కేంద్ర వార్షిక బడ్జెట్ 2020-21ని నేడు పార్లమెంట్లో ప్రవేశపెట్టారు ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్. మందగమనంలో ఉన్న ఆర్థిక వ్యవస్థకు ఊతమిచ్చే చర్యలు ప్రతిపాదిస్తూనే సంక్షేమానికి తగిన ప్రాధాన్యం ఇచ్చే ప్రయత్నం చేశారు. ఈ సందర్భంగా.. రైతులు సహా మధ్య తరగతి ప్రజల అభివృద్ధికి ఈ బడ్జెట్ భరోసా కల్పిస్తుందని పేర్కొన్నారు నిర్మలా.
"దేశ ప్రజలు సరైన ఉపాధిని పొందుతారు. మన వ్యాపారాలు సుభిక్షంగా ఉంటాయి. మైనారిటీలు, ఎస్సీ, ఎస్టీలకు చెందిన మహిళలు, ప్రజలక ఆశలను తీర్చే విధంగా ఈ బడ్జెట్ భరోసా కల్పిస్తోంది" అని అన్నారు మంత్రి.
బడ్జెట్లోని కీలకాంశాలు:
ఆదాయ పన్ను నూతన స్లాబ్లు
- 5 లక్షల వరకు ఎలాంటి ఆదాయపన్ను లేదు.
- 5-7.5 లక్షల వరకు 10 శాతం చెల్లించాలి.
- 7.6-10 లక్షల వరకు 15 శాతం
- 10-12.5 లక్షల వరకు 20 శాతం (గతంలో ఇది 30 శాతం)
- 15 లక్షలకుపైగా ఆదాయం ఉన్నవారికి 30 శాతం పన్ను
- ఒక వ్యక్తి ఏడాదికి రూ.15 లక్షల ఆదాయం పొందితే.. రూ.1.95 లక్షల పన్ను చెల్లించాలి.
- నూతన వ్యక్తిగత ఆదాయ పన్నుల విధానం ద్వారా ఏడాదికి సుమారు రూ.40 వేల కోట్ల ఆదాయం సమకూరుతుందని అంచనా
ఔత్సాహిక పారిశ్రామికవేత్తలు..
⦁ నూతన పారిశ్రామిక ఔత్సాహికులకు అనుమతుల్లో ఎండ్ టు ఎండ్ సదుపాయం, ప్రోత్సాహకాలు అందించటం.
⦁ రాష్ట్రాల భాగస్వామ్యంతో పీపీపీ పద్ధతిలో 5 కొత్త స్మార్ట్ నగరాల అభివృద్ధి
⦁ మొబైల్ ఫోన్లు, ఎలక్ట్రానిక్ వస్తువులు, సెమికండక్టర్ ప్యాకేజింగ్ తయారీ రంగాన్ని ప్రోత్సహించటం
⦁ భారత్ను అంతర్జాతీయంగా అగ్రగామిగా నిలిపేందుకు జాతీయ సాంకేతిక జౌళి మిషన్
వస్తు, సేవల పన్ను (జీఎస్టీ)
- నూతన పన్ను విధానం రవాణా రంగంలో లాభాలు అర్జించేందుకు ఉపయోగపడింది.
- జీఎస్టీ ద్వారా వినియోగదారులు ప్రతి ఏటా సుమారు రూ. 1 లక్షల కోట్లు లబ్ధి పొందారు.
రైతులు..
⦁ 2020-21 ఏడాదికి గాను ప్రభుత్వం.. రైతులకు రూ. 15 లక్షల కోట్లు అందించనుంది.
⦁ నాబార్డ్ ద్వారా అందించే రుణాల పథకాన్ని కొనసాగించనున్నారు.
వ్యవసాయ రంగ అభివృద్ధికి 16 సూత్రాలు
- ఈ 16 సూత్రాల ద్వారా విధాన పరమైన వ్యవసాయ చట్టాలను తీసుకువచ్చేందుకు రాష్ట్రాలను ప్రోత్సహించటం. 100 నీటి ఎద్దడి గల జిల్లాల అభివృద్ధికి సమగ్ర ప్రణాళిక. పీఎం కుసుమ్ పథకం ద్వారా కిరోసిన్ పై ఆధారపడే కుటుంబాలు సౌర శక్తి వినియోగించేలా ప్రోత్సహించటం. రసాయన ఎరువులను సమతూకంగా వాడటం వంటివి ఉన్నాయి.
- మహిళా స్వశక్తి గ్రూపులు నిర్వహించేలా గ్రామీణ స్టోరేజ్ పథకం. దీని ద్వారా రైతులు తమ ఉత్పత్తులను ఎక్కువగా నిలువ చేసుకుని రవాణా నష్టాలను తగ్గించుకోవచ్చు.
- ఈ స్టోరేజీ వ్యవస్థను గ్రామీణ మహిళలు నిర్వహించేలా చర్యలు
- విమానయాన మంత్రిత్వ శాఖ ఆధ్వర్యంలో క్రిషి ఉడాన్ పథకం ప్రారంభం
- ఉద్యానవన ఉత్పత్తులు.. ఆహార ఉత్పత్తుల కన్నా ఎక్కువకు పెంచాలని లక్ష్యం
- 2025 నాటికి గొర్రెలు, మేకల్లో వచ్చే మూతి, కాళ్ల పుండ్ల వ్యాధులను నివారించాలని ధ్యేయం
- 2025 నాటికి పాల ఉత్పత్తిని రెండింతలు చేయాలని లక్ష్యం.
- వ్యవసాయ, అనుబంధ రంగాలకు రూ.2.83 లక్షల కోట్ల కేటాయింపు
- గ్రామీణాభివృద్ధి, పంచాయతి రాజ్ అభివృద్ధికి రూ. 1.23 లక్షల కోట్ల కేటాయింపు
పరిశ్రమ, వాణిజ్య రంగం
⦁ 2020-21 ఆర్థిక ఏడాదికి గాను పరిశ్రమ, వాణిజ్య రంగ అభివృద్ధికి రూ.27,300 కేటాయింపు.
⦁ ప్రతి జిల్లాలను ఎగుమతుల హబ్గా మార్చటం
⦁ క్వాంటమ్ టెక్నోలజీ, అప్లికేషన్స్కి ఐదేళ్లకు గాను రూ.8 వేల కోట్ల కేటాయింపు.
⦁ 2023 నాటికి దిల్లీ-ముంబయి ఎక్స్ప్రేస్ వే, ఇతర ప్రాజెక్టులను పూర్తి చేయటం
⦁ 2024 నాటికి 6 వేల కిలోమీటర్ల మేర 12 రకాల హైవేల నిర్మాణాలు పూర్తి చేయటం
డిపాజిట్ ఇన్సూరెన్స్ పథకం
- బ్యాంకు డిపాజిట్లపై బీమాను రూ.1 లక్ష నుంచి రూ. 5 లక్షలకు పెంపు.
పర్యటక రంగం
- పర్యటక రంగం ద్వారా 2020-21లో సుమారు రూ.2,500 కోట్లు ఆదాయం అంచనా
- సాంస్కృతిక శాఖకు రూ.3,150 కోట్లు కేటాయించేందుకు ప్రతిపాదన
- ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ హెరిటేజ్ అండ్ కన్సర్వేషన్ ఏర్పాటు
- 8 కొత్త మ్యూజియాలు, 5 పాత మ్యూజియాల మరమ్మతు
- 5 ప్రముఖ పర్యటక ప్రదేశాలల్లో మౌళిక వసతుల కల్పన
మౌలిక సదుపాయాల రంగం
⦁ ఉడాన్ పథకానికి ప్రోత్సాహకంగా 2024 నాటికి మరో 100 విమానాశ్రయాల అభివృద్ధి
⦁ విద్యుత్తు, పునరుత్పాదక శక్తి రంగానికి రూ. 22,000 కోట్ల కేటాయింపు
⦁ జాతీయ గ్యాస్ గ్రిడ్ను ప్రస్తుతం ఉన్న 16,200 కిలోమీటర్ల నుంచి 27000 కిలోమీటర్లకు పెంపు
⦁ నేషనల్ ఇన్ఫ్రాస్ట్రక్చర్ పైప్లైన్కు రూ.103 లక్షల కోట్ల కేటాయింపు. అందులో రూ. 22 వేల కోట్లు ఇన్ఫ్రాస్ట్రక్చర్ ఫైనాన్స్ సంస్థ ద్వారా సమీకరణ
బ్యాంకింగ్ రంగంలో సంస్కరణలు
- డిపాజిట్ ఇన్స్యూరెన్స్ కవరేజ్ రూ.5 లక్షలకు పెంపు
- ప్రభుత్వ రంగ ఉద్యోగుల కోసం ప్రత్యేక ఎన్పీఎస్ ట్రస్ట్ ఏర్పాటు
- ఐపీఓ ద్వారా జీవిత బీమా సంస్థ (ఎస్ఐసీ)లోని ప్రభుత్వ వాటాలో కొంత అమ్మేందుకు ప్రతిపాదన
- ఇన్వాయిస్ ఫైనాన్షింగ్, ఎగుమతుల ప్రోత్సాహక పథకం
- 2021, మార్చి 31 వరకు సూక్ష్మ, చిన్న, మధ్య తరహా పరిశ్రమలకు రుణాల పునర్వవస్థీకరణకు ఆర్బీఐ అవకాశం కల్పించటం
- కార్పొరేట్ బాండ్లలో విదేశీ పెట్టుబడుల పరిమితిని 9 నుంచి 15 శాతానికి పెంపు
వైద్య రంగం
⦁ 2020-21 ఆర్థిక సంవత్సరానికి ఆరోగ్య సంరక్షణకు రూ.69, 000 కోట్ల కేటాయింపు
⦁ ప్రధానమంత్రి జన్ ఆరోగ్య యోజన పథకంలో భాగంగా పీపీపీ పద్ధతిలో ఆస్పత్రుల ఏర్పాటుకు అవసరమైన నిధుల సమీకరణకు ప్రత్యేక విభాగానికి ప్రతిపాదన
⦁ 2024 నాటికి జన్ ఔషధి కేంద్ర పథకాన్ని అన్ని జిల్లాలకు విస్తరించాలని లక్ష్యం
