বাংলাদেশত আৰৱ বসন্ত ? আমেৰিকাৰ বিৰুদ্ধে ৰাছিয়াৰ অভিযোগ ভাৰতৰ বাবে চিন্তাৰ কাৰণ হ’ব !

Russian allegations against US : ৭ জানুৱাৰীৰ সংসদীয় নিৰ্বাচনৰ পিছত আমেৰিকাই বাংলাদেশত আৰৱ বসন্তৰ দৰে পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি কৰিব বুলি ৰাছিয়াই অভিযোগ উত্থাপন কৰাৰ লগে লগে ভাৰতৰ গুৰুতৰ চিন্তাৰ কাৰণ থাকিব। ইটিভি ভাৰতৰ অৰুণিম ভূঞাৰ এটি বিশেষ লেখা...

নিউজ ডেস্ক, 17 ডিচেম্বৰ : ৭ জানুৱাৰীৰ সংসদীয় নিৰ্বাচনৰ পিছত আমেৰিকাই বাংলাদেশত বিশৃংখলতা সৃষ্টি কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰিছে বুলি ৰাছিয়াই অভিযোগ উত্থাপন কৰাৰ লগে লগে পূবৰ প্ৰতিবেশী দেশখনৰ স্থিতিশীলতাৰ বাবে ভাৰত চিন্তিত হৈ পৰিব পাৰে ৷

চলিত সপ্তাহৰ আৰম্ভণিতে প্ৰকাশ কৰা এক বিবৃতিত ৰাছিয়াৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰালয়ৰ মুখপাত্ৰ মাৰিয়া জাখাৰোভাই অভিযোগ কৰে যে “অনাগত সপ্তাহত বাংলাদেশ চৰকাৰৰ বিৰুদ্ধে নিষেধাজ্ঞাকে ধৰি আৰু অধিক হেঁচা প্ৰয়োগ হ’ব পাৰে বুলি আশংকা কৰাৰ গুৰুতৰ কাৰণ আছে, যিটো পশ্চিমলৈ অবাঞ্চিত ৷”

জাখাৰোভাই কয়, “মূল উদ্যোগসমূহ আক্ৰমণৰ সন্মুখীন হ’ব পাৰে, লগতে কেইবাজনো বিষয়া যিসকলৰ ওপৰত 2024 চনৰ 7 জানুৱাৰীত অনুষ্ঠিত হ’বলগীয়া সংসদীয় নিৰ্বাচনত নাগৰিকৰ গণতান্ত্ৰিক ইচ্ছাশক্তিত বাধা দিয়াৰ প্ৰমাণ নোহোৱাকৈ অভিযোগ উত্থাপন হ’ব ৷” তেওঁ আৰু কয় “যদি জনসাধাৰণৰ ইচ্ছাৰ ফলাফল আমেৰিকাৰ বাবে সন্তোষজনক নহয়, তেন্তে পৰিস্থিতি আৰু অধিক অস্থিৰ কৰাৰ চেষ্টা কৰিব পাৰে ৷"

আৰৱ বসন্তৰ অৰ্থ হৈছে 2010 চনৰ শেষৰ ফালে আৰম্ভ হোৱা আৰৱ বিশ্বত, মুখ্যতঃ মধ্য প্ৰাচ্য আৰু উত্তৰ আফ্ৰিকাত সংঘটিত গণতন্ত্ৰ পন্থী বিদ্ৰোহ, প্ৰতিবাদ আৰু প্ৰদৰ্শনৰ এক ধাৰাবাহিকতা ৷ 2010 চনৰ ডিচেম্বৰত তিউনিছিয়াত প্ৰতিবাদৰ ঢৌ আৰম্ভ হৈছিল যাৰ ফলত 2011 চনৰ জানুৱাৰীত তিউনিছিয়াৰ দীৰ্ঘদিনীয়া ৰাষ্ট্ৰপতি জিনে এল আবেদিন বেন আলীক অৱশেষত উৎখাত কৰা হৈছিল ৷

তিউনিচিয়ান বিদ্ৰোহৰ সফলতাই আন আৰৱ দেশসমূহত একে ধৰণৰ আন্দোলনৰ বাবে অনুপ্ৰেৰণা হিচাপে কাম কৰিছিল ৷ ইজিপ্ত, লিবিয়া, য়েমেন, চিৰিয়া আৰু বাহৰেইনৰ দৰে দেশসমূহলৈ এই প্ৰতিবাদ দ্ৰুতগতিত বিয়পি পৰে ৷ এই সপ্তাহৰ আৰম্ভণিতে বিৰোধী বাংলাদেশ নেচনেলিষ্ট পাৰ্টি (বি এন পি)ৰ দ্বাৰা আহ্বান কৰা অৱৰোধৰ কথা উল্লেখ কৰি, য'ত বাছ জ্বলাই দিয়া হৈছিল আৰু বিৰোধী ৰাজনৈতিক কৰ্মীসকলে আৰক্ষীৰ সৈতে সংঘৰ্ষ কৰিছিল, জাখাৰোভাই কৈছিল যে ৰাছিয়াই "এই ঘটনাবোৰ আৰু ঢাকাত পশ্চিমীয়া কূটনৈতিক মিছনসমূহৰ প্ৰদাহজনক কাৰ্যকলাপৰ মাজত পোনপটীয়া সম্পৰ্ক দেখিছে ৷"

এই সন্দৰ্ভত তেওঁ বাংলাদেশত আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ৰাষ্ট্ৰদূত পিটাৰ হাছৰ বক্তব্য আৰু কাৰ্যকলাপৰ এক বিশেষ উল্লেখ কৰে | "দুৰ্ভাগ্যবশতঃ, ৱাশ্বিংটনে জ্ঞান লাভ কৰি এখন সাৰ্বভৌম ৰাষ্ট্ৰৰ আভ্যন্তৰীণ বিষয়ত আন এক বৃহৎ হস্তক্ষেপৰ পৰা বিৰত থকাৰ সম্ভাৱনা কম," জাখাৰোভাই কয় ৷ "অৱশ্যে আমি নিশ্চিত যে বাহ্যিক শক্তিৰ সকলো কৌশল স্বত্বেও বাংলাদেশত ক্ষমতাৰ বিষয়টো অৱশেষত এই দেশৰ বন্ধুত্বপূৰ্ণ লোকসকলে নিৰ্ণয় কৰিব, আৰু আন কাৰো দ্বাৰা নহয় ৷"

আমেৰিকাযুক্ত ৰাষ্ট্ৰৰ বিৰুদ্ধে ৰাছিয়াৰ অভিযোগ ভাৰতৰ বাবে চিন্তাৰ কাৰণ হ'ব ৷ কাৰণ মস্কো আৰু ৱাশ্বিংটন দুয়োন তুন দিল্লীৰ ঘনিষ্ঠ মিত্ৰ ৷ ভাৰতে কৈছে যে বাংলাদেশৰ নিৰ্বাচন এটা আভ্যন্তৰীণ বিষয় ৷ অৱশ্যে, আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰই বাংলাদেশৰ জনসাধাৰণৰ মাজত জনপ্ৰিয়তা হেৰুৱাইছে, কিয়নো ৱাশ্বিংটনে নিৰ্বাচনী প্ৰক্ৰিয়াত হস্তক্ষেপ কৰে ৷

বাংলাদেশত শাসকীয় আৱামি লীগৰ ব্যৱস্থাক যিটোৱে ক্ষুব্ধ কৰি তুলিছে সেয়া হৈছে নিৰ্বাচনৰ প্ৰাকক্ষণত পশ্চিমীয়া শক্তিসমূহে বিশেষকৈ আমেৰিকাৰ হস্তক্ষেপ অব্যাহত ৰখা ৷ চলিত বৰ্ষৰ আৰম্ভণিতে আমেৰিকাই গণতান্ত্ৰিক নিৰ্বাচনী প্ৰক্ৰিয়াক ভেঙুচালি কৰা বুলি অভিহিত কৰা বাংলাদেশী বিষয়া আৰু ৰাজনৈতিক কৰ্মীসকলৰ ওপৰত ভিছাৰ নিষেধাজ্ঞা আৰোপ কৰিছিল ৷

নিৰ্বাচনী প্ৰক্ৰিয়াক লৈ উদ্বেগ প্ৰকাশ কৰি বিএনপিয়ে নিৰ্বাচনত অংশগ্ৰহণ নকৰাৰ সিদ্ধান্ত লৈছে ৷ ন্যাৰ্যতা নিশ্চিত কৰিবলৈ বিৰোধীয়ে দাবী জনাইছে যে বৰ্তমানৰ চৰকাৰী পৰিচালিত নিৰ্বাচন আয়োগৰ পৰিৱৰ্তে নিৰপেক্ষ তত্ত্বাৱধায়ক চৰকাৰৰ অধীনত নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত কৰক ৷ নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত কৰাটো সাধাৰণতে সাৰ্বভৌম ৰাষ্ট্ৰৰ বাবে আভ্যন্তৰীণ বিষয় হিচাপে গণ্য কৰা হয় যদিও ঢাকাত এনেকুৱা হোৱা যেন নালাগে ৷

বাংলাদেশৰ নিৰ্বাচনী প্ৰক্ৰিয়াত পশ্চিমীয়া দেশসমূহ জড়িত হৈ পৰিছে, য’ত আমেৰিকাই আটাইতকৈ প্ৰকাশ্যভাৱে অংশগ্ৰহণ কৰিছে ৷ বাংলাদেশত মুক্ত আৰু নিকা নিৰ্বাচনৰ দাবীৰ সৈতে জড়িত অক্টোবৰ মাহত সংঘটিত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিৰ প্ৰতি সঁহাৰি জনাই আমেৰিকাই উদ্বেগ প্ৰকাশ কৰি এই ঘটনাক “ৰাজনৈতিক হিংসা” বুলি গৰিহণা দিয়ে ৷

অক্টোবৰৰ শেষৰ সপ্তাহত মূলতঃ বিএনপিৰ পৰা এক লাখৰো অধিক প্ৰতিবাদকাৰীয়ে প্ৰধানমন্ত্ৰী হাছিনাৰ পদত্যাগ আৰু মুক্ত আৰু নিকা নিৰ্বাচন নিশ্চিত কৰাৰ বাবে তত্ত্বাৱধায়ক চৰকাৰ গঠনৰ দাবীত ৰাজপথত নামি পৰিছে ৷ তেওঁলোকৰ সৈতে যোগ দিয়ে পাকিস্তানৰ সৈতে সম্পৰ্কৰ বাবে পৰিচিত উগ্ৰ ইছলামিক গোট জামাত-ই-ইছলামীৰ কৰ্মীসকলে ৷ বিৰোধীৰ মতে হাছিনা যদি ক্ষমতাত থাকে তেন্তে তেওঁৰ দল আৱামি লীগৰ সপক্ষে নিৰ্বাচনত হেতালি খেলা হ’ব ৷

ইউৰোপীয় সংঘই কয় যে প্ৰতিবেদিত "হিংসা"ৰ বাবে তেওঁলোক গভীৰভাৱে দুখিত ৷ অষ্ট্ৰেলিয়া, জাপান, কানাডা, দক্ষিণ কোৰিয়া, নৰৱে, ইউকে আৰু আমেৰিকা যুক্তৰাজ্যই এক যুটীয়া বিবৃতি জাৰি কৰি হিংসাৰ ওপৰত গভীৰ উদ্বেগ প্ৰকাশ কৰিছে ৷ প্ৰশ্ন উত্থাপিত হৈছে: বাংলাদেশ নিৰ্বাচনত পশ্চিমীয়া দেশবোৰে কিয় হস্তক্ষেপ কৰিছে ?

আন্তৰ্জাতিক সম্পৰ্কৰ ক্ষেত্ৰত, স্বাৰ্থ অবিহনে কেতিয়াবাহে পদক্ষেপ লোৱা হয়, আৰু বাহ্যিক হস্তক্ষেপবোৰ প্ৰায়ে কৌশলগত বিবেচনাৰ দ্বাৰা অনুপ্ৰাণিত হয় ৷ লিবিয়া, ইৰাক, আফগানিস্তান, ভিয়েটনামৰ দৰে আন দেশত “গণতন্ত্ৰ”ৰ প্ৰসাৰৰ বেনাৰত আমেৰিকাৰ হস্তক্ষেপৰ ঐতিহাসিক উদাহৰণে কথাটোক আলোকপাত কৰে ৷ বাংলাদেশৰ প্ৰেক্ষাপটত আমেৰিকাই একেধৰণৰ বাক্যবাণ ব্যৱহাৰ কৰাৰ লগে লগে বাৰে বাৰে “মুক্ত আৰু ন্যাৰ্য” নিৰ্বাচনৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰাৰ লগে লগে বাংলাদেশত ৱাশ্বিংটনৰ প্ৰকৃত উদ্দেশ্য আৰু স্বাৰ্থক লৈ উদ্বেগ প্ৰকাশ পাইছে ৷

পৰ্যবেক্ষকসকলৰ মতে, যিটো স্পষ্ট সেয়া হ'ল যে চীনৰ সৈতে জড়িত হোৱাৰ বাবে আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ বাংলাদেশৰ সৈতে সুখী নহয় ৷ যোৱা ন বছৰত, বাংলাদেশৰ অৰ্থনৈতিক পৰিৱৰ্তনৰ এটা কাৰণ হৈছে চীনৰ সৈতে ঢাকাৰ সম্পৰ্ক ৷ অৱশ্যে, আমেৰিকাই বাংলাদেশক চীনৰ সৈতে জড়িত হোৱাটো নিবিচাৰে ৷ সেইকাৰণে ই বাংলাদেশৰ বিৰোধী দলসমূহক সমৰ্থন কৰি আছে ৷

ইয়াৰ এটা কাৰণ হৈছে ইয়াৰ ভাৰত-প্ৰশান্ত মহাসাগৰীয় নীতিৰ অংশ হিচাপে বংগোপসাগৰত আমেৰিকাৰ কৌশলগত আগ্ৰহ ৷ ভাৰত, জাপান আৰু অষ্ট্ৰেলিয়াৰ সৈতে আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ হৈছে এক কোৱাডৰ অংশ যি জাপানৰ পূব উপকূলৰ পৰা আফ্ৰিকাৰ পূব উপকূললৈকে বিস্তৃত অঞ্চলটোত চীনা আধিপত্যৰ সন্মুখীন হৈ মুক্ত ভাৰত-প্ৰশান্ত মহাসাগৰৰ বাবে কাম কৰি আছে ৷

উল্লেখযোগ্য যে বাংলাদেশৰ নিৰ্বাচনত পৰম্পৰাগত প্ৰতিদ্বন্দ্বী ভাৰত আৰু চীন দুয়োখনেই নিৰপেক্ষ স্থিতি গ্ৰহণ কৰিছে ৷ এছিয়াৰ দুয়োখন প্ৰতিদ্বন্দ্বি দেশৰে দক্ষিণ এছিয়াৰ ৰাষ্ট্ৰখনত নিৰাপত্তা, সংযোগ আৰু বিনিয়োগৰ ক্ষেত্ৰত বিপুল অংশীদাৰিত্ব আছে ৷

বাংলাদেশৰ নিৰ্বাচনী প্ৰক্ৰিয়াত আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ হস্তক্ষেপক লৈ ভাৰত কিয় অতিৰিক্তভাৱে চিন্তিত হ'ব সেয়া হৈছে নতুন দিল্লী আৰু ৱাশ্বিংটনৰ মাজত দ্বৈত আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ আৰু কানাডাৰ নাগৰিকত্ব ধাৰণ কৰা খালিস্তানি বিচ্ছিন্নতাবাদী গুৰপতৱন্ত সিং পান্নুনক হত্যা কৰাৰ এক কথিত ষড়যন্ত্ৰৰ বাবে নিখিল গুপ্তাৰ অভিযোগৰ বাবে কূটনৈতিক সম্পৰ্কত বৰ্তমান শীতলতা ৷ ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰীয় অনুসন্ধান সংস্থা (NIA) আৰু আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ফেডাৰেল ব্যুৰো অফ ইনভেষ্টিগেশ্বনৰ মাজত গুপ্তাক চেক কাৰাগাৰৰ পৰা আমেৰিকালৈ প্ৰত্যাৰ্পণ সন্দৰ্ভত আলোচনা চলি আছে য'ত তেওঁক বৰ্তমান বন্দী কৰি ৰখা হৈছে ৷ ইয়াৰ মাজতে, আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জো বিডেনে অন্যান্য প্ৰতিশ্ৰুতিৰ কথা উল্লেখ কৰি 26 জানুৱাৰীত গণতন্ত্ৰ দিৱসৰ কুচকাৱাজত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ ভাৰত ভ্ৰমণ বাতিল কৰিছে ৷

বিষয়টোৰ সত্যতা হ’ল যে উচ্চ মুদ্ৰাস্ফীতি আৰু বৈদেশিক মুদ্ৰাৰ মজুত হ্ৰাসকে ধৰি তেওঁৰ চৰকাৰে সন্মুখীন হোৱা প্ৰত্যাহ্বানৰ মাজতো হাছিনাই ক্ষমতা অক্ষুণ্ণ ৰখাটো ভাৰতে বিচাৰিব ৷ পৰ্যবেক্ষকসকলে কয় যে যদি বাংলাদেশত ইছলামিক শক্তি ক্ষমতালৈ আহে তেন্তে ভাৰতৰ উত্তৰ-পূব অঞ্চলত বিদ্ৰোহ পুনৰ সজীৱ হ’ব ৷ এই কাৰণেই 7 জানুৱাৰীৰ নিৰ্বাচনৰ পিছত আমেৰিকাই বাংলাদেশত বিশৃংখলতাৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে বুলি ৰাছিয়াই উত্থাপন কৰা অভিযোগ ভাৰতৰ বাবে গুৰুতৰ চিন্তাৰ কাৰণ হ’ব পাৰে ৷

​লগতে পঢ়ক :'উত্তৰ প্ৰদেশ জোড়ো যাত্ৰা'ৰ পুনৰীক্ষণ কৰিব ৰাহুল, প্ৰিয়ংকাই

​