়াৰ দৰে সুবিধা ভাৰত চৰকাৰে আগবঢ়াইছে । হিতাধিকাৰীৰ পৰা প্ৰতিক্ৰিয়া লোৱা প্ৰক্ৰিয়াও আৰম্ভ কৰা হৈছে । এই ক্ষেত্ৰত সেৱা প্ৰদানকাৰী সকলক সহযোগিতাৰ বাবে হেঁচা প্ৰদান কৰা হৈছে । আয়ুষ্মান ভাৰতৰ চতুৰ্থটো প্ৰত্যাহ্বান হৈছে, আয়ুষ্মান ভাৰতক বৃহৎ পৰিসৰৰ আনুষ্ঠানিক গঠনৰ প্ৰয়োজন । উদাহৰণস্বৰূপে, ৰূপায়ন পৰিকল্পনা অনুসৰি এই আঁচনিৰ জৰিয়তে ২০২২ বিত্তীয় বৰ্ষত ১ লাখ ২০ হাজাৰ স্বাস্থ্য বিষয়াক নিযুক্তি দিয়া হৈছে । আৰু সেই বৰ্ষতেই ১ লাখ ৫০ হাজাৰটা স্বাস্থ্য আৰু কল্যাণকেন্দ্ৰ স্থাপন কৰা হ'ব । গতিকে অৰ্থনৈতিক বিকাশ যিসময়ত ৫ শতাংশকৈ কমি আহিছে সেই সময়ত আঁচনিখনৰ ব্যয় পৰিমানক কেনেদৰে পূৰ কৰা হ'ব সেয়া লক্ষণীয় হ'ব । যদি বিকাশৰ হাৰ ৭ ৰ পৰা ৮ শতাংশ বৃদ্ধি পায় তেন্তে মুঠ অৰ্থনৈতিক উৎপাদনৰ ২ শতাংশহে সেই লক্ষ্যত উপনীত হ'ব পাৰিব । কিন্তু এনে অৰ্থনৈতিক অৱনতিৰ সময়ত পুঁজিসমূহ গোটোৱাটোৱে কষ্টৰ কাম হ'ব । আনহাতে ৰাজ্যসমূহৰো এই ক্ষেত্ৰত খৰছ বহনৰ সুবিধা থাকে । যদিও অৰ্থনৈতিক অৱনতিৰ বাবে ৰাজ্য চৰকাৰো অৰ্থনৈতিক মন্দাবস্থাত ভুগিবলগীয়া হ'ব ।

এই প্ৰসংগত আন এটা কথা মন কৰিব লাগিব যে বিশ্বৰ আগশাৰীৰ আলোচনী 'লেনচেন্ত'ৰ অনুসৰি ভাৰতৰ স্বাস্থ্য খণ্ড বিশ্বৰ ১৯৫ খন দেশৰ ভিতৰত ১৪৫ সংখ্যক স্থান লাভ কৰিছে । ভাৰতত স্বাস্থ্য খণ্ডৰ অৱস্থা ছিৰিয়া, উত্তৰ কোৰিয়া, ফিলিপাইনছ, শ্ৰীলংকাৰ দৰে দেশসমূহতকৈও দুখজনক । এনে অৱস্থাৰ পৰা ভাৰতৰ স্বাস্থ্যখণ্ডক প্ৰথম স্থানলৈ আনিবলৈ ভাৰতে বহু টকা খৰছৰ প্ৰয়োজন হ'ব । চৰকাৰে ২০২০ চনৰ ভিতৰত জনস্বাস্থ্যৰ ওপৰত খৰছৰ পৰিমান ২.৫ শতাংশলৈ বৃদ্ধি কৰাৰ লক্ষ্য বান্ধি ৰাখিছে । কিন্তু ভাৰত এনে এটা স্থানত অৱস্থিত য'ত বহনক্ষম অৰ্থনৈতিক উন্নয়নেই ভাৰতৰ বাবে বৃহৎ প্ৰত্যহ্বান । তেনে এখন দেশত মুঠ আয়ৰ ১ শতাংশ বৃদ্ধি বহু দূৰৰ বাট । এনে সময়ত বৰ্তমান কেন্দ্ৰীয় আৰু ৰাজ্য চৰকাৰে তৎকালীন প্ৰত্যাহ্বানৰ লগতে এই প্ৰত্যাহ্বানসমূহ দূৰ কৰিবলৈ শীঘ্ৰে কৌশল বিচৰাতো অতিকে আৱশ্যকীয় ।

অৱশেষত পঞ্চমটো প্ৰত্যাহ্বান হৈছে খৰছৰ গুণগত মান স্বাস্থ্যসেৱাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি হোৱা উচিত । যাতে সামাজিক আৰু অৰ্থনৈতিকভাৱে পিছপৰা শ্ৰেণীয়েও এই আঁচনিত অন্তৰ্ভূক্ত কৰিব পৰা যাব । যাতে পৰিমানগত খৰছতকৈ গুণগত মানত অধিক গুৰুত্ব দিয়া যাব । সহজভাৱে ক'বলৈ গলে কিমান খৰছ হ'ল সেই কথা গুৰুত্ব দিয়াতকৈ কাক আৰু কি খৰছ কৰা হ'ল তাত অধিক গুৰুত্ব প্ৰদান কৰা উচিত । নীতি প্ৰণয়ন কৰোতাসকলেও এই কথাত গুৰুত্ব প্ৰদান কৰা উচিত যে, নীতিসমূহ প্ৰণয়ন কৰোতে যাতে হিতাধিকাৰীসকলৰ সামাজিক, আৰ্থিক, জনগাঁঠনিৰ বিষয়সমূহ আগত ৰাখি তেওঁলোকে গ্ৰহণ কৰিব পৰা স্বাস্থ্য সেৱাসমূহ প্ৰদান কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিব লাগে । এটা বছৰত আমি যি কৰিলো সেয়া কৰিয়ে গৌৰৱবোধ কৰাৰ প্ৰয়োজন নাই, তাৰ সলনি ভৱিষ্যতলৈ আমাৰ বহু কাম আছে । আমি পুনৰ বাৰ চিন্তা কৰাৰ এয়াই সঠিক সময় । যিসকলে এই বীমা গ্ৰহণ কৰিব পৰা নাই আৰু যোগ্যজনে যাতে এই আঁচনিৰ সতলাভ কৰিব পাৰে ।

থাইলেণ্ডৰ নিদৰ্শন :
থাইলেণ্ডৰ সাৰ্বজনীন স্বাস্থ্য সেৱাৰ আৰ্হিয়ে ভাৰতৰ দৰে উন্নয়নশীল দেশৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় দৃষ্টান্ত দাঙি ধৰে । থাইলেণ্ডৰ ৬৮ নিযুত জনসংখ্যাক ৯৭৬৮ খন চৰকাৰী স্বাস্থ্য কেন্দ্ৰ সম্বলিত ৯২৭ খন চৰকাৰী চিকিৎসালয় আৰু ২৫,৬১৫ খন ব্যক্তিগত ক্লিনিক সম্বলিত ৩৬৩ খন ব্যক্তিগত চিকিৎসালয়ে সেৱা আগবঢ়ায় । বিশ্ব বেংকৰ সমীক্ষা মতে, থাইলেণ্ডৰ স্বাস্থ্য সেৱাৰ আঁচনিসমূহৰ দ্বাৰা মুঠ জনসংখ্যাৰ ৯৯.৫ শতাংশই স্বাস্থ্য সুৰক্ষা লাভ কৰিছে । ই ২০০১ চনত সাৰ্বজনীন ব্যাপ্তিৰ সংশোধনী আনে আৰু পিছৰ পৰ্যায়ত আঁচনিসমূহ অধিক ব্যাপক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা উন্নত কৰে । ইয়াৰ অংশ হিচাপে, চিকিৎসাৰ বাবদ ধার্য ক্ষুদ্ৰ সহ পৰিশোধৰ লগত সংগতি ৰাখি চৰকাৰে ৩০ বাট মূল্যৰ প্ৰকল্প আৰম্ভ কৰে । এই আঁচনিত যোগদান কৰাসকলে এটা সোণৰ কাৰ্ড লাভ কৰে, যি তেওঁলোকক নিজা জিলাত চিকিৎসা সেৱা মঞ্জুৰ কৰে আৰু প্ৰয়োজনত যিকোনো ঠাইৰ বিশেষজ্ঞৰ দ্বাৰা চিকিৎসাৰ বাবে প্ৰেৰণ কৰে । সাৰ্বজনীন স্বাস্থ্য সেৱা মূলতঃ তিনিটা কাৰ্যক্ৰমণিকাৰ দ্বাৰা প্ৰদান কৰা হয় : অসামৰিক সেৱাৰ বিষয়া আৰু তেওঁলোকৰ পৰিয়ালৰ বাবে অসামৰিক সেৱাৰ উন্নীতকৰণ ব্যবস্থা, ব্যক্তিগত খণ্ডৰ কৰ্মচাৰী সকলৰ বাবে সামাজিক সুৰক্ষা নিশ্চিতকৰণ আৰু সাৰ্বজনীন ব্যাপ্তিকৰণৰ আঁচনি । থাইলেণ্ডৰ স্বাস্থ্য খণ্ডৰ ৰাজহৰ মুঠ অংশৰ এক বৃহৎ অংশ ৰাজহুৱা খণ্ডৰ উপৰিও ব্যক্তিগত খণ্ডৰ পৰা আহে । জনসংখ্যাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি প্ৰাথমিক যত্নৰ বাবে বাৰ্ষিক পুঁজি চুক্তিকাৰী গোটত বিতৰণ কৰা হয় । ক্ৰমান্বয়ে মূল্য আৰু অসমতা বৃদ্ধি পোৱা স্বত্বেও, থাইলেণ্ড কম খৰচী স্বাস্থ্য সেৱা ব্যাপ্তিকৰণত আগশাৰীত অৱস্থান কৰি নাগৰিকৰ বাবে উপযুক্ত চিকিৎসা সেৱা ক্ষেত্ৰত মধ্যমীয়া উপাৰ্জনকাৰী দেশসমূহৰ বাবে আদৰ্শৰূপে বিবেচিত হৈছে ।

আৰু পঢ়ক : ঝাৰখণ্ডৰ নতুন মুখ্যমন্ত্ৰী হেমন্ত সোৰেনৰ শপত গ্ৰহণ অনুষ্ঠান

ABOUT THE AUTHOR

...view details