నేడే 'ఆర్‌సెప్‌' సమావేశం- కీలక నిర్ణయం.. ఎటు?

శత్రువుతో సంప్రతింపులు జరిపేముందు దేశ ప్రజలతో చర్చించాలని యుద్ధనీతి ఉద్బోధిస్తుంది. వాణిజ్యం విషయంలో మాత్రం శత్రువుతో చర్చలు జరపడం సరికాదు. వాణిజ్యమనేది ఎప్పుడూ ఇరు దేశాలకూ ప్రయోజనకారిగా ఉండాలి. ప్రాంతీయ సమగ్ర ఆర్థిక భాగస్వామ్య ఒప్పందం (ఆర్‌సెప్‌) విషయంలో భారత్‌ తీసుకోబోయే నిర్ణయంపై దేశీయంగా అందరి దృష్టీ కేంద్రీకృతమై ఉంది.

బ్యాంకాక్‌లో నేడు జరగనున్న ఆర్‌సెప్‌ దేశాల అధినేతల సమావేశంలో ప్రధాన మంత్రి నరేంద్ర మోదీ పాల్గొనబోతున్నారు. ఈ సందర్భంగా ప్రసార మాధ్యమాలతో మాట్లాడుతూ స్వేచ్ఛావాణిజ్య ఒప్పందాల్లో పరస్పర ప్రయోజనాలు ముఖ్యమన్నారాయన. సహేతుకమైన ప్రతిపాదనలు చేయనున్నామన్నారు. భాగస్వాముల నుంచి తాము ఆశిస్తున్న స్థాయిలో సేవలను పొందగలమనే విశ్వాసాన్ని వ్యక్తీకరించారు. భారత్‌కు ఇప్పటికే ఆసియాన్‌ దేశాలతో స్వేచ్ఛా వాణిజ్య ఒప్పందం ఉంది. అయినా కేంద్ర ప్రభుత్వం మరో ఒప్పందం దిశగా సాగడంపై భారత పరిశ్రమల సమాఖ్య (సీఐఐ) సహా దేశీయ వాణిజ్య వర్గాలు అనుమానపు దృక్కులు సారిస్తున్నాయి.

దీనివల్ల దేశీయ పరిశ్రమలకు నష్టం వాటిల్లుతుందని, జాతీయ ప్రయోజనాలకు విఘాతం ఏర్పడుతుందని అవి సందేహిస్తున్నాయి. దేశ ప్రయోజనాల రక్షణపై ప్రభుత్వం హామీలిస్తున్నా దానిపై పూర్తిస్థాయిలో విశ్వాసం వ్యక్తం కావడంలేదు. నిజానికి ఒప్పందంపై భారత్‌ సంతకం చేయడం, దూరంగా ఉండటం- వీటిలో ఏ నిర్ణయం తీసుకున్నా ప్రయోజనాలతో పాటు సమస్యలూ ఉన్నాయి.

ఆచితూచి నిర్ణయం

భారత్‌ ఆర్‌సెప్‌లో చేరితే అది భయాలను అధిగమించి, ప్రపంచీకరణను ఆలింగనం చేసుకునే సంకేతాలను బలంగా ఇచ్చినట్లే. దేశంలోని ఆర్థికవేత్తల అభిప్రాయం ప్రకారం అంతర్జాతీయస్థాయి వాణిజ్యంలో పోటీకి నిలబడటం ఉత్పత్తుల నాణ్యతను గణనీయంగా పెంచుతుంది. అది అంతిమంగా వినియోగదారులకు ప్రయోజనకరం. ప్రపంచ వేదికలపై మోదీ తనను తాను ఓ సంస్కరణవాదిగా ప్రకటించుకుంటూ ఉంటారు.

బ్యాంకాక్‌లో ధైర్యంగా తీసుకోబోయే నిర్ణయం రాజనీతిజ్ఞుడిగా ఆయన ఖ్యాతిని పెంచే విధంగానే ఉంటుందని భావించవచ్చు. ఒకవేళ భారత్‌ ఈ ఒప్పందానికి దూరంగా ఉంటే, ఇతర 15 సభ్యదేశాలతో విడివిడిగా ద్వైపాక్షికంగా సంప్రతింపులు జరపాల్సి ఉంటుంది. ఒప్పందంపై సంతకం చేయకపోతే భారత ఎగుమతిదారుల అవకాశాలకు గండి పడుతుందనే విషయాన్నీ విస్మరించకూడదు. ఆలస్యంగా ఆర్‌సెప్‌ ఒప్పందంలో చేరాలనుకోవడమూ సమస్యాత్మకమే. భారత్‌ ‘ఆలస్య ప్రవేశాన్ని’ చైనా అడ్డుకునే అవకాశం ఉంది.

భారత్‌ ఏ విషయం తేల్చి చెప్పకుండా దాగుడుమూతల ధోరణిని అవలంబిస్తే అత్యంత శక్తిమంతమైన ఒప్పందంపట్ల దిల్లీ వైఖరిని చైనా, ఆస్ట్రేలియా, న్యూజిలాండ్‌ దేశాలు నిందించే అవకాశం ఉంది. అవి భారత్‌ ప్రతిష్ఠను దెబ్బతీసేందుకు ప్రయత్నిస్తాయి. ఈ విభిన్న దృక్కోణాల మధ్య మోదీ ప్రభుత్వం తీసుకోబోయే నిర్ణయం సర్వత్రా ఆసక్తికరంగా మారింది. ఇటీవల కేంద్ర పరిశ్రమల మంత్రి పీయూష్‌ గోయల్‌ ఈ విషయంపై మాట్లాడుతూ "ప్రభుత్వం జాతి ప్రయోజనాల విషయంలో రాజీ పడబోదు. వాటిని నిర్ణయించడంలో విశాల దృక్పథంతో వ్యవహరిస్తాం" అన్నారు. ఈ అంశంపై కొన్ని వర్గాలు ప్రజలను తప్పుదోవ పట్టించేలా మాట్లాడుతున్నాయనీ ఆయన తప్పుపట్టారు. ‘జాతీయ ప్రయోజనం’ అంటే కేవలం కొందరు ఉత్పత్తిదారులకే చెందినది కాదని, ప్రభుత్వం చెప్పే జాతీయ ప్రయోజనానికి నిర్వచనంలో వినియోగదారులూ ఇమిడి ఉన్నారని అన్యాపదేశంగా వెల్లడించారు. మరోవైపు ఆర్‌సెప్‌ ఒప్పందంపై సంతకంచేస్తే దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థకు అది మరణ శాసనమవుతుందని కాంగ్రెస్‌ అధినేత సోనియాగాంధీ విమర్శిస్తున్నారు.

దేశీయ పరిశ్రమలు తీవ్రంగా నష్టపోతాయని, రైతులు చిరువ్యాపారులు కోలుకోలేని విధంగా దెబ్బతింటారని అంటున్నారు. దీన్ని కేంద్రమంత్రి పీయూష్‌ గోయల్‌ కొట్టిపారేశారు. యూపీఏ హయాములో ఆసియాన్‌ దేశాలకు 75 శాతం వాణిజ్యానికి భారత్‌ తలుపులు తెరచినప్పుడు ఈ విమర్శలు ఏమైపోయాయని ప్రశ్నించారు. ఆర్‌సెప్‌ ఒప్పందం దిశగా ప్రభుత్వ వైఖరి సానుకూలంగానే ఉండవచ్చనడానికి మంత్రి వ్యాఖ్యలను సూచనలుగా తీసుకోవచ్చు. భారత్‌ కొన్ని (వస్త్ర పరిశ్రమవంటి) రంగాల్లో పోటీని, అంతర్జాతీయ స్థాయి నాణ్యతను పెంచేందుకు విదేశాలతో కలిసి ప్రస్థానం సాగించవచ్చనీ తెలుస్తోంది.